Tuy nhiên, theo các chuyên gia, mức độ thất nghiệp cuối cùng sẽ không cao như dự đoán ban đầu nhờ vào sự phát triển của các công việc mới do AI tạo ra. Cụ thể, báo cáo của Viện Tony Blair (TBI) ước tính trong giai đoạn đỉnh điểm của quá trình gián đoạn, khoảng 60.000-275.000 việc làm sẽ bị thay thế mỗi năm, với tổng thiệt hại dự kiến sẽ đạt mức thấp vào cuối thập kỷ này.
Trí tuệ nhân tạo có thể thay thế hàng triệu việc làm tại Anh
Báo cáo cũng chỉ ra rằng số việc làm bị mất hàng năm do AI sẽ chỉ chiếm một phần nhỏ so với số lượng công việc trung bình bị mất trong thập kỷ qua, ước tính khoảng 450.000 việc làm mỗi năm. AI, được hiểu là công nghệ cho phép các hệ thống máy tính thực hiện các nhiệm vụ mà trước đây cần có trí tuệ của con người, đã trở thành tâm điểm chính trị toàn cầu sau khi chatbot “ChatGPT” và nhiều công nghệ đột phá khác xuất hiện.
Dù AI có thể gây mất việc làm ngắn hạn, TBI khẳng định rằng AI sẽ tạo ra các vai trò mới, giúp kéo người lao động trở lại thị trường việc làm và giảm thiểu tác động đến tình trạng thất nghiệp. Báo cáo “Tác động của AI đối với thị trường lao động” dự báo rằng ảnh hưởng của AI lên thất nghiệp sẽ đạt đỉnh vào cuối thập kỷ, và sau đó sẽ giảm dần theo thời gian nhờ vào sự thay thế bằng các công việc mới. TBI nhận định, AI sẽ góp phần làm tăng tính năng động của thị trường lao động khi thúc đẩy người lao động thay đổi công việc hiện tại và bước sang các vai trò mới phù hợp với sự phát triển công nghệ.
Bên cạnh tác động lên thị trường lao động, báo cáo của TBI cũng cho thấy AI có khả năng nâng cao sản lượng kinh tế quốc gia. Theo ước tính, việc triển khai AI sẽ giúp tăng GDP của Anh lên 1% trong 5 năm tới và có thể tăng lên tới 6% vào năm 2035. Mặc dù vậy, vào năm 2030, số người thất nghiệp có thể tăng thêm 180.000, một con số không quá cao so với mức thất nghiệp hiện tại là 1,4 triệu người.
Tuy nhiên, để thích ứng với sự chuyển dịch lớn từ AI, TBI đề xuất cần nâng cấp cơ sở hạ tầng thị trường lao động của Anh. Các chuyên gia khuyến nghị phát triển một hệ thống cảnh báo sớm nhằm dự đoán công việc của người lao động nào có thể bị thay thế bởi AI và đưa ra giải pháp hỗ trợ phù hợp. Điều này bao gồm cả việc xây dựng các chính sách cụ thể từ chính phủ, các khoản đầu tư từ khu vực tư nhân để đảm bảo rằng việc triển khai AI được thúc đẩy một cách hiệu quả và bền vững.
Nhóm nghiên cứu nhấn mạnh rằng AI chắc chắn sẽ thay thế một số công việc hiện tại, đặc biệt là trong các ngành hành chính, thư ký, bán hàng, dịch vụ khách hàng, ngân hàng và tài chính. Các lĩnh vực này sẽ tiết kiệm đáng kể thời gian nhờ vào sự hỗ trợ của AI. Tuy nhiên, cùng với sự thay thế đó, AI sẽ góp phần thúc đẩy năng suất của người lao động, tạo ra nhu cầu mới, từ đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và mở rộng thêm nhiều cơ hội việc làm trong các lĩnh vực khác.
Báo cáo nhận định AI sẽ tuân theo mô hình phát triển của các đột phá công nghệ trước đây. Với việc tạo ra các sản phẩm và lĩnh vực mới, AI đòi hỏi người lao động phải học hỏi và thực hiện những nhiệm vụ và vai trò mới, từ đó đóng góp vào sự phát triển chung của xã hội và nền kinh tế.