Xét về sự tiến hóa của con người trong 1000 năm trở lại đây, chúng ta đã thay đổi đáng kể về một vài đặc điểm. Phải biết rằng chọn giống trong tiến hóa không chỉ áp dụng cho chó, mèo, hoặc ngựa. Xã hội loài người đã và đang áp dụng điều này trong hàng thiên niên kỷ.
Không có lý do gì để hoài nghi việc chúng ta sẽ còn tiếp tục thay đổi những đặc điểm này trong 1000 năm tiếp theo, hoặc có lẽ nhiều nghìn năm tiếp theo nữa. Nói sự tiến hóa ở một loài đòi hỏi phải trải qua một thời gian DÀI là không đúng. Thậm chí những thay đổi này có thể xảy ra chỉ qua vài thế hệ, nhất là khi phải chịu áp lực lựa chọn.
Chúng ta cũng không thể bỏ qua kỹ thuật di truyền học. Hoàn toàn không nghi ngờ gì việc những công nghệ này sẽ được áp dụng trên giống loài của chúng ta trong 50 năm tới. Hãy thử tưởng tượng xem 1000 năm tiến bộ khoa học kỹ thuật, lòng tham và sự phù phiếm của loài người, chiến tranh và xung đột, sức mạnh của đồng tiền và sức mạnh của quyền lực sẽ làm gì với sự tiến hóa của nhân loại.
Hãy xem xét một vài thay đổi của con người 1000 năm qua, bỏ qua các kỹ thuật di truyền học. Ví dụ:
Mặt trái xoan – khuôn mặt người đã dần dần chuyển sang hình dạng tròn trịa hơn, với mũi nhỏ hơn và đường nét mềm mại hơn. Khuôn mặt như hình 1 và 2 là khuôn mặt “lý tưởng” theo quan điểm của văn hóa phương Tây, dựa vào ý kiến từ hàng trăm người thuộc văn hóa này trên khắp thế giới. Tất nhiên, người da đen, người phương Đông, thổ dân, người Tây Ban Nha, người Eskimo và rất nhiều nền văn hóa khác sẽ có những ý kiến khác nhau về khuôn mặt lý tưởng. Tuy nhiên, với mục đích của câu hỏi, bạn hoàn toàn có thể hiểu rằng chọn lọc tự nhiên vẫn còn nguyên tác dụng đối với Homo sapiens.
Bạn có để ý thấy những khuôn mặt này rất “trái xoan”, ít lông, với mũi nhỏ, cằm góc cạnh và hình dạng môi đẹp. Mặc dù tiến hóa không yêu cầu đàn ông hoặc phụ nữ bắt buộc phải có gương mặt này để sinh được nhiều con hơn, tuy nhiên những áp lực tích cực nho nhỏ qua hàng ngàn năm đã thay đổi gương mặt chúng ta. Vì những cô nàng “xinh xắn” thích kết đôi với những anh chàng “điển trai”, có một áp lực nhẹ khiến cho 2 kiểu người này kết đôi cùng nhau. Nếu hai người này có con, em bé sẽ thừa hưởng gương mặt tròn hơn, với mũi nhỏ, cằm góc cạnh, da sáng màu và đôi môi xinh xắn.
Chiều cao – chiều cao trung bình của con người đã tăng lên 3 – 5 cm trong suốt 1000 năm qua (tùy từng vùng), đặc biệt là do môi trường tiến hóa của chúng ta. Có 2 nguyên nhân chính. Nguyên nhân thứ nhất, chế độ dinh dưỡng tốt hơn (không phụ thuộc vào di truyền) đã thúc đẩy loài của chúng ta cao lên, thông qua vật lý cơ bản. Càng dung nạp nhiều thức ăn, chúng ta càng sản sinh ra nhiều tế bào. Nguyên nhân thứ hai, chọn lọc tự nhiên của giống cái luôn chọn giống đực cao hơn họ (di truyền/tiến hóa). Nếu áp lực chọn lọc này luôn tồn tại, thì mỗi lần con cái trưởng thành đến tuổi sinh sản, họ sẽ chọn con đực cao hơn mình, dẫn đến xác xuất cả hai kiểu gen của cha mẹ kết hợp tạo ra thế hệ mới thậm chí còn cao hơn cha mẹ của chúng (về kiều hình). Đây là kiểu tiến hóa cổ điển. Ảnh hưởng chậm mà chắc đến việc tăng trưởng chiều cao của con người.
Thị lực – cả cận thị và viễn thị đều là những tính trạng trội di truyền. Trước đây, những khiếm khuyết đáng kể về thị lực của con người là nhược điểm sống còn và chọn lọc tự nhiên đã quyết định loại bỏ chúng. Tuy nhiên, nhờ sự ra đời của kính mắt vào 500 năm trước, con người đã bỏ qua tiêu chuẩn thị lực khi chọn bạn đời. Ngày nay, việc đối phương cận thị hay viễn thị không còn quan trọng nữa. Nếu những đứa trẻ thừa hưởng thị lực kém (chắc chắn chúng sẽ bị thị lực kém), chỉ cần phẫu thuật laser hoặc đeo kính vào là vần đề được giải quyết. Một lần nữa, quá trình tiến hóa đã bỏ qua đặc điểm này vì nó không còn là vấn đề sống còn nữa. Vì thị lực kém là tính trạng trội, nên nó trở nên ngày càng phổ biến. Trừ khi bạn can thiệp bằng các kỹ thuật di truyền khiến những đứa trẻ có thị lực hoàn hảo, còn không thì tôi tin chắc rằng toàn bộ loài người sẽ có thị lực kém trong vòng 1000 năm tới.
Lông – Mặc dù phụ nữ không công khai thừa nhận họ không thích kết đôi với những người đàn ông lông lá, nhưng những khảo sát đã tìm ra rằng phụ nữ không thích đàn ông có nhiều lông trên cơ thể. Một làn da láng mịn và ít hoặc hoàn toàn không có lông là hoàn hảo. Điều đó không có nghĩa là đàn ông nhiều lông thì không thể có con, nhưng khi áp lực này đè nặng lên toàn bộ dân số thế giới, kể cả những thứ nhẹ nhàng như lông trên cơ thể cũng có thể là vấn đề. Chắc chắn đàn ông cũng không thích phụ nữ có nhiều lông trên cơ thể, và tỉ lệ phụ nữ nhiều lông không tìm được bạn tình thậm chí còn cao hơn ở nam giới.
Không dung nạp Lactose – Tôi đã chỉ ra ở một bài khác, rằng đặc điểm này không còn quan trọng trong quá trình tiến hóa. Mặc dù nó có thể gây ra vấn đề đối với trẻ em ở độ tuổi lớn hơn và người lớn vì có thể hạn chế chế độ ăn uống của họ, nhưng việc không hấp thụ lactose không xảy ra ở con người khi còn đang bú sữa mẹ. Vì chúng ta hoàn toàn có thể bú sữa mẹ, thậm chí uống sữa bình cho đến tuổi thiếu niên. Con người không cần bận tâm về đặc điểm này kể cả khi chúng có tồn tại hay không. Chỉ có ngành công ngiệp sữa quan tâm mà thôi. Như vậy, nó sẽ chỉ tăng theo tỉ lệ phần trăm trong dân số trong thiên niên kỷ tới.
Về mặt hóa học, có rất nhiều đặc điểm bên trong cơ thể chúng ta đã thay đổi trong hàng thế kỷ qua, nhưng những ví dụ trên chỉ là những ví dụ ngắn gọn về những đặc điểm sẽ còn tiếp tục thay đổi để tiến hóa trong thời gian tới. 1000 năm là dư dả thời gian để tiến hóa làm công việc kỳ diệu của ổng.
