rả lời: Charissa Enget. Blogger, kỹ sư. Sống tại vùng nông thôn Thái Lan
Tôi đang đọc một quyển sách về hội chứng nghiện.
Trong thời gian chiến tranh Việt Nam, rất nhiều lính Mỹ nghiện heroin. Heroin loại 4 99% tinh khiết được bán bởi người dân Việt Nam cho các lính Mỹ đang rảnh rỗi. Khi chiến tranh kết thúc, 35% lính Mỹ nói họ đã thử heroin, và 19% nói rằng họ đã bị nghiện. Tổng thống Richard Nixon gọi đây là một thảm hoạ quốc gia và tuyên chiến với ma tuý. Ông không biết làm thế nào để chuẩn bị cho 100.000 con nghiện ma tuý quay trở về Mỹ khi chiến tranh kết thúc.
Heroin là loại ma tuý gây nghiện và nguy hiểm nhất thế giới thời điểm đó. Nó được đánh giá 3/3 trên thang điểm độc hại cho 10 loại ma tuý phổ biến nhất. Rất khó để cai nghiện, và nếu thành công, thì 95% sẽ bị nghiện lại. Họ phải chuẩn bị cai nghiện cho 100.000 bệnh nhân mới lúc đó.
Khi chiến tranh kết thúc, thì mọi chuyện lại hoàn toàn khác. Không ai có thể lý giải được. Thông thường chỉ có 5% số con nghiện có thể cai hoàn toàn, nhưng bằng cách nào đó, 95% số lính trở về đã cai được hoàn toàn. Công chúng chờ đợi một thảm hoạ không bao giờ diễn ra. Tỷ lệ 90% tái nghiện đã không xảy ra.
Nguyên nhân được lý giải là do việc nghiện chịu ảnh hưởng rất nhiều của môi trường. Các nghiên cứu sau này chỉ ra rằng các con chuột và tinh tinh bị nghiện sẽ quay trở lại bình thường nếu được tách ra khỏi môi trường đã làm chúng nghiện. Nếu chúng quay trở lại lồng mà chúng đã bị nghiện, thì chúng lại có trở lại các biểu hiện của con nghiện. Việc nghiện gắn liền với những ký ức. Các cựu chiến binh Việt Nam có thể cai nghiện được là do họ đã chuyển sang một môi trường hoàn toàn khác.
Tôi cũng có một trải nghiệm bản thân về việc nghiện đồ ăn. Khi còn học cấp 3, tôi bị nghiện Nutella. Mẹ tôi để nó trong tủ và tôi ăn 5 thìa Nutella mỗi ngày. Tôi nghĩ về nó liên tục. Tôi tăng cân một chút. Mẹ tôi không mua Nutella nữa. Tôi cũng không còn sống ở đó được 5 năm rồi, và đã không ăn một thìa Nutella nào nữa trong 4 năm. Nhưng mỗi khi tôi về lại ngôi nhà đó thì lại thèm, và phải đi vào bếp để làm một thìa Nutella. Chuyện này không xảy ra ở những ngôi nhà khác mà tôi đã từng sống.
Ở đại học, thì tôi lại nghiện Taco Bell. Tôi nghĩ về nó mỗi khi lái xe về nhà. Tôi thường xuyên mua một túi Taco và luôn nghĩ rằng phải mua nó mỗi ngày. Tôi không thể bỏ được. Nhưng khi mà tôi chuyển sang nhà mới ở học kỳ tiếp theo, tôi đi một đường khác để về nhà và thế là vấn đề với Taco Bell biến mất. Tôi ngừng ăn nó ngay lập tức.
Nên có khả năng là nếu bạn không thể giảm cân, thì vấn đề cũng tương tự. Bạn bị nghiện một vài loại đồ ăn ngăn cản bản thân ăn uống lành mạnh hơn. Có thể là khoai chiên McDonald trên đường đi về, có thể là hộp bánh trong tủ, hay là bánh vòng ở chỗ làm.
Nếu thực sự muốn vượt qua được việc nghiện đồ ăn, hãy thay đổi môi trường xung quanh bạn. Nếu thèm ăn McDonald trên đường đi làm về, hãy đi đường khác. Nó có thể rất khó, nếu bạn thèm ăn bánh quy tại căn hộ đang ở, hãy chuyển nhà khi hết hạn thuê. Nếu bạn ăn quá nhiều bánh vòng ở chỗ làm, thì nên cân nhắc chuyển văn phòng. Bạn có thể phải làm gì đó khác đi, nhưng thay đổi môi trường sẽ giúp bạn thay đổi hoặc từ bỏ được việc thèm muốn.
Não của bạn tạo ra liên kết rất mạnh giữa thói quen và môi trường xung quanh. Nên hãy cẩn thận với các hành động của bản thân để tránh việc bị nghiện, và thay đổi môi trường để cai nghiện, nếu bạn thực sự muốn.
