Đài Loan đang trong đợt nghỉ tết Đoan Ngọ ngày liền là 12,13,14/6, nhưng chắc hẳn nhiều bạn vẫn chưa biết về những phong tục tập quán trong dịp Tết Đoan Ngọ này của người Hoa.
Cùng Bu tìm hiểu về các ngày lễ truyền thống này Đài Loan nha.
Tết Đoan Ngọ mùng 5 tháng 5 âm lịch sắp tới, tức là thứ 2 ngày 14/6/2021. Vậy là các bạn đã biết lý do vì sao các bạn ở Đài Loan được nghỉ làm hay nghỉ làm vào ngày mai rồi .
Bu đã biết về những phong tục tập quán và nguồn gốc của Tết Đoan Ngọ này thông qua một bài trong khoá học tiếng Hoa của Bu, cũng như là có tìm hiểu và hỏi thêm nhiều cô chú ở Đài Loan nè. Nhưng nếu các bạn có những thông tin chi tiết hơn, hay những phong tục tập quán khác thì comment cho Bu biết nha.
Chúng ta sẽ tìm hiểu về hai nội dung gồm: Nguồn gốc của ngày tết này và các tập tục trong ngày tết Đoan Ngọ.
Nguồn gốc:
Tết Đoan Ngọ hoặc Tết Đoan Dương (ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch) là một ngày Tết truyền thống tại một số nước như Trung Quốc, Hồng Kông, Đài Loan, Triều Tiên, Nhật Bản và Việt Nam. Ở Việt Nam mình thì Bu thấy có nhiều bạn gọi là Tết diệt sâu bọ. Tết Đoan Ngọ tồn tại từ lâu trong văn hóa dân gian phương Đông và có ảnh hưởng đến sinh hoạt văn hóa. Đoan nghĩa là mở đầu, gọ là khoảng thời gian từ 11 giờ sáng tới 1 giờ chiều, và ăn Tết Đoan Ngọ là ăn vào buổi trưa.
Có rất nhiều cách giải thích về nguồn gốc của ngày lễ này như: ngày mất của Khuất Nguyên, kỉ niệm ngày Ngũ Tử Tư nhảy sông Tiền Đường, sự tích Tào Nga cứu cha, là ngày lễ bắt nguồn từ tiết Hạ Chí, … Nhưng cách giải thích thông dụng nhất về nguồn gốc của ngày tết Đoan Ngọ vẫn chính là kỉ niệm ngày mất của Khuất Nguyên (ông là đại phu của nước Sở đã nhảy sông Mịch La tự vẫn vào đúng ngày mùng 5 tháng 5).
2. Tập tục:
Có hai tập tục quan trọng liên quan đến ngày mất của Khuất Nguyên, đó là ăn bánh ú và đua thuyền rồng, bên cạnh đó thì người Đài Loan cũng đeo túi thơm và uống rượu Hùng Hoàng.
* Ăn bánh ú: 粽子
Tương truyền, sau khi Khuất Nguyên nhảy sông Mịch La tự vẫn, người dân yêu mến ông sợ cá tôm rỉa xác của ông nên đã dùng nếp và lá để gói thành bánh đem thả xuống sông cho cá ăn để bảo vệ thân xác của ông. Và từ đó xuất hiện tập tục ăn bánh ú trong ngày tết này.
* Đua thuyền rồng: 龍舟比賽
Hoạt động náo nhiệt nhất trong ngày tết Đoan Ngọ chính là đua thuyền rồng, đây cũng chính là hoạt động liên quan đến Khuất Nguyên, tương truyền sau khi nghe tin ông nhảy sông tự vẫn, người dân đã đua nhau chèo thuyền ra sông để vớt xác ông nhưng không thể vớt được; về sau đã dần trở thành một hoạt động vui chơi thú vị trong ngày tết Đoan Ngọ.
Mọi năm thì người dân Đài Bắc và Tân Bắc sẽ tổ chức cuộc đua thuyền ở nhiều nơi, nhưng địa điểm mà Bu thích nhất là ở Xindian. Năm nay do tình hình dịch bệnh đang diễn biến phức tạp nên Bu cũng không thể đến khu Xindian, Tân Bắc để xem đua thuyền.
Tết Đoan Ngọ cũng chính là thời điểm giao mùa, đây chính là thời điểm mùa hạ với khí trời oi bức, các dịch bệnh hay phát sinh, côn trùng sâu bọ đua nhau sinh sôi nảy nở phá hoại mùa màng và gây hại cho người dân. Do khoa học kỹ thuật thời xưa chưa phát triển nên nảy sinh nhiều tập tục thú vị để phòng bệnh và giữ gìn sức khỏe trong ngày tết này; theo truyền thống, ngày mùng 5 tháng 5 được xem là ngày xấu, vì vậy trong dân gian xuất hiện nhiều tập tục phong phú như: uống rượu hùng hoàng, treo lá ngải – xương bồ, dán hình “ngũ độc” – Chung Quỳ, đeo túi ngũ sắc, … để trừ tà và đuổi sâu bọ độc hại.
* Uống rượu hùng hoàng: 雄黃酒
Đây là loại rượu được nhiều người sử dụng trong dịp tết Đoan Ngọ, “hùng hoàng” (theo sách Bản Thảo Cương Mục) là một vị thuốc có thể giết sâu bọ và tiêu độc, được dùng để pha rượu uống gọi là rượu hùng hoàng; ngoài ra, rượu này còn được dùng để xức lên mặt, lòng bàn tay của trẻ em hoặc rưới lên các góc tường để trừ sâu độc.
* Đeo túi thơm ngũ sắc: 香包
Đây là loại túi dùng vải và chỉ ngũ sắc để may và được may thành hình quả cầu, chú cọp,… bên trong đựng các loại hương liệu như hạt mùi, hùng hoàng, hương nhu và một số loại hương liệu khác dùng để đuổi rắn rết, sâu bọ làm hại trẻ em. Người Đài Loan quan niệm đeo túi thơm vào Tết Đoan Ngọ có thể chống bệnh tật và xua đuổi tà ma.
Hôm nay cũng đã là ngày thứ 2 trong dịp nghỉ Tết Đoan Ngọ rồi, mọi người đã được ăn Bánh 粽子 hay uống rượu 雄黃酒 chưa?
Hy vọng qua bài viết này, giúp các bạn đã hiểu hơn ngày tết Đoan Ngọ là ngày gì cũng như sự tích và ý nghĩa của nó nha.
Các bạn còn biết những hoạt động hay ý nghĩa nào của Tết Đoan Ngọ ở Đài Loan hay là sự khác biệt giữa những hoạt động của Tết Đoan Ngọ ở Việt Nam và Đài Loan thì chia sẻ cho Bu biết với nha!!!
