Đây là một điều luật giả tưởng mà mình xem được từ một bộ anime, và cá nhân mình thấy nó khá thú vị. Trong bộ phim, nhiều ý kiến được đưa ra và bàn luận về. Mình muốn chia sẻ nó với nhiều người và cùng bàn luận về “Luật tự sát” này.
1/ “Luật tự sát” là gì?
« Cái chết »
Chúng ta luôn tránh né nó hết sức có thể.
« Chúng ta không được chết. »
« Nếu có thể sống thì phải sống. »
Đó là những gì chúng ta được dạy, và đó là điều chúng ta đang làm. Luật, tôn giáo và đạo đức đều bảo chúng ta rằng phải tránh đi cái chết. Nhưng có phải chúng ta cũng luôn tự hỏi : “Thật là khác thường nếu như sống thật lâu mà không có lý do.”
Vậy sẽ ra sao nếu chúng ta bắt đầu một thế giới mới, một nơi mà chúng ta cho phép cái chết dưới sự phán xét hợp pháp. Nơi chúng ta công nhận cái chết, quyền được chết và người dân sẽ được hỗ trợ, tư vấn một cách nghiêm túc về điều này. Nó đảm bảo mọi người không phạm sai lầm khi chọn tự sát. Mọi người có thể nói chuyện với người khác ở diễn đàn công cộng, và chọn cái chết làm câu trả lời mà ai cũng đồng ý.
2/ Những ý kiến được đưa ra về “Luật tự sát”
1. Về khía cạnh kinh tế xã hội :
Hơn 20.000 người tự sát hằng năm tại Nhật Bản. Người ta ước tính tổn thất GDP là hơn một nghìn tỷ yên mỗi năm. Một người tự sát ảnh hưởng đến nền kinh tế theo rất nhiều cách. Giảm chi tiêu tiêu dùng, giảm như cầu hiệu quả, … Có rất nhiều ảnh hưởng nên khó mà đề cập hết được. Từ quan điểm trên, chúng ta không nên hợp pháp hóa “Luật tự sát”.
Tuy nhiên, “Luật tự sát” không nhất thiết làm tăng số người tự sát. Trong xã hội của chúng ta, mọi người tự sát như một hình thức chạy trốn. Tuy nhiên, sau khi luật được ban hành, tự sát sẽ được coi là một sự lựa chọn. Khi điều đó xảy ra, có khả năng số vụ tự sát sẽ giảm.Ví dụ, cần sa đã được hợp pháp hóa ở Canada, đó là bởi vì họ chắc chắn việc đó sẽ gây phản tác dụng khi cấm nó. Tỉ lệ sử dụng cần sa thực sự thấp hơn ở Hà Lan, nơi nó được hợp pháp hóa sớm hơn Anh và Pháp, nơi nó được coi là bất hợp pháp.
Vậy liệu việc hợp pháp hóa luật này có gây ảnh hưởng đến nền kinh tế ?
2. Từ quan điểm luân lý và đạo đức :
Đạo đức là các quy tắc điều chỉnh những mỗi quan hệ tương hỗ giữa mọi người. Giết người rõ ràng là vi phạm các quy tắc, và tự sát cũng không phải là điều đúng đắn. Trong mọt xã hội cho phép tự sát, mọi người sẽ đột ngột chết và biến mất. Những thứ được xây dựng dựa trên sự tin tưởng lẫn nhau giữa mọi người sẽ sụp đổ. Đó là chuyện sẽ xảy ra với một xã hội không có đạo đức.
Tuy nhiên, những quy tắc lại có thể thay đổi, đạo đức không phải là bất biến, chúng thay đổi tùy theo thời đại và xã hội. Đồng tính luyến ái, từng được coi là vô đạo đức, nhưng giờ lại được chấp nhận. Mặt khác, trong quá khứ, bất bình đẳng giới không được xem là một vấn đề, nhưng bây giờ lại được coi là vô đạo đức. Lại có một số điều bất cứ trường hợp nào cũng đều vô đạo đức, như giết người và trộm cắp. Vậy còn tự sát thì sao ? “Luật tự sát” sẽ khiến mọi người phải đối diện trực tiếp với việc tự sát. Khi đó, lần đầu tiên người dân sẽ phải suy nghĩ nghiêm túc về việc đó. Hành động này hoàn toàn chính xác từ quan điểm đạo đức.
3. Về mặt luật pháp :
Trong luật pháp Nhật Bản có tội liên quan đến tự sát được viết rất rõ ràng (xúi giục hay ép buộc người khác tự sát) Và nếu luật tự sát thực sự có hiệu lực, mọi người dân đều có thể phạm tội như vậy, dù cho tự sát không trái luật pháp.
Nhưng luật cũng thay đổi, giống như đạo đức. Hiện tại, ở Nhật Bản, tự sát không phải một tội ác. Sát nhân được xem là một trọng tội nhưng tự sát thì không. Vậy, tự sát là thứ gì đó mà chúng ta nên quản lý qua luật pháp sao ? Ở La Mã cổ đại, có một hệ thống tự sát được chấp thuận nếu có một lý do hợp lệ. Sau khi xã hội Cơ-đốc giáo hình thành và tiếp tục cho đến hiện tại, luật pháp đã nói rằng tự sát là một tội lỗi. Quyền được tự do tự sát và phẩm giá của họ đã bị chính phủ và tôn giáo cướp đoạt. Bây giờ, chúng ta có cơ hội để có một bước nhảy vọt. Sau khi sống qua một thời đại mà chúng ta nhắm mắt là ngơ với tự sát, chúng ta có thể bước vào một thời đại mà chúng ta công khai chấp nhận nó.
4. Về cảm xúc của con người
Mọi người lẩn tránh cái chết. Mọi người đều muốn sống quãng đời của họ thật hạnh phúc cho đến khi kết thúc. Đây là một mong muốn chung được toàn nhân loại chia sẻ. Tuy nhiên, mặt khác, điều này cũng đúng cho 20.000 người lựa chọn kết liễu chính bản thân mỗi năm tại Nhật Bản. “Luật tự sát” sẽ giúp những người đó, có thể nó sẽ có lợi cho xã hội cho tương lai. Tuy nhiên, điều đó chỉ áp dụng cho trường hợp luật được thi hành một cách thích hợp. Con người khôn thể giữ bình tĩnh khi nói đến cái chết, họ không thể tự xử lý cái chết của mình hoặc cái chết của người khác một cách hợp lý. Người duy nhất có thể thực thi luật tự sát một cách thích hợp là người không có cảm xúc. Nhưng loài người có cảm xúc, và cảm thấy đau đớn trước cái chết của người khác. “Luật tự sát” không phải thứ mà con người có thể xử lý. Họ đôi khi mắc lỗi, và luật tự sát không được phép có sai lầm. Nếu ai đó sai lầm và lựa chọn cái chết, sẽ không có đường lui.
Đây sẽ là một cuộc tranh cãi bất tận, nó không phải thứ có thể trả lời dựa trên lý thuyết. Vì vậy, chúng ta phải xem nó hoạt động như thế nào trong thực tế. Chúng ta phải thấy việc mà luật tự sát tạo ra.
Cá nhân mình thấy nó rất thú vị và có phần hợp lý. Vậy, mọi người có ý kiến gì về luật này ?
Nguồn ý tưởng và sưu tầm: Babylon (2019) – tập 6
