Thời hạn tinh giản biên chế công chức không đáp ứng vị trí việc làm?

Theo Bộ Nội vụ, ngày 1/7/2027 là thời hạn cuối để công chức và bộ, ban ngành hoàn thành vị trí việc làm và xếp ngạch công chức. Sau thời gian này, công chức, viên chức nào không đáp ứng được sẽ bị tinh giản biên chế.

Quy định cụ thể vị trí việc làm và số lượng từng vị trí

Bộ Nội vụ đang trình thẩm định Dự thảo Nghị định về vị trí việc làm công chức. Theo dự thảo, Chính phủ sẽ ban hành khung danh mục vị trí việc làm thống nhất, thay cho cơ chế trước đây mỗi bộ quản lý ngành ban hành hướng dẫn riêng. Dự kiến đến 1/7/2027 cả nước phải hoàn thành việc bố trí và xếp ngạch công chức theo vị trí việc làm đã được phê duyệt.

Danh mục gồm 6 nhóm lớn: vị trí lãnh đạo, quản lý; chuyên môn nghiệp vụ chuyên ngành; chuyên môn dùng chung; hỗ trợ, phục vụ; vị trí chuyên môn thuộc HĐND cấp tỉnh; và vị trí công chức cấp xã, phường, đặc khu.

Kèm theo đó là hệ thống mẫu bản mô tả công việc và khung năng lực cho từng loại vị trí, từ vị trí lãnh đạo, chuyên gia cao cấp đến chuyên viên và cán sự.

Bộ Nội vụ đánh giá cơ chế này giúp thống nhất cách tiếp cận từ Trung ương đến địa phương, hạn chế tình trạng mỗi nơi xây dựng một hệ thống riêng.

Dự thảo tờ trình của Bộ Nội vụ nêu rõ, việc ban hành Nghị định nhằm cụ thể hóa các quy định tại Luật Cán bộ, công chức năm 2025, đồng thời kế thừa các bản mô tả, danh mục vị trí việc làm đã được phê duyệt trước đó.

Dự thảo lần này bổ sung toàn bộ cơ chế xếp ngạch công chức theo vị trí việc làm, gắn với tỷ lệ công chức bố trí theo từng ngạch ở cả bộ, ngành và địa phương.

Theo dự thảo, chậm nhất đến ngày 31/12/2026, các bộ, ngành và địa phương phải hoàn thiện và ban hành quyết định phê duyệt danh mục vị trí việc làm theo quy định mới. Đến 1/7/2027, toàn bộ việc bố trí và xếp ngạch công chức theo vị trí việc làm được duyệt phải hoàn thành.

Chẳng hạn, ở bộ và cơ quan ngang bộ, tỷ lệ công chức được xếp ngạch chuyên viên cao cấp tại các vụ tham mưu chuyên sâu không vượt quá 40% tổng biên chế của vụ; tại các vụ tổng hợp hoặc quản trị nội bộ không vượt quá 30%; tại cục không vượt quá 20%.

Tại địa phương, người đứng đầu cơ quan chuyên môn cấp tỉnh và chánh văn phòng HĐND – UBND tỉnh được xếp ngạch chuyên viên cao cấp; cấp phó không vượt quá 50% số lượng cấp phó theo quy định. Các phòng chuyên môn thuộc sở bố trí không quá 50% công chức ngạch chuyên viên chính và tương đương.

Cơ chế này nhằm bảo đảm sự phân hóa theo năng lực, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của từng tổ chức và khối lượng công việc thực tế.

Dự thảo bổ sung nhiều căn cứ mới khi xác định vị trí việc làm, trong đó có yêu cầu chuyển đổi số, mức độ hiện đại hóa công sở, trang thiết bị làm việc và chiến lược phát triển nhân lực quốc gia.

Đối với địa phương, việc xây dựng vị trí việc làm phải tính đến đặc điểm địa lý, quy mô dân số, tốc độ đô thị hóa, tình hình an ninh trật tự và điều kiện kinh tế – xã hội.

Bộ Nội vụ nhấn mạnh việc kết nối, cập nhật và chia sẻ dữ liệu về vị trí việc làm giữa các bộ, ngành và địa phương nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý hiện đại trong thời gian tới.

Tinh giản biên chế với công chức không đáp ứng được vị trí việc làm

Dự thảo quy định rõ trường hợp công chức được dự kiến bố trí vào vị trí việc làm nhưng chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu. Khi đó, người đứng đầu cơ quan sử dụng công chức phải bố trí tạm thời vị trí tương ứng với ngạch hiện giữ trong 12 tháng để công chức hoàn thiện.

Hết thời hạn này, nếu vẫn không đạt yêu cầu, cơ quan sẽ xem xét bố trí vào vị trí có ngạch thấp hơn, hoặc điều chuyển sang cơ quan khác còn vị trí phù hợp. Nếu không thể sắp xếp được, đề nghị thực hiện tinh giản biên chế theo quy định.

Bình luận về nội dung này, nhiều chuyên gia ngành Nội vụ cho rằng: Quy định này đánh dấu bước chuyển quan trọng trong định hướng “bỏ biên chế suốt đời”, đồng thời tạo cơ chế sàng lọc dựa trên năng lực thực hiện nhiệm vụ, gắn trực tiếp với yêu cầu vị trí việc làm.

Đặc biệt, điều này giúp tạo động lực để công chức phấn đấu nâng cao năng lực chuyên môn cũng như trình độ, từ đó tăng khả năng thích ứng, đáp ứng tốt hơn với các vị trí việc làm mới.

Đọc thêm