“PHONG SÁT” LÀ GÌ? ĐÃ ĐẾN LÚC NGƯỜI VIỆT PHẢI LÀM GÌ ĐÓ CHO NGÀNH GIẢI TRÍ VIỆT

𝐈) Phong sát là gì?

 NHIỀU BẠN CMT TỪ CẤM SÓNG THAY CHO PHONG SÁT, NHƯNG MÌNH THẤY CẤM SÓNG VẪN CHƯA ĐỦ VÌ KHÔNG BAO GỒM ĐIỀU 3 VÀ 4, NÊN MỌI NGƯỜI CỨ TIẾP TỤC THẢO LUẬN THÊM NHIỀU TỪ KHÁC NHÉ!

Phong sát (封杀 – fēng shā) là một thuật ngữ tiếng Trung, nghĩa là:

1. Ngăn không cho các nhân vật như ngôi sao, nghệ sĩ,… tham gia hoạt động nghệ thuật hoặc một số công việc nhất định. Diễn viên thì cấm đóng phim, ca sĩ thì cấm ca hát, cấm biểu diễn.

2. Cấm các phương tiện truyền thông phát sóng chương trình, tin tức về họ. 

3. Tất cả bài đăng trên các trang mạng xã hội của người bị “phong sát” cũng sẽ được kiểm soát chặt chẽ. 

4. Gỡ sạch sẽ tất cả biển quảng cáo, hình ảnh có liên quan ở nơi công cộng —> CẤM tuyệt đối xuất hiện trước công chúng.

5. Theo Baidu, phong sát thường là một lệnh cấm vĩnh viễn do các cơ quan thẩm quyền áp đặt lên một số nghệ sĩ nhất định.

Trước khi đưa ra lệnh cấm sóng vĩnh viễn, các cơ quan thẩm quyền phải cân nhắc nhiều yếu tố như văn hóa, đạo đức, pháp luật hay chính trị. Lấy ví dụ như vụ Jung Suk Won của đài KBS hay Kha Chấn Đông đều dính phải scandal sử dụng ma túy. Minh tinh Phạm Băng Băng thì vướng phải scandal trốn thuế. Mức độ vi phạm của sự việc trên khá nghiêm trọng, và đều là vi phạm pháp luật.

Phong (封 – fēng) là phong tỏa, bao vây. Sát (杀 – shā) nghĩa là giết hại, phong sát nói cách khác chính là triệt đường sống của những nghệ sĩ vi phạm pháp luật, gây ảnh hưởng xấu đến cộng đồng. 

Phong sát thực chất là một phần của văn hóa tẩy chay – bài trừ các nhân vật nổi tiếng khi họ làm điều gì đó được coi là phản cảm. Trong bối cảnh giao tiếp thông thường, phong sát có thể được dùng như sau:

A: Cậu đọc vụ mới nhất về Trịnh Sảng chưa?

B: Đọc rồi, Trịnh Sảng sẽ bị phong sát hoàn toàn, phim chị ấy đóng chắc cũng bị ngưng chiếu.

A: Không ngưng đâu, người ta sẽ xài công nghệ để xóa mặt Trịnh Sảng đi.

Hiện mình vẫn chưa nghĩ ra từ nào trong tiếng Việt có thể thay thế (vì mình không thích dùng thuật ngữ Trung cho showbiz Việt) nên mọi người có thể cmt góp ý và thảo luận nha.

𝐈𝐈) Nghệ thuật ảnh hưởng thế nào đến kinh tế và thể diện quốc gia? Vì sao Việt Nam cần “phong sát”?

 Phần này mình sẽ phân tích nghệ thuật ảnh hưởng thế nào đến thể diện và nền kinh tế quốc gia, và vì sao showbiz Việt nên được quản giáo nghiêm ngặt và sử dụng “phong sát” như Cbiz hay Kbiz. Đây là ý kiến chủ quan của mình, mình cũng không phải người quá am hiểu hay chuyên gia gì cả nên mọi người có thể nghe hoặc không, có thể phản biện một cách văn minh!

1. Thời gian qua mình đọc được một cmt thế này khiến mình suy nghĩ khá nhiều: “Việt Nam là nước đang phát triển, cho nên chính phủ đương nhiên sẽ tập trung vào kinh tế nhiều hơn là những thứ như giải trí, văn hoá. Giống như việc nhà bạn nghèo rách mồng tơi thì mọi người sẽ gồng lưng đi làm kiếm tiền chứ chả ai bỏ ra hẳn một ngày để đi chơi Suối Tiên xã stress cả.”

Thật ra quan điểm này không sai, nhưng nó chưa đủ, vì giải trí cũng có thể góp phần tạo nên kinh tế. Chúng ta nên phát triển song song (mặc dù khó) thay vì lo cái này mà quên cái kia.

Lấy ví dụ, văn hoá Hallyu (한류), hay còn gọi là “làn sóng Hallyu” – Thứ văn hoá đại chúng bao gồm: âm nhạc, truyện tranh, phim điện ảnh, phim truyền hình và ẩm thực… đã đóng góp một phần vô cùng quan trọng (tất nhiên không phải yếu tố duy nhất) cho sự phát triển kinh tế và hình ảnh của Hàn Quốc. Đưa Hàn Quốc từ một trong những nước nghèo nhất trở thành top các quốc gia giàu nhất thế giới. 

Hallyu đã đóng góp 11,6 tỷ USD cho nền kinh tế Hàn Quốc vào năm 2014, đồng thời mang lại rất nhiều đóng góp cho du lịch Hàn Quốc. Một cuộc khảo sát của KTO vào tháng 10/2013 cho thấy gần 60% khách du lịch đến thăm Hàn Quốc do tác động của Hallyu. Nhiều nghệ sĩ đã trở thành đại diện du lịch Hàn Quốc như YoonA, BTS,… Điều này đã giúp thu hút lượng lớn khách du lịch là người hâm mộ. Cũng có rất nhiều khách du lịch tới Hàn Quốc để tham dự concert K-pop và kết hợp du lịch.

Thật ra đất nước nào cũng có mặt tốt và mặt xấu, nhưng dường như khi nhắc đến Hàn Quốc, mọi người thường nghĩ ngay đến K-pop, K-drama, phong cảnh đẹp, thức ăn ngon, những thứ đó chắc chắn không phải tự nhiên mà có, mà là sự hỗ trợ và nỗ lực không ngừng của chính phủ Hàn Quốc cũng như những người nổi tiếng có sức ảnh hưởng tốt đối với hình ảnh và thể diện của một quốc gia trong suốt hơn 20 năm qua.

Một ví dụ khác là văn hoá “cổ trang” và “ngôn tình” của Trung Quốc. Tuy không có tên chính thức cho văn hoá này nhưng có thể thấy từ những bộ phim như: “Tây Du Ký”; “Tam Quốc diễn nghĩa”; “Như Ý Truyện”; “Diên Hi công lược”;… và các tác phẩm ngôn tình nổi tiếng có thể kể qua: “Từng có người yêu tôi như sinh mệnh”; “Bến xe”; “Đạo tình”; “Mãi mãi là bao lâu”;… đều có sức ảnh hưởng không nhỏ trong khu vực nói chung và Việt Nam nói riêng.

(

 Phần này mình sẽ viết thiên về cảm nhận cá nhân nhiều hơn vì không tìm được số liệu cụ thể) Nhờ âm nhạc, phim truyền hình, điện ảnh mang hướng cổ phong và những bộ tiểu thuyết ngôn tình đầy sinh động mà dù không thích bạn cũng không thể phủ nhận văn hoá (bao gồm văn học), lịch sử của Trung Quốc thật sự rất đẹp và phong phú. Từ đó kéo theo kết quả ngày càng có nhiều người muốn sang Trung Quốc để du lịch, du học, đồng thời hình ảnh “con trai Trung Quốc ai cũng như ngôn tình” được biết đến khá rộng rãi.

Chưa kể, ảnh hưởng của hai bộ phim “Như Ý Truyện” và “Diên Hi công lược” đã từng làm mưa làm gió là một trong những yếu tố thúc đẩy văn hoá cổ phong của Việt Nam trong những năm gần đây, tạo được nhiều sự chú ý hơn và đạt được một số thành tích nhất định có thể thấy rõ là có nhiều nhà làm phim bắt đầu sản xuất phim cổ trang (mặc dù chưa còn nhiều vấn đề chưa ổn nhưng không sao, cứ tiếp tục cố gắng sẽ có ngày thành công! À nghệ sĩ và ekip không tôn trọng khán giả cũng là một vấn đề đấy nhé!) phong trào mặc cổ phục được giới trẻ quan tâm, MV ca nhạc cũng đưa nhiều hình ảnh và yếu tố cổ phong vào,…

 Kết luận: Có thể thấy, nghệ thuật và nghệ sĩ của một nước có sức ảnh hưởng không hề nhỏ đến thể diện và kinh tế của quốc gia đó, thậm chí có thể tự mình định hình quốc gia của mình trong mắt bạn bè quốc tế.

2. Vậy khán giả Việt Nam nên làm gì để có một ngành giải trí văn minh? Góp phần quảng bá hình ảnh và đóng góp kinh tế cho Việt Nam?

Ở Việt Nam, lệnh phong sát không phổ biến mà chỉ có lệnh cấm diễn tạm thời. Năm 2014, Phó giám đốc Sở Văn hóa Thể thao Du lịch Hà Nội đã phạt ca sĩ Hương Tràm vì ăn mặc phản cảm khi biểu diễn tại một quán bar. Cô bị cấm diễn 3 tháng và nộp phạt hành chính 10 triệu đồng. 

Hay như năm 2017, Trấn Thành bị Sở Văn hóa Thể thao TP.HCM phạt 32,5 triệu đồng vì bóp méo nhân vật Tô Nguyệt Ánh, sau đó tiếp tục bị đài truyền hình Vĩnh Long cấm xuất hiện trong các chương trình do đài thực hiện 1 năm vì hài nhảm và xem thường khán giả với phát ngôn: “Tivi là của chung, chúng ta nên chọn lọc mà xem. Nếu quý vị cảm thấy chương trình nào nhảm nhí, hãy tắt tivi.”

Chúng ta hiện giờ không thể làm gì quá lớn lao như dắt nhau đi sản xuất phim hay MV, đó là công việc của những con người có tâm và có tầm, nếu bây giờ ai cũng đi làm phim thì chả khác nào tạo thêm một mớ sản phẩm nghiệp dư kém chất lượng như đống web drama trên youtube hiện giờ. Càng không thể đùng đùng kéo đến nhà các nghệ sĩ đang dính phốt để chửi bới, làm loạn, rồi lên mạng đòi tẩy chay (nửa mùa), cuối cùng vẫn chả giải quyết được gì. Việc thiết thực nhất bây giờ mà ai cũng có thể làm chính là gửi kiến nghị đến các cơ quan thẩm quyền để xem xét về vấn đề “phong sát”, yêu cầu xử lý mạnh tay hơn các thành phần làm rầu nồi canh, hay nói cách khác là để triều đình ra tay thanh trừng giới showbiz Việt một lần, cùng chung tay hướng đến một tương lai tốt đẹp và phát triển hơn cho ngành giải trí cũng như hình ảnh, kinh tế của Việt Nam.

Cảm ơn tất cả những bạn đã cố gắng đọc đến đây! Bài viết này được đúc kết dưới góc nhìn cá nhân của mình sau khi tìm hiểu và nghiên cứu một vài vấn đề. Mọi người nếu có ý kiến hay góp ý gì thì có thể bàn luận bên dưới nhé!