HAY LÀ HÀNH TRÌNH KẾT NỐI KHÔNG GIAN VÀ THỜI GIAN. Tôi đọc cuốn ” Những nhà khám phá” và bắt gặp đoạn văn đầu tiên về Marco Polo, rồi cái tên của ông xuất hiện ở các cuốn sách khác mà tôi đọc từ “Lịch sử giao thương” đến ” Thành cát tư hãn và sự hình thành thế giới hiện đại”. Thậm chí đôi lúc tôi còn thấy ông xuất hiện trên những bộ phim truyền hình. Rồi tôi tự hỏi – Đến khi nào thì mình mới được tiếp cận với cuốn sách chỉ viết về Marco Polo ? May mắn làm sao cuốn ” Marco Polo – Từ Venice đến Thượng Đô” – Laurence Bergreen đã giúp tôi thoả mãn niềm mong muốn ấy. HÀNH TRÌNH KẾT NỐI KHÔNG GIAN Bằng ngôn ngữ khoa học hiện đại và dễ hiểu, tác giả đã cắt nghĩa và diễn giải hành trình từ khi sinh ra tại Công quốc Venice đến khi rời nhà đi tới cõi Đông Á xa xôi của Marco Polo. Có thể nói, trên mọi hành trình của mình, những ghi chép về phong cảnh, văn hoá phong tục của con người vào cuối thế kỉ 13 của Polo là vô cùng đặc biệt. Nó gần như là những ghi chép duy nhất về thế giới trong thế kỉ đó. Để rồi từ những ghi chép ấy ta hiểu được vào thế kỉ 13 hầu như mọi khu vực trên thế giới đều không ý thức được về sự tồn tại của nhau. Ngay cả Marco Polo cũng không nằm ngoài thời đại dù ông là người đã đi nhiều nhất thế giới vào giai đoạn đó. Ông đã gọi vùng mà ngày nay là Myanmar, Việt Nam hay tỉnh Vân Nam Trung Quốc là Tây Tạng. Hoặc ông đã miêu tả một con ” rắn lục khổng lồ” với đôi mắt sáng và hàm răng nhọn mà thực ra là con cá sấu. Tất cả là vì Marco chưa từng nhìn thấy hay nghe thấy những điều đó bao giờ. Trên tất cả cuốn sách là những lý giải về đế quốc Mông Cổ trong thời kì cực thịnh của Đại Hãn Hốt Tất Liệt một hợp chúng quốc hùng mạnh của thế kỉ 13, hay là thành phố hiện đại bậc nhất thế giới khi đó : Hàng Châu với những nếp sinh hoạt thành thị hiện đại hơn cả nơi ông sinh ra : Venice. Ta cũng thấy được những gian khổ không tưởng và nguy hiểm của hành trình giao thương Đông Tây qua từng trang viết. Tình trạng đói ăn kéo dài hàng tháng khi đi đường bộ, đối diện với bão tố, cướp biển khi đi trên những con tàu, sự sống, cái chết chỉ tính được trong ngày trong tuần. Marco Polo không chỉ là một người có tài, có trí nhớ phi thường mà ông còn là một người cực kì may mắn. Nếu ông không sinh ra trong một gia đình giàu có bậc nhất Venice, và không được Đại Hãn yêu quý trân trọng thì có lẽ hành trình của ông sẽ không vĩ đại đến thế. Hành trình kết nối không gian của Polo là vĩ đại ngay cả với điều kiện của ngày nay. Hãy tưởng tượng xem, ngay cả khi sở hữu oto, định vị Google..vv bạn có vượt qua được một quãng đường xa như thế trong năm 2021. Dám chắc rằng nếu bạn làm được, thế giới cũng sẽ biết đến bạn như là Marco Polo vậy. HÀNH TRÌNH KẾT NỒI THỜI GIANCuốn sách của Bergreen cũng giải mã cho tôi nhiều điều còn thắc mắc về tác phẩm travel ( Những chuyến du hành) của Polo. Để thấy được một văn bản cách đây 700 năm đã khó khăn như thế nào mới tồn tại được đến ngày nay. Hoá ra có rất nhiều bản dịch, dị bản của Travel và nhiều dịch giả đã cố tình thêm thắt vào văn bản những ý tưởng của mình khiến người đọc bị hiểu sai đi. Nhưng cái gì là thật thì vẫn là thật, giống như ngọc trai thì khác với ngọc nhựa, cuốn Travel sau 7 thế kỉ đã khẳng định được Polo đã không hề nói dối mà ông thực sự đã đi qua hành trình đó, bất chấp có những nhà sử học theo phương hướng xét lại đã nghi ngờ ông chỉ loanh quanh ở nhà rồi đọc sách mà viết lên Travel. Bởi đúng như tác giả đã nói với điều kiện ghi chép của thế kỉ 13 thì việc tập hợp được các văn bản đông tây để viết sách là một điều còn phi thường hơn cả tự mình đi và trải nghiệm hành trình đó. Các nghiên cứu chi tiết và so sánh khoa học đã chứng minh phần lớn những gì Polo viết đều khớp với điều kiện lịch sử của thời đại mà ông sống. Trên tất cả, Travel của Polo đã tạo ra một lý tưởng cho các nhà du hành thế hệ sau như Columbus hay Magellan. Khi mà họ tin rằng sẽ tìm được một con đường biển đến với Đại Đô và Đại Hãn ( dù lúc đó đế quốc Mông Cổ đã không còn) . Và nhờ thế những vùng tối tăm của thế giới đã được mở ra. Đó chẳng phải là hành trình kết nối thời gian và thế hệ hay sao? VỀ HÌNH THỨC CỦA CUỐN SÁCH. Sách chỉ 500 trang được in bằng bìa màu vàng, giấy trắng phau, ngôn ngữ dịch cực kì dễ hiểu, rất ít bảng biểu số liệu, dường như khi viết cuốn sách này tác giả đã xuôi theo phong cách của Polo. Kể lại những trải nghiệm của mình, nhờ thế mà tôi đã đọc rất nhanh và nắm bắt nội dung rất dễ. Nhìn vào hành trình nghiên cứu của Bergreen ta cũng thấy ông quả đã đi và gặp rất nhiều người để có được 500 trang sách quý báu này.
