Những năm gần đây từ toxic trở nên cực kì phổ biến. Oxford Dictionaries cho biết trên trang web của họ rằng toxic đã trở thành chủ đề được nói nhiều nhất trong năm 2018, đánh bại các từ khác như “techlash” và “gaslighting” nhờ vào phạm vi quan tâm tuyệt đối của nó. Theo định nghĩa của Oxford Dictionaries, nguồn gốc của toxic bắt nguồn từ thuật ngữ Latin thời Trung cổ là độc tố, có nghĩa là bị đầu độc hoặc thấm độc.
Một trong những nghĩa được biết đến của toxic là gì đó là toxic person hay rộng hơn là toxic relationship. Toxic relationship (mối quan hệ độc hại) “là một loại rối loạn mối quan hệ có thể có nhiều hình thức. Tuy nhiên tất cả đều có điểm chung là sự chênh lệch trong mối quan hệ. Có thể giải thích đây là một tình huống phi bình đẳng trong đó một trong hai đối tượng phụ thuộc vào nhau, gây ra một cơ chế thống trị và khuất phục. Trong mối quan hệ đó, người không có đóng góp gì lại là người có ảnh hưởng nhiều hơn” – theo nghiên cứu của Solferino, Nazaria and Tessitore, M.Elisabetta, Human networks and toxic relationships, xuất bản tháng 8 năm 2019.
Điều khiến bạn khó phát hiện mình đang ở trong mối quan hệ độc hại là bởi người đó đã gây dựng được một lòng tin nhất định với bạn, bạn và người đó đã có khoảng thời gian dài với nhau nên khi dấu hiệu xuất hiện, bạn có thể bỏ qua hay nghĩ rằng “nhưng dù sao họ vẫn là người tốt mà”, “họ không cố ý đâu” Để nhận biết rõ hơn về khái niệm này, cùng mình đi qua 6 dấu hiệu sau đây nhé:
1. Điều khiển bạn:
Nếu ai đó đang kiểm soát mọi hành động của bạn, có thể là cha mẹ, bạn bè hay người yêu, điều này không có nghĩa là họ đang quan tâm bạn rất nhiều mà họ đang điều khiển bạn. Mọi người đều cần có không gian riêng, và các mối quan hệ là không thể nếu không có sự tin tưởng lẫn nhau. Vì thế nên đừng để bất kỳ ai điều khiển cuộc sống cũng như con người bạn, cho dù đó là những người thân yêu nhất trong gia đình.
2. Chỉ muốn nhận chứ không muốn cho:
Một mối quan hệ bạn bè tốt đẹp khi đôi bên có sự giúp đỡ qua lại với nhau. Sự giúp đỡ qua lại một cách chân thành sẽ gắn bó tình bạn thật sự. Điều quan trọng là bạn biết ghi nhận sự giúp đỡ chân thành và sẵn sàng đáp lại khi có bất cứ dịp nào. Nhưng trong mối quan hệ toxic thì người đó chỉ muốn nhận từ bạn nhiều hơn là muốn cho đi.
3. Họ luôn đúng:
Căn bệnh luôn cho rằng mình đúng – kẻ khác sai. Họ có thể dùng nhiều cách để thuyết phục để ta tin vào cái sự thật đã bị bẻ cong. Suy nghĩ mình luôn đúng khiến họ hành xử theo kiểu “cái rốn của vụ trụ”. Bởi vậy hiếm khi họ tự nhận thức bản thân mình đã sai. Ngay cả khi nhận ra cái sai, họ cũng không thừa nhận mình sai.
4. Không thành thật:
Mối quan hệ của bạn sẽ suôn sẻ khi bạn thành thật. Sự thành thật làm giảm nguy cơ xảy ra hiểu lầm và tranh cãi trong một mối quan hệ. Vậy bạn sẽ mong chờ nhận được gì khi mối quan hệ đó, người ta sẵn sàng nói không thành có, biến trắng thành đen?
5. Thích trở thành nạn nhân:
Bằng nhiều cách thức khác nhau có thể là lời nói, hành động…trong bất cứ hoàn cảnh nào họ luôn muốn diễn vai nạn nhân của cuộc sống này. Bên cạnh họ ta chỉ thấy những câu chuyện than thở, kể lể dài lê thê không hồi kết dù sự thật không phải vậy. Họ thích tỏ ra mình là đứa bất hạnh và muốn được người khác biết đến sự tội nghiệp đó của mình.
6. Không thích chịu trách nhiệm:
Trách nhiệm là việc buộc chúng ta phải làm, phải vì tập thể mà hi sinh cái tôi cá nhân một ít. Trong mối quan hệ toxic thì phần “con” càng được thể hiện rõ : không muốn mình bị thiệt bởi vậy họ luôn chọn phương án an toàn cho cuộc sống và công việc của họ, tốt thì nhận, xấu thì đẩy cho người khác. Đôi khi sự tham lam quá lớn dẫn đến những hành động mù quáng, không làm việc đó mình bị thiệt, mình là nạn nhân…nhiều suy nghĩ như vậy thúc đẩy con người ta sống thiếu trách nhiệm.
Cắt đứt một mối quan hệ toxic là không dễ dàng, nhưng để thừa nhận mình đang ở trong mối quan hệ độc hại đôi khi rất khó khăn. Mối quan hệ ở đây không nhất thiết là quan hệ tình yêu mà có thể là tình bạn, đồng nghiệp, gia đình. Vì vậy nếu thấy mối quan hệ của bạn có những dấu hiệu trên, đừng ngần ngại chia sẻ nhé!
