Sùi mào gà (Condyloma acuminatum) hay còn gọi “mụn cóc sinh dục” là một bệnh lây truyền qua đường tình dục, gây ra do nhiễm trùng human papilloma virus (HPV) và biểu hiện là tổn thương tăng sinh và xuất hiện mụn cóc ở bộ phận sinh dục. Chủ yếu xảy ra ở độ tuổi từ 18 đến 50. Ước tính khoảng từ nửa tháng đến 8 tháng, trung bình là 3 tháng sau thời gian ủ bệnh. Bệnh lây lan chủ yếu qua quan hệ tình dục.
***
- Tên khoa học
Condyloma acuminatum
- Bí danh
Mụn cóc STD, mụn cóc sinh dục hậu môn, mụn cóc sinh dục.
- Nguyên nhân
Nhiễm human papilloma virus
- Mùa xuất hiện bệnh
Quanh năm
- Cách lây lan
Quan hệ tình dục trực tiếp, tiếp xúc gián tiếp, từ mẹ sang con
- Thời gian ủ bệnh
Trung bình 3 tháng
- Độ tuổi chủ yếu mắc bệnh
18 đến 50 tuổi
***
Có nhiều chủng HPV khác nhau. Các chúng virus phổ biến nhất gây ra mụn cóc sinh là 6, 11, v.v. HPV rất dễ tồn tại và sinh sản trong điều kiện ấm và ẩm ướt của cơ thể con người. Vì vậy cơ quan sinh dục và quanh hậu môn là những nơi dễ bị nhiễm trùng nhất. Cách lây lan:
1. Lây truyền qua đường tình dục: Đây là cách lây truyền phổ biến nhất. Do đó, những người có hành vi quan hệ tình dục bừa bãi và không an toàn tỉ lệ mặc bệnh rất cao.
2. Lây truyền gián tiếp: Một số ít có thể bị truyền nhiễm do tiếp xúc với các vật dụng mà bệnh nhân sử dụng như đồ lót, khăn tắm, bồn tắm, bồn cầu, v.v.
3. Truyền từ mẹ sang con: Thia nhi mắc bệnh u nhú thanh quản do bị nhiễm virus trong quá trình sinh sản.
Thời gian ủ bệnh là từ 1 tháng đến 8 tháng, trung bình là 3 tháng, chủ yếu ở những người sinh hoạt tình dục bừa bãi và không an toàn.
1. Sùi mào gà điển hình
Bộ phận sinh dục và quanh hậu môn là những vị trí chiếm thường thấy nhất. Ở nam giới: thường gặp ở bao quy đầu, dây hãm quy đầu, rãnh vành, quy đầu, lỗ sáo, thân dương vật, quanh hậu môn, trực tràng và bìu dái. Thỉnh thoảng, sùi mào gà có thể được tìm thấy ở các bộ phận khác, chẳng hạn như nách, lỗ rốn, miệng, vú và ngón chân.
Ở nữ giới: Xuất hiện nhiều nhất ở môi lớn, môi bé, âm đạo,… Có màu hồng hoặc tím nhạt, bên trong có dịch trắng như mủ. Mọc riêng lẻ hoặc thành từng chùm lớn, dễ lan ra xung quanh do tính chất vùng kín nữ ẩm ướt. Đau nhức, dịch âm đạo ra nhiều, có mùi hôi khi quan hệ tình dục. Bị ngứa rát ở vùng xuất hiện nốt sùi. Nữ giới bị viêm âm đạo và nam giới bị dài bao quy đầu cũng là những yếu tố góp phần vào sự xuất hiện của sùi mào gà.
Các tổn thương ban đầu là các nốt sẩn nhỏ màu đỏ nhạt, sau đó tăng dần, phân bố riêng lẻ hoặc thành từng cụm, bề mặt ẩm và mềm, kích thước không đồng đều, các phần nhô ra giống như núm vú, hình bầu dục hoặc giống như cây súp lơ. Đỏ hoặc xám, dễ dàng chảy máu khi chạm vào. Thường sẽ có dịch mủ bài tiết ra giữa các chổ da bị nứt, dẫn đến dị ứng, khi gãi có thể dẫn đến nhiễm trùng thứ cấp. Bệnh thường không có triệu chứng rõ ràng. Một số bệnh nhân có thể cảm thấy đau, ngứa khi giao hợp. Sùi mào gà mọc trong trực tràng có thể gây đau rát, chảy máu khi đi đại tiện, có thể gây bội nhiễm cấp tính.
2. Mối quan hệ với bệnh ung thư
Một lượng lớn dữ liệu phân tích dịch tễ học chỉ ra rằng nhiễm trùng HPV (chẳng hạn như HPV-16 và 18) có liên quan chặt chẽ đến sự xuất hiện của ung thư bộ phận sinh dục, như là ung thư cổ tử cung hoặc ung thư dương vật. Nhưng cho dù điều trị bằng cách nào đi chăng nữa, sùi mào gà có thể tái phát.
***
Phòng ngừa
1. Tránh quan hệ tình dục bừa bãi, nâng cao nhận thức về giáo dục giới tính và quan hệ tình dục an toàn.
Bệnh nhân bị sùi mào gà phần lớn là do bị lây nhiễm qua quan hệ tình dục. Một trong các thành viên trong gia đình bị nhiễm bệnh từ bên ngoài và lây sang vợ/chồng thông qua quan hệ tình dục, và từ đó cũng truyền nhiễm cho các thành viên khác trong gia đình thông qua tiếp xúc gần gũi hàng ngày như sử dụng chung nhà tắm, bồn cầu, khăn tắm v.v, điều này không chỉ mang đến nỗi đau thể xác mà còn gây ra sự bất hòa trong gia đình. Do đó, cần nâng cao kiến thức về sức khoẻ tình dục và tránh quan hệ tình dục ngoài hôn nhân là những cách cạnh quan trọng trong việc ngăn ngừa bệnh sùi mào gà. Đây là một loại bệnh rất dể lây lan nên cần phải đi kiểm tra sức khoẻ tiền hôn nhân.
2. Phòng tránh tiếp xúc và chú ý vệ sinh cá nhân.
Không sử dụng đồ lót, đồ bơi và bồn tắm của người khác, không tắm trong nhà tắm công cộng, không ngồi trực tiếp trên ghế của nhà tắm, cố gắng sử dụng nhà vệ sinh công cộng ngồi xổm, rửa tay bằng xà phòng trước và sau khi đi vệ sinh.
———
Lời người dịch: VÌ ĐÂY KHÔNG PHẢI LÀ CHUYÊN NGÀNH CỦA MÌNH NÊN CÒN CHỖ NÀO SỬ DỤNG THUẬT NGỮ CHƯA ĐÚNG XIN CHỈ RA GIÚP MÌNH. CÁM ƠN MỌI NGƯỜI.
