Chúng ta thường biết trận chiến xe tăng lớn nhất trong lịch sử là trận Kursk năm 1943, vậy trận chiến xe tăng lớn thứ 2 trong lịch sử diễn ra ở đâu?
Câu trả lời chính là trận chiến Brody ngày 23 – 30 tháng 6 năm 1941 tại khu vực tam giác giữa Lutsk – Brody – Dubno ở Ukraine.
Đức Quốc xã bắt đầu chiến dịch xâm chiếm Liên Xô vào ngày 22 tháng 6 năm 1941. Bắt đầu từ ngày 23 tháng 6 giữa Dubno, Lutsk và Brody ở miền tây Ukraine, 6 quân đoàn cơ giới của Liên Xô dưới quyền tướng Mikhail Kirponos đã phát động một cuộc phản công vào Tập đoàn quân số 1 Panzer do tướng Ewald von Kleist chỉ huy đang ào ào tiến về Kiev. Đây là một phần trong hàng loạt cuộc đụng độ dọc theo biên giới dài hơn 3.000 km giữa Đức và Liên Xô trong những ngày đầu tiên của chiến tranh.
Lực lượng Đức tung vào trận chiến 3 quân đoàn Panzer bao gồm Quân đoàn III với 296 xe tăng, Quân đoàn XXXXVIII với 289 xe và Quân đoàn XIV với 143 xe, tổng cộng là 728 xe tăng, đối đầu với người Đức ở phía bên kia là 6 Quân đoàn cơ giới Liên Xô bao gồm các quân đoàn 4, 8, 9, 15, 19, 22 với tổng số xe tăng là 3.429 xe. Một điều đáng lưu ý là trong số xe tăng Đức hầu hết là các xe hạng nhẹ như Panzer I, Panzer II và thậm chí xe chỉ huy Sd.Kfz 265 chỉ trang bị súng máy, những xe tăng mới như Panzer III và IV chỉ có hơn 300 xe. Về phía Liên Xô, dù đa phần là các xe tăng hạng nhẹ như T-26 và BT-7 nhưng số xe tăng hiện đại như T-34 và KV cũng có tổng cộng 443 chiếc. Xe tăng KV và T-34 nặng hơn, vỏ giáp cứng hơn các xe tăng tốt nhất của quân đội Đức lúc bấy giờ. Chỉ riêng Sư đoàn 10 xe tăng thuộc Quân đoàn cơ giới 15 đã có 63 KV và 38 T-34.
Ban đầu, nhiệm vụ của quân Liên Xô là tấn công vào Lublin nhưng sau đó nhiệm vụ được đổi thành một cuộc phản công để bao vây quân Đức xâm lược. Cuộc tấn công này đã giúp quân đội Liên Xô trì hoãn bước tiến của các đơn vị Đức, cho phép các đạo quân Liên Xô khác rút lui nhưng với cái giá phải trả là hàng ngàn xe tăng bị tiêu diệt và thu giữ.
Sáu quân đoàn xe tăng Liên Xô đã tấn công quân Đức một cách vô tổ chức và các cuộc tấn công của họ không được phối hợp với nhau. Luftwaffe Đức ném bom chúng liên tục và các sư đoàn Panzer di chuyển nhanh với sự hỗ trợ của pháo binh phối hợp chặt quân Liên Xô ra từng mảnh vụn.
Một lần nữa Wehrmacht đã chứng minh rằng đào tạo, chiến thuật, công nghệ liên lạc và hỗ trợ trên không vượt trội tạo nên sự khác biệt.
Tổn thất của Wehrmacht trước ngày 5 tháng 7 năm 1941 là 85 xe tăng hư hại hoàn toàn và khoảng 200 chiếc khác phải sửa chữa, thương vong 3,817 người, trong đó có 905 người chết.
Nếu người Đức có thể sửa chữa xe tăng của họ và có chiến lợi phẩm thì những tổn thất của Liên Xô là không thể khôi phục bởi vì các xe tăng Liên Xô bị mất giờ đã nằm trong lãnh thổ bị Đức chiếm đóng. Trong trận chiến ở Brody Hồng quân thiệt hại 2.648 xe tăng còn tính tổng thiệt hại của Phương diện quân Tây Nam trong trận chiến biên giới (22 tháng 6 – 6 tháng 7) là 4.381 xe tăng (theo thống kê của sách Cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại 1941-1945 – Tập 2. – ISBN 975-5-203-02-113-7.)
Các cuộc phản công của Liên Xô tuy thất bại nhưng cũng đã làm lực lượng xe tăng của Kleist chậm trễ một tuần trên đường tới Kiev. Tới tháng 8 và 9 năm 1941, cả 4 tập đoàn quân của Phương diện quân Tây Nam đều bị bao vây rồi phải buông vũ khí đầu hàng ở Uman và Kiev khiến lực lượng này coi như bị xóa sổ hoàn toàn. Mikhail Kirponos, người chỉ huy Hồng quân trong trận đánh ở Brody đã chết trong lúc chiến đấu ở Kiev ngày 20 tháng 9 năm 1941.
Ngày 1 tháng 2 năm 1943, Kleist được thăng cấp Thống chế. Sau chiến tranh, Thống chế Ewald von Kleist bị dẫn độ về Liên Xô và bị kết án 25 năm tù. Ông chết trong nhà tù ở Vladimir, tỉnh Vladimir phía đông Moscow năm 1954.
