Đời Nhẹ Khôn Kham
Nguyên bản tiếng Séc của Milan Kundera
Bản tiếng Việt: dịch giả Trịnh Y Thư (dịch từ bản tiếng Anh “The Unbearable Lightness of Being”)
Cuộc đời là một chuỗi những tháng ngày luôn tiến về phía trước. Sinh ra và lớn lên, thành công hay thất bại, hạnh phúc hay ăn năn, già nua và chết đi, cái gì xảy ra cũng chỉ có một lần, không thể quay đầu lại. Khởi đầu và kết thúc đều vô nghĩa với chiều dài của thời gian. Cái nhẹ nhàng của nhân sinh là từ điều đó.
Mỗi quyết định mà chúng ta đưa ra trong cuộc đời, nhiều khi chúng ta khó lòng biết được đó là lựa chọn đúng hay sai. Và dẫu cho các quyết định được đưa ra: do bản năng thôi thúc, hoặc giả phải lao tâm tận lực, cân nhắc đắn đo để rồi cuối cùng lựa chọn, thì cái gánh nặng mà nó để lại thật khôn kham. Phần lớn chúng ta về cuối đời thường tự hỏi ta đã sống vì cái gì…
Truyện miêu tả cuộc đời của 4 người: một bác sĩ phẫu thuật lãng mạn và bộc trực, một người phụ nữ yếu đuối hết lòng vì tình yêu, một nữ hoạ sĩ yêu tự do đến mức bội phản tất cả, và một giáo sư chán ghét sự khuôn khổ đều đặn đến giả dối với con tim thình thoảng lại le lói ngọn lửa nổi loạn bên trong.
Tiểu thuyết này đi sâu miêu tả dòng suy nghĩ và diễn biến tâm lý rất chi tiết của 4 nhân vật chính. Nó không chú trọng xây dựng một cốt truyện kịch tính, mà chỉ nhẹ nhàng miêu tả đời sống, như một hoạ sĩ vẽ bức tranh cuộc đời và xã hội. Mặc dù không ít người đọc (trên Goodreads.com) phản đối cách viết dẫn dắt người đọc trong dòng suy nghĩ nội tâm nhân vật, bản thân mình lại thích đọc thể loại này, đặc biệt là khi tác giả sâu sắc và uyên bác đến vậy.
Và nếu khi đọc tiểu thuyết, bạn vẫn thường nhập tâm vào các nhân vật chính, yếu chính nghĩa, ghét hung tàn, thì rõ ràng cuốn sách này không dành cho bạn. Vì đây là một bức tranh về cuộc đời, rất thật, ta sẽ phải lùi lại một bước để ngắm nhìn nó và thừa nhận xã hội vốn là như thế.