Tính lương hưu bình quân theo cả quá trình từ năm 2025
Theo Luật BHXH 2024 có hiệu lực từ 1/7/2025 thì từ tháng 7/2025, cách tính lương hưu sẽ thay đổi, áp dụng chung cho cả lao động khu vực Nhà nước và doanh nghiệp.
Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) sửa đổi 2024, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, đã điều chỉnh cách tính lương hưu của khu vực Nhà nước và doanh nghiệp như nhau. Theo đó, Luật BHXH mới sẽ tiếp tục sử dụng phương pháp tính lương hưu bằng cách lấy mức bình quân tiền lương tháng của một số năm đóng BHXH cuối cùng đối với những người làm việc trong khu vực nhà nước.
Lương hưu của lao động khu vực công và khu vực tư được tính theo bình quân cả quá trình từ 1/7/2025. Ảnh: N.T
Từ năm 2025, cách tính lương hưu của cả khu vực Nhà nước và doanh nghiệp đều dựa trên mức bình quân tiền lương của toàn bộ quá trình đóng bảo hiểm.
Còn trong khu vực doanh nghiệp, phương pháp tính lương hưu đối với người lao động vẫn được duy trì như trước đây. Mức lương hưu được tính dựa trên mức bình quân tiền lương của toàn bộ thời gian tham gia BHXH, tiếp nối quy định của Luật BHXH 2014.
Tuy nhiên, đối với người đóng BHXH từ năm 2025, cách tính lương hưu của cả khu vực Nhà nước và doanh nghiệp sẽ thống nhất, đều dựa trên mức bình quân tiền lương của toàn bộ quá trình đóng bảo hiểm.
Người lao động vừa làm việc ở cơ quan nhà nước, vừa làm việc ở doanh nghiệp tư nhân sẽ được tính bình quân lương của cả hai giai đoạn để tính lương hưu. Đối với công chức, viên chức, mức lương để tính BHXH bao gồm lương cơ bản, các loại phụ cấp và hệ số bảo lưu lương (nếu có).
Còn người lao động làm việc theo hợp đồng lao động, mức lương để tính BHXH sẽ bao gồm lương cơ bản, các loại phụ cấp và các khoản thưởng đều đặn khác.
Người lao động vừa làm việc ở cơ quan Nhà nước, vừa làm việc ở doanh nghiệp tư nhân sẽ được tính bình quân lương của cả hai giai đoạn để tính lương hưu.
Nếu trong thời gian nghỉ việc, người lao động vẫn nhận được mức lương bằng hoặc cao hơn mức lương bình thường để đóng BHXH, sẽ đóng bảo hiểm theo đúng mức lương nhận được. Các trường hợp đặc biệt khác sẽ do Chính phủ quy định cụ thể.
Từ năm 2025 bỏ dùng mức lương cơ sở để tính lương hưu
Bên cạnh đó, Luật BHXH 2024 đã thay thế khái niệm “mức lương cơ sở” bằng “mức tham chiếu”. Mức tham chiếu này sẽ được dùng để tính toán nhiều khoản liên quan đến BHXH như mức đóng, mức hưởng. Hiện nay, Chính phủ quy định mức tham chiếu bằng với mức lương cơ sở nhưng trong tương lai, mức tham chiếu có thể được điều chỉnh riêng biệt.
Mức tham chiếu sẽ được xác định sao cho không thấp hơn mức lương cơ sở tại thời điểm bãi bỏ và sẽ được điều chỉnh định kỳ dựa trên các yếu tố như lạm phát, tăng trưởng kinh tế và khả năng tài chính của ngân sách nhà nước và quỹ BHXH.
Người hưởng lương hưu từ ngân sách nhà nước đang có mức hưởng thấp hơn so với người hưởng lương hưu từ Quỹ BHXH. Ảnh: Nguyễn Dũng
Hiện nay, cách tính tiền lương hưu của 2 nhóm này đang có sự khác biệt. Tiền lương hưu của nhóm công chức, viên chức (khu vực công) được tính dựa trên bình quân tiền lương của 5 năm cuối. Riêng khu vực tư được tính bình quân tiền lương của cả quá trình.
Ngoài ra, việc chi trả lương hưu hiện cũng được chia làm 2 nhóm cụ thể là nhóm hưởng hưởng lương hưu từ ngân sách của quỹ BHXH về hưu sau năm 1995, nhóm thứ 2 về hưu trước năm 1995 hưởng lương hưu từ ngân sách của Nhà nước.
Mặc dù Chính phủ có thông tư, nghị định điều chỉnh lương hưu hàng năm nhưng mức lương hưu của một bộ phận người về hưu từ trước năm 1995 (người hưởng lương từ ngân sách nhà nước) vẫn đang gặp khó khăn, mức hưởng còn khá thấp.