Bà nội tôi năm nay chín mươi tuổi rồi. Cả hai tai đều bị điếc nặng, phải ghé sát vào nói thật to bà mới nghe được.
Đầu gối mắc chứng gai xương nên không thể đi lại nhiều, cả đời bà sống ở vùng ngoại ô Thượng Hải, không hiểu tiếng phổ thông mà chỉ nói được bằng tiếng địa phương của nơi đây. Đúng rồi, bà còn không biết chữ.
Bởi vì tai nghe không rõ nên mỗi lần gọi điện về cho bà nội tôi thường cố ý che ống nghe lại, bằng cách này thì âm thanh truyền đi sẽ to rõ hơn rất nhiều.
Thực tế trong sinh hoạt hằng ngày, khi có người tới bắt chuyện thì bà nội chỉ có thể trả lời mấy tiếng “a a” không rõ. Tình trạng ấy xảy ra thường xuyên nên đôi lúc khiến người khác mất hết kiên nhẫn chẳng giữ nổi bình tĩnh nữa.
Điển hình là ông nội của tôi, ít nhất trong mắt người ngoài thì thái độ của ông nội với bà nội thật sự vô cùng kém, động tí là nổi sùng lên. Bà nội nhát gan, hãi ông lắm, thế là liền tìm cách thức khác để trả lời, thay vì kêu “a a” vô nghĩa bà sẽ đổi thành “ừ ừ, đúng đúng”.
Tuy nhiên bạn biết đấy, ờm, tôi chẳng nghe được tí gì cả.
Ngày qua ngày bà quanh quẩn trong nhà, tự tay bà trồng một vườn rau dại nho nhỏ cho riêng mình. Đến giữa trưa thì an vị ở ghế xem TV.
Không biết chữ nên tất nhiên bà không hiểu được phụ đề phía dưới TV, không hiểu tiếng phổ thông thì chắc chắn không biết người trong phim đang nói gì, thế cho nên bà chỉ có thể nhìn hình ảnh chiếu trên đó. Cũng vì vậy mà trước giờ bà tôi chỉ xem và hiểu một chương trình duy nhất, chính là chương trình vượt chướng ngại vật trên nước mà mọi người vẫn hay chế nhạo, chẳng hạn như “Nam nữ sinh hướng về phía trước” hay “Trí dũng xông pha”*.
*Tương tự như Wipeout của Mỹ.
Cứ thấy người chơi bị chướng ngại vật quật bay xuống nước là bà cực kỳ vui vẻ. Ông nội không thích, thế là ra ngoài đánh bài. Buổi chiều bà nội nấu cơm xong là ông nội về, gớm, ăn bữa cơm thôi mà cũng kén cá chọn canh, hùng hùng hổ hổ. Tôi đã bảo với ông nhiều lần rồi nhưng chẳng có tác dụng.
Một tối nọ tôi về nhà nội, đứng gõ cửa một hồi lâu mà không thấy ai ra mở, nghĩ hai ông bà đã đi ngủ hết rồi nên bèn bước tới bên cửa sổ xác nhận. Vừa nhìn vào thì tôi thấy TV đang chiếu phim truyền hình, còn ông nội vừa giải thích những thứ chiếu trên TV vừa lấy bút vẽ cho bà hiểu.
“Lão già” trước mặt người khác thì hung tợn, lúc không có ai thì giọng cứ phải gọi là nhẹ đến mức bất bình thường, cứ như thể đang giảng bài cho học sinh tiểu học vậy. Sau đó tôi mới biết nguyên nhân ông nói chuyện lớn tiếng thực ra là hy vọng bà nội có thể nghe thấy.
Bề ngoài chúng tôi rất quan tâm bà, lúc nào cũng cố gắng hết sức làm bà thấy thoải mái, thực ra có rất nhiều lời đã ra đến miệng rồi nhưng cuối cùng vẫn cắn răng nuốt ngược vào trong, bởi tiềm thức nhắc nhở cho chúng tôi biết bà không nghe thấy. Chỉ có “lão già” hùng hùng hổ hổ, đôi khi bị bà chọc thẹn quá hóa giận.
Vì ông muốn bà nghe thấy.
Nói thật, nếu hai người có thể sống đến trăm năm thì tôi mong người đi trước sẽ là bà nội. Ít ra thì ông nội còn có mấy người bạn chơi bài, đôi tai bình thường và nói tiếng phổ thông cũng rất tốt. Còn được thế giới này chấp nhận.
Nếu ông nội đi trước thì quãng đời sau này của bà nội sẽ sống trong thế giới của một người, không hiểu TV đang chiếu cái gì, không hiểu tiếng phổ thông, cũng không nghe thấy người khác nói gì, đi được hai bước là đầu gối sẽ đau. Vốn dĩ thế giới của bà nội rất nhỏ, thu gọn lại bằng cái sân nhà thôi, ông nội đi trước rồi thì mọi thứ cũng biến mất hết.
Thực sự thích một người là như thế nào?
Chính tôi cũng thấy khó trả lời. Bởi vì mỗi khi thật sự thích một người thì kết quả nhận được sẽ không như ý.
Mà tôi đoán, người cũ trước kia ở bên bạn chưa chắc xuất phát từ tình yêu.
Nhưng bốn mươi năm.
Năm mươi năm.
Rồi sáu mươi năm.
Dù ít dù nhiều thì cũng sinh ra “phản ứng hóa học” chứ nhỉ?
Ông nội tôi không thích xem chương trình vượt chướng ngại vật, tuy nhiên thỉnh thoảng lỡ hẹn đánh bài thì khi chương trình bắt đầu ông vẫn gọi bà nội tôi ra cùng nhau xem.
Tình yêu say đắm của người trẻ về cơ bản chắc là như vậy.
Có món gì ngon thì đều đưa cho cô ấy ăn trước, có chuyện gì buồn cười thì sẽ kể cho cô ấy đầu tiên, nghe được bài hay thì sẽ bật lên rồi cùng nghe với cô ấy, gặp việc gì xấu hổ thì lại mong cô ấy đến mắng mình một trận.
Cuộc phiêu lưu mạo hiểm của cuộc đời, cho dù chỉ là chút lông gà vỏ tỏi nhưng bạn vẫn cứ muốn dâng hiến hết mình.
Tôi nghĩ, nếu bạn thực sự thích một ai đó, bạn sẽ trở thành khuôn miệng của người ấy lúc mỉm cười.
Mũi của người ấy.
Tai của người ấy.
Ánh mắt của người ấy.
Và bạn… chính là người ấy.
