Nhiều người trong chúng ta không bị ốm đau cảm cúm gì cả trong hơn một năm qua do không phải tiếp xúc với vi trùng (vì ở nhà chống dịch, etc …). Điều này có khiến hệ miễn dịch của chúng ta bị suy giảm trong những năm tới không?

Ngắn gọn là không. Bởi vì: Hệ miễn dịch của chúng ta không giống như cơ bắp, phải tập luyện để phát triển khoẻ mạnh. Cho đến tuổi trưởng thành (trong trường hợp phát triển bình thường), chúng ta đã tiếp xúc với vô số vi khuẩn, mầm bệnh, bào tử và các thể loại chất gây dị ứng, etc …, tạo cho chúng ta hệ miễn dịch rất mạnh mẽ, ngay cả với những thứ chưa từng tiếp xúc. Hệ miễn dịch không cần thiết phải “luyện tập” nhiều vì chúng ta đã có kháng thể được sinh ra từ mọi loại bệnh dịch mà chúng ta đã mắc phải, chúng trôi nổi khắp cơ thể và có mặt mọi lúc khi ta cần tới chúng. Hơn nữa, hệ miễn dịch còn dự phòng “kế hoạch” cho các kháng thể nên trong trường hợp chúng ta tiếp xúc với mầm bệnh hoặc gặp phải mầm bệnh tương tự mà ta đã mắc, cơ thể chúng ta có thể nhanh chóng kêu gọi những kháng thể cần thiết để đấm vỡ mồm bọn chúng.

Khi chúng ta tiếp xúc với mầm bệnh thì lập tức hệ thống miễn dịch được kích hoạt cho dù chúng ta đã tiếp xúc với nó trước đây hay chưa (chẳng hạn như với covid19, nhờ có hệ miễn dịch mà tỷ lệ tử vong không phải là 100%), nhưng điều này không làm hệ miễn dịch trở nên mạnh mẽ hơn bởi vì đây không phải cách hệ miễn dịch hoạt động. Chúng không “mạnh mẽ” hơn mà là trở nên “đa dạng” hơn. Cho nên, dãn cách xã hội năm 2020 khiến chúng ta ít bị phơi nhiễm với mầm bệnh hơn cũng sẽ không làm hệ miễn dịch suy giảm hay hao mòn đi. Tuy vậy, chúng ta không cần phải tiếp xúc với nhiều thứ để hệ miễn dịch kích hoạt các phản ứng miễn dịch đâu.

Điều này không có nghĩa là việc cách ly xã hội không có ảnh hưởng. Đã có nghiên cứu chỉ ra rằng các phản ứng miễn dịch bị suy yếu đi trên những người gặp căng thẳng, cô đơn, lo lắng hay những kích thích tâm lý tiêu cực khác. Tổng hợp 148 nghiên cứu khác nhau cho thấy những người có kết nối với xã hội nhiều hơn có tỷ lệ tử vong thấp hơn 50% (?). Một thí nghiệm còn phát hiện ra rằng những người có nhiều mối quan hệ xã hội thì khó bị cảm lạnh hơn. Tuy nhiên đây là tác động gián tiếp chứ không phải trực tiếp.

Hầu như mọi người chả đoán trước được cúm sẽ diễn biến như thế nào. Như ở các comment khác đã nhắc tới, sẽ rất khó để tạo ra một loại vaccine hiệu quả cho tới mùa sau vì chênh lệch khối lượng dữ liệu về virut so với mùa trước. Hầu hết các loại cúm thường nhảy từ quần thể động vật sang người cho nên chuyện có chủng virut “mới” là điều rất bình thường. Nhắc lại lần nữa, dù chúng ta có một vài “công cụ” giúp tăng cường phản ứng miễn dịch với nó, nhưng bệnh cúm vẫn duy trì tỷ lệ tử vong cao như từ trước đến nay.

>u/idiomech (441 points)

Hay đấy! Hơi ngược đời nhưng tôi nghe nói rằng có những đứa trẻ mà bố mẹ cố giữ chúng tránh xa vi trùng có thể làm tổn thương đến chúng bằng cách ngăn không cho chúng tiếp xúc với vi trùng. Nghe thế thì có vẻ sẽ có vấn đề đối với trẻ em hơn, chứ không phải với người lớn. Điều này có gây ra rủi ro gì với bọn trẻ ít tiếp xúc với vi khuẩn trong năm vừa qua không? Hay đó chỉ là một khoảng thời gian ngắn ngủi không ảnh hưởng gì?

Related link: https://askdoctorg.com/kids-germs-bubble/

>>u/WearingCoats (639 points – x1 helpful)

Đúng là tiếp xúc với các loại vi trùng khi còn nhỏ sẽ giúp hình thành khả năng miễn dịch ban đầu của bạn và gia đoạn hình thành đó cũng có hạn. Khi bạn đạt đến một thời điểm nào đó thì hệ miễn dịch đã có đủ một “cơ sở dữ liệu” khá ổn để hoạt động tốt sau một vài năm tiếp xúc với các thứ lây, truyền nhiễm.

Điều mà mọi người thường không để ý là hằng ngày cơ thể chúng ta đều kích hoạt hệ thống miễn dịch đối với hàng triệu cuộc tấn công mà chúng ta thậm chí không biết chúng đang diễn ra, bởi vì không phải phản ứng miễn dịch nào cũng gây ra triệu chứng. (Fun fact: các triệu chứng của bệnh không phải là do mầm bệnh gây ra mà đó là kết quả của hệ thống miễn dịch từ cơ thể bạn. Ví dụ như sốt là do cơ thể tự tăng nhiệt độ để cố gắng tiêu diệt virut hay vi khuẩn lạ xâm nhập vào). Ngay cả trong khi dịch bệnh và mật độ xã hội thấp như hiện nay, quanh cơ thể chúng ta vẫn tràn ngập vô số các thứ có thể kích hoạt hệ miễn dịch như mầm bệnh, vi khuẩn, bào tử, chất gây dị ứng và thậm chí là tế bào đột biến của chính chúng ta. Đừng chỉ vì bạn không bị cảm lạnh hay tránh được cảm cúm trong năm vừa qua mà nghĩ rằng hệ miễn không cần hoạt động. Thế giới quanh ta chả sạch sẽ gì lắm đâu.

Cho dù như thế nhưng trừ những đứa trẻ ở trong buồng oxy cao áp trong suốt cả năm 2020 ra thì bọn trẻ khác có thể vẫn tiếp xúc đủ với các yếu tố kích hoạt hệ miễn dịch để tiếp tục phát triển khoẻ mạnh và có một hệ miễn dịch tốt.

_____________________

Dịch bởi Quang Anh

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *