Tuyển sinh đại học năm 2025: Ưu ái cho thí sinh nhà giàu?

Nhiều thí sinh có chứng chỉ IELTS được cộng điểm bước qua cánh cổng đại học, trong khi đó có những em cao điểm thi tốt nghiệp THPT hơn nhưng ngậm ngùi lùi bước.

Tuyển sinh đại học 2025: Ưu tiên cho thí sinh có chứng chỉ ngoại ngữ?

Mới đây, một trường đại học lớn ở Hà Nội gây tranh cãi sau khi công bố điểm chuẩn, không ít thí sinh ngỡ ngàng vì điểm cao nhưng vẫn trượt, còn thí sinh thấp điểm hơn lại trúng tuyển.

Cụ thể, trong đề án tuyển sinh của này cho biết sẽ có 2 loại điểm cộng gồm điểm cộng đối với thí sinh diện ưu tiên xét tuyển và điểm cộng đối với thí sinh có chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế. Tổng điểm cộng tối đa 3 điểm và được cộng vào tổng điểm 3 bài thi/môn thi trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 để xét tuyển.

Như vậy, dù điểm cao hơn nhưng những thí sinh thuộc khu vực 2 nông thôn hoặc khu vực 3 nhưng không có chứng chỉ IELTS thì vẫn phải dừng lại trước cánh cổng trường.

Năm nay, nhiều trường đại học cũng áp dụng phương án cộng điểm cho thí sinh có chứng chỉ IELTS.

Ở Đại học Bách khoa Hà Nội, PGS.TS Vũ Duy Hải, Trưởng ban Tuyển sinh – Hướng nghiệp, cho biết có 13.000 thí sinh sử dụng IELTS để đăng ký xét tuyển vào trường, tăng 1,5 lần. Số này ở Đại học Kinh tế Quốc dân cũng tăng gấp rưỡi năm ngoái, với khoảng 22.000 em.

Đại học Y Dược TP.HCM cho hay, năm nay có gần 2.000 em có chứng chỉ IELTS đăng ký, trong khi năm ngoái khoảng 1.300. Còn ở Trường Đại học Công thương TP.HCM, nhóm nộp chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế là gần 2.500, tăng so với 1.600 của năm ngoái.

Trường Đại học Công nghiệp TP.HCM và Kinh tế – Luật, có 8.000-9.000 em nộp minh chứng IELTS, TOEIC, TOEFL. So với mùa tuyển sinh trước, nhóm này tăng 2,6 và 4 lần.

Chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế hiện được nhiều trường đại học dùng để tính điểm cộng (tối đa 3 điểm) hoặc quy đổi thành điểm môn này để xét kết hợp với điểm thi tốt nghiệp THPT, học bạ hoặc đánh giá năng lực. Một số trường áp dụng cả hai. Điều kiện là thí sinh có chứng chỉ IELTS 5.0-6.0 trở lên hoặc tương đương. Điều này đã gây ra tranh cãi giữa việc cộng điểm chứng chỉ ngoại ngữ với cộng điểm khu vực.

Năm 2025, điểm cộng khu vực được áp dụng từ 0,25-0,75 điểm. Thí sinh ở Khu vực 3 không được tính điểm ưu tiên. Trong khi đó, chứng chỉ IELTS thì không phải thí sinh nào cũng có điều kiện để học và thi. Nhiều thí sinh cảm thấy bất công vì kỳ tuyển sinh năm nay ưu ái cho “con nhà giàu”.

Tuyển sinh đại học năm 2025: Có nên cộng điểm cho thí sinh có chứng chỉ ngoại ngữ?

Thầy Đinh Đức Hiền, Giám đốc điều hành Trường phổ thông liên cấp FPT Bắc Giang nêu quan điểm: “Trong khi điểm ưu tiên khu vực bị siết chặt thì điểm cộng cho các thể loại chứng chỉ lại nở rộ. Tuyển sinh đại học cần xem xét vấn đề này cho năm sau để làm sao công bằng nhất cho các thí sinh”.

Theo thầy Hiền, cộng điểm khuyến khích đối với các chứng chỉ, danh hiệu, giải thưởng là đúng, vấn đề nằm ở chỗ đang bị cộng, quy đổi “vô tội vạ”. Điều này dẫn tới thiếu công bằng xã hội, chạy đua chứng chỉ giải thưởng không hồi kết. Phụ huynh, học sinh bị rơi vào vòng xoáy ma trận, điểm chuẩn nhảy múa. Nếu không kiểm soát, chính phụ huynh, học sinh mới là người thiệt, hoang mang.

TS Hoàng Ngọc Vinh, nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục chuyên nghiệp, Bộ GDĐT cho rằng: “Đây là nghịch lý chính sách. Trong khi điểm ưu tiên khu vực – vốn là chiếc phao cho đa số học sinh vùng khó – bị siết chặt, thì điểm cộng khuyến khích và quy đổi chứng chỉ quốc tế lại được mở rộng cho nhóm thiểu số có điều kiện thuận lợi. Chính sách tưởng như nhằm bảo đảm công bằng, thực chất lại làm cán cân nghiêng hơn, khiến phần đông thí sinh nông thôn mất chỗ dựa nhỏ nhoi, còn nhóm thành thị lại được trao thêm đòn bẩy vượt trội”.

TS Vinh bày tỏ: “Nếu duy trì tư duy quản lý hành chính quan liêu, chúng ta sẽ tiếp tục sa vào vòng xoáy bất ổn: năm nào cũng rối ren, xã hội lại sứt mẻ thêm niềm tin, học sinh thêm áp lực. Đổi mới tuyển sinh không thể dừng ở giải pháp kỹ thuật như quy đổi điểm, mà cần một tầm nhìn dài hạn, đồng bộ, và khoa học. Công bằng trong giáo dục không thể chỉ nhìn vào số điểm cuối cùng, mà phải xét tới cơ chế tạo ra số điểm đó. Khi một thí sinh 27 điểm thành 30 nhờ điểm cộng, còn một em 29 điểm lại trượt vì không có ưu tiên, thì đó không còn là công bằng nữa, mà là bất công được hợp thức hóa bằng văn bản”.

Đọc thêm