Trách nhiệm rộng lớn

Link: https://qr.ae/pNsBxn
Người trả lời: Pascal Morimacil

Dịch bởi: Google Translate

Chính phủ được dựng lên để tìm ra giải pháp thỏa hiệp tốt cho tất cả mọi người.

Trong khi, doanh nghiệp tư nhân chỉ tìm cách làm hài lòng các cổ đông của họ.

Đây không thực sự là một câu hỏi về tính hiệu quả, mà chỉ đơn giản là nhiệm vụ này phức tạp hơn nhiệm vụ kia rất nhiều.

Hãy ví dụ về việc xây dựng một con đập thuỷ điện.

Đối với một doanh nghiệp tư nhân, điều đó tương đối dễ dàng: Nếu họ có đủ khả năng xây dựng, họ sẽ làm. Các nhà đầu tư quyết định rủi ro chấp nhận được là gì, và sau đó các chi phí khác sẽ được cắt giảm.

Còn ảnh hưởng đến những người khác thì sao? Những người sống ở hạ lưu có thể bị thiếu nước? Hay gặp rủi ro trong trường hợp con đập bị vỡ? Hoặc không còn có thể đánh cá vì con đập đã phá hủy quần thể tự nhiên?

Hàng triệu người có khả năng bị ảnh hưởng, ở nhiều quốc gia, gây ra bất ổn khu vực, xung đột quốc tế, v.v.?

Tất cả đều không được tính đến.

Đó là cải tiến chính về “hiệu quả” được thực hiện.

Nếu các cuộc đàm phán được thực hiện nhanh hơn và dễ hơn, nghĩa là một số lượng lớn những người đang bị ảnh hưởng đã bị loại khỏi cuộc đàm phán.

Bạn (như một công ty tư nhân) chỉ phải quyết định xem việc xây dựng một con đập có mang lại lợi nhuận cho các nhà đầu tư hay không, còn việc xây dựng con đập đó có thực sự mang lại lợi ích cho người dân hay không thì không được tính đến.

Về mặt kinh tế, đây được gọi là ngoại tác (externalities)

Một yếu tố lớn khác là tham nhũng của chính phủ:

Có nhiều chính trị gia đang được “nuôi” bởi các tập đoàn, và có động cơ tài chính để làm cho các cơ quan chính phủ càng khủng khiếp càng tốt, để buộc mọi người hướng tới khu vực tư nhân.

Nếu các nhà tài trợ của chính trị gia là các trường tư thục, thì bạn không muốn cải thiện giáo dục công, bạn muốn làm cho nó tồi tệ hơn.

Đó không thực sự là sự kém hiệu quả, mà đó là việc cố ý phá vỡ hệ thống.

Và sau đó cũng chỉ đơn giản là vấn đề về sự thiên vị xác nhận, và cách chúng ta quyết định điều gì hiệu quả và điều gì không.

Nếu 50% dự án mới của chính phủ thất bại và 90% doanh nghiệp tư nhân mới thất bại, thì dự án nào hiệu quả hơn?

Chúng ta có bao giờ tính đến những thất bại của hệ thống tư nhân không? Cả đối với các dự án thất bại và dự án mang lại lợi nhuận cho các nhà đầu tư, nhưng lại gây hại cho những người khác?

Hay là họ (công ty tư nhân) chỉ tuyên bố rằng Họ luôn hoạt động sau số lần thất bại, và do đó điều này hiệu quả hơn các chính phủ, những người được kỳ vọng sẽ luôn làm đúng ngay lần thử đầu tiên?

Nếu chính phủ cố gắng cung cấp cho người dân nhà ở, và chúng ta kết thúc bằng việc người dân không có nhà ở, người dân phải chia sẻ căn hộ, người dân sống trong điều kiện tồi tệ, v.v., đó có phải là một thất bại của chính phủ?

Điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta để hệ thống tư nhân giải quyết nó, và chúng ta kết thúc với cảnh vô gia cư, những căn hộ chung cư, một số người có điều kiện sống tồi tệ, v.v.?

Đó cũng là một thất bại của hệ thống tư nhân, hay nó là một thành công vì mang lại lợi nhuận cho một nhóm nhỏ các nhà đầu tư?

Thêm một ví dụ về hiệu quả riêng tư:

GM đã gặp sự cố với công tắc đánh lửa bị lỗi, khiến tài xế, hành khách và những người khác gặp nguy hiểm.

Họ đã tính toán chi phí cho việc thu hồi những chiếc xe hơi và chi phí cho việc họ để người chết, nhận thấy rằng cái chết sẽ rẻ hơn, và chuyện này đã không được khui ra hơn một thập kỷ cho đến khi bị phát hiện.

Đó là loại hiệu quả mà bạn nhận được: Hiệu quả kiếm tiền cho các nhà đầu tư, ngay cả khi nó đồng nghĩa với việc coi thường mạng sống con người một cách trắng trợn.

Hoặc khi các nhà sản xuất thuốc lá quảng cáo rằng hút thuốc là tốt cho sức khỏe.

Là loại quảng cáo hiệu quả?

Để đảm bảo mọi người được thông tin đầy đủ hoặc khỏe mạnh, không. Nhưng tại lợi nhuận ngày càng tăng? Chắc chắn rồi!