Có thể nói, vào những ngày hè oi bức, hay những hôm thấy nóng trong người, nhiều người sẽ chọn cho mình những thức uống mát mẻ, giải nhiệt như nước dừa, nước sâm, nha đam đường phèn, hay các món chè, trái cây ướp lạnh. Còn với tôi hay đám nhỏ trong nhà, cứ hễ thấy nóng trong người, hay buồn miệng, chúng tôi lại chọn cho mình những ly sương sâm đầy ngọt ngào và mát lạnh.
📌Quà vặt ăn chơi vốn có nhiều thứ, nhưng không thứ nào gắn bó cùng tuổi thơ tôi như món sương sâm. Gọi chính xác hơn là thạch sương sâm, bởi nó được vò, kết đông từ lá cây sương sâm, một loại cây thân quen, mọc um tùm ở vườn nhà.
Nói về nguồn gốc, tôi được biết sương sâm là loài cây mọc hoang trong tự nhiên ở khu vực Đông Nam Á. Là loài thực vật thân leo, sống lâu năm, sinh trưởng tốt, mỗi cây có nhiều nhánh dây nhỏ. Đặt biệt là lá sương sâm có thể thu hái quanh năm, cây cho ra lá liên tục và phát triển rất tốt.
🍀Chưa kể đến công dụng của nó, theo tôi biết cây sương sâm có tác dụng nhuận tràng, thanh nhiệt, trị táo bón, tiêu độc, chữa kiết lỵ và nóng nhiệt. Bên cạnh đó, loài cây này còn được dùng như một vị thuốc để hỗ trợ trong việc chữa các bệnh liên quan đến gan, huyết áp cao hoặc bệnh dạ dày, đái tháo đường…
Và để tôi mách các bạn việc này, sương sâm có hai loại là sương sâm lá láng (lá trơn nhẵn, không lông) và sương sâm lông (lá và dây có lông tơ mịn). Và thường người lớn hay bảo sương sâm lông cho thì thạch hơn, khi đông sẽ mịn và ngon hơn sương sâm láng. Đặc biệt muốn có được ly sương sâm ngon thì phải biết cách chọn lá. Đó là những chiếc lá dày, có màu xanh sậm, khi vò ra mới có nhiều nhựa, và sâm mới dai.
✨Để có một ly sâm ngon, ta cần phải chú ý:
Lá sau khi hái, phải ngắt cuống, rửa sạch cát bụi, và để ráo.
Sau đó cho lá vào thau, cho nước sạch vào và dùng tay vò đến khi nát lá, các hợp chất có trong lá hòa tan vào nước tạo thành hỗn hợp có màu xanh thẫm và sánh lại.
Cuối cùng, cho hỗn hợp vừa vò vào ray hoặc tấm vải mùng, lược lấy nước màu xanh xanh, phần lá có thể đem làm thức ăn cho gà, vịt hoặc dùng làm phân bón cho cây.
Sau cùng, chúng ta có thể mang hỗn hợp bỏ vào ngăn mát tủ lạnh hoặc để yên trên bàn, cho sâm tự sánh, kết đông lại tầm 30 phút là có thể dùng được.
📍Trong lúc chờ sâm đặc lại, tôi cùng mấy đứa nhỏ nhanh tay chuẩn bị thêm mấy món ăn kèm. Đứa thì đi ngâm hạt é, đứa thì lẹ tay lựa mấy quả dừa khô nằm “lăn lóc” dưới gầm giường, nạo lấy nạo để một hồi được một thau nước cốt sền sệt thấy mà ham. Rồi đứa thì lật đật đun thêm nồi nước đường để ăn kèm cho “hả dạ”, đứa thì đập đá cho nhuyễn, rồi cả đứa thì cười tíu tít…cả lũ tất bật thế mà vui, mà thích vô cùng😁.
Sau khi xong bước chuẩn bị và chế biến, sâm cũng đã sánh lại. Và thay vì múc ra từng ly, chúng tôi cho cả vào một cái nồi lớn, nào là sương sâm, thêm nước đường, nước cốt dừa, rồi hạt é, cho thêm ít đá lạnh, trộn đều tay lên thế là ra thành phẩm. Có món nào bằng cái thức ngon, mát lạnh giữa những ngày nóng nực, sâm dai dai ăn như thạch, thêm cái vị beo béo của dừa, “lợn cợn” của hạt é, lại ngọt ngọt, lạnh lạnh thì còn gì bằng❗
Còn bạn, đã thử hay chưa thức sản vật “xanh” bao thế hệ đã từng dùng❓
