Kế Hoàng hậu và cái kết đầy bi kịch

Trên danh nghĩa “chính thất” của Càn Long Đế, Kế Hoàng hậu Ô Lạt Na Lạp thị đã trải qua đủ dư vị thăng trầm của cuộc sống chốn thâm cung, vinh hoa có, tủi nhục cũng chẳng kém phần. Đường đường là bậc mẫu nghi thiên hạ, sinh thời được vua hết mực sủng ái, vậy mà đến khi qua đời, tang lễ của Kế Hoàng hậu lại sơ sài chẳng khác gì bậc nô tì thấp kém.

Kế Hoàng hậu (11/3/1718 – 19/8/1766) là Hoàng hậu thứ hai của Thanh Cao Tông Càn Long Đế. Bà là Hoàng hậu duy nhất của nhà Thanh không có thụy hiệu. Trong Thanh sử cảo, bà chỉ được ghi là Hoàng hậu Ô Lạt Na Lạp thị, sử thần Triều Tiên gọi Thanh Cao Tông Kế Hoàng hậu, hay Na Lạp Hoàng hậu.

Trong sách Thanh sử cảo, bà được gọi là Ô Lạt Na Lạp thị, tuy nhiên đúng ra bà phải được gọi là Huy Phát Na Lạp thị, do dòng tộc bà là hậu duệ của Huy Phát Bối lặc Vương Cơ Trữ.

Hoàng hậu Ô Lạt Na Lạp thị sinh ra trong một gia tộc vô cùng danh giá, hiển hách. Bà được chỉ hôn làm trắc phúc tấn cho Bảo Thân Vương Hoằng Lịch. Khi Hoằng Lịch đăng cơ, lấy niên hiệu là Càn Long, bà được sắc phong thành Nhàn phi rồi tiếp tục thăng vị lên Nhàn Quý phi, Hoàng quý phi. Sau khi Phú Sát Hoàng hậu qua đời, bà trở thành Kế Hoàng hậu của vua Càn Long.

Bà đăng quang hoàng hậu khi chưa sinh được hoàng tử nào, thậm chí bà còn được Thái hậu rất yêu quý. Khi Càn Long đã nguôi ngoai được với sự ra đi của người vợ Phú Sát thị thì ông đã vô cùng yêu thương sủng ái Hoàng hậu Ô Lạt Na Lạp thị, có thể nói vinh sủng không hề ít.

Đến năm Càn Long thứ 17 (1752) bà đã hạ sinh được Hoàng thập nhị tử Vĩnh Cơ, năm tiếp đó sinh được một công chúa. Đến năm 1756 bà sinh Hoàng tử Vĩnh Cảnh, tuy nhiên vị Hoàng tử này yểu mệnh qua đời sau đó một năm.

háng Giêng năm Càn Long thứ 30 (1765), Hoàng đế tiến hành tuần du phía Nam lần thứ 4. Hoàng hậu Ô Lạt Na Lạp thị cũng có tên trong danh sách những phi tần đi cùng. Khi chuyến tuần du mới bắt đầu, mọi việc diễn ra hết sức thuận lợi. Càn Long còn ưu ái tổ chức sinh nhật lần thứ 48 vào ngày 10/2 cho Hoàng hậu rất mực linh đình.

Tuy nhiên, sau chuyến đi này, hoàng hậu bỗng chốc bị thất sủng sau một đêm. Sau khi trở về Tử Cấm Thành, bà bị biệt giam trong cung cấm, cắt giảm cung nữ hầu hạ. Tuy không bị phế ngôi vị hoàng hậu nhưng vua Càn Long đã thu hết những đặc ân mà bà được ban trong những nghi lễ sách phong năm xưa.

Một năm sau khi bị Hoàng đế ghẻ lạnh, Ô Lạt Na Lạp thị buông tay trần thế trong sự tịch mịch và cô độc khi mới 49 tuổi. Khi qua đời, bên cạnh bà không có ai thân thích, chỉ có 2 cung nữ hầu cận.

Lúc Càn Long biết tin Na Lạp Hoàng hậu tạ thế, thì ông đang đi săn ở Mộc Lang Vi Trường. Ông không hề sửng sốt cũng như dừng cuộc đi săn lại, mà chỉ để con trai Hoàng hậu là Hoàng thập nhị tử Vĩnh Cơ trở về Bắc Kinh chịu tang, rồi tiếp tục đi săn thú.

Khi ấy, Càn Long chỉ đưa ra một đạo thánh chỉ, viết rằng: “Lễ nghi không tiện làm lớn như tang lễ của Hiếu Hiền Hoàng hậu. Tất cả mọi nghi thức cứ chiếu theo lễ tang cho Hoàng Quý phi mà làm”. Theo đó, tang lễ của Ô Lạt Na Lạp thị không được tổ chức theo nghi lễ cho Hoàng hậu mà bị giáng xuống một bậc. Chiếu theo quy định, khi Hoàng Quý phi mất, mỗi ngày đều phải có đại thần, công chúa, mệnh phụ vào thăm viếng và hành lễ. Tuy nhiên lễ tang của Ô Lạt Na Lạp thị lại hoàn toàn bị cắt bỏ nghi thức này.

Bấy giờ, có Ngự sử Lý Ngọc Minh bất bình, đã cầu xin Càn Long Đế hãy tổ chức tang lễ xứng với địa vị Hoàng hậu của bà. Kết quả, ông bị đày ra biên cương. Tuy nhiên việc đó cũng không làm chấm dứt sự bất bình của triều đình đối với việc làm của Hoàng đế. Điều đặc biệt là không chỉ triều đình, đến người trong hoàng tộc họ Giác La thị và ngay cả trong dân gian, nhất là vùng Giang Nam, vẫn liên tục phỏng đoán vụ việc này, tất cả đều đả kích việc làm của Càn Long Đế.

Cũng theo lệ thường, Hoàng hậu phải được an táng chung với Hoàng đế. Nhưng mộ phần của Ô Lạt Na Lạp thị thậm chí không được tiến vào địa cung Dụ Lăng của Càn Long. Bà chỉ được táng tại Phi Viên tẩm – nơi an nghỉ của các phi tần bình thường. Trong khi đó, địa cung Dụ Lăng từng chôn cất 2 vị Hoàng hậu và 3 Hoàng Quý phi.

Tuy nhiên, theo nhiều ghi chép, đám tang của Kế Hoàng Hậu còn tệ hơn thế. Không những bị cắt bỏ hầu hết những lễ nghi hoàng cung. Trên mộ Ô Lạt Na Lạp thị không có bài vị, không được cúng tế, không có cả thụy hiệu, chỉ được an táng như một cung nữ kế bên mộ của Thuần Huệ Hoàng quý phi. Toàn bộ tang sự chỉ dùng bạc 207 hai 9 phân 4 li, còn không bằng một quan viên cấp thấp trong triều đình.

Khoảng 12 năm sau, năm Càn Long thứ 43 (1778), lại có người dâng thư thỉnh Hoàng đế cử hành hậu sự cho Na Lạp Hoàng hậu, việc này khiến Càn Long Đế bắt buộc phải ra chiếu dụ giải thích:

Theo luật nhà Thanh xưa, chỉ khi có người trong hoàng tộc mất thì mới được cắt tóc. Trong trường hợp này, cả Thái hậu và Hoàng đế đều khỏe mạnh mà Kế hoàng hậu làm thế là tội khi quân. Tuy nhiên người ta lại thấy lời giải thích ấy vẫn chưa thỏa đáng cho lắm. Vì nếu coi việc bà cắt tóc là nguyên nhân cho việc thất sủng là thật, Hoàng hậu Na Lạp thị sống trong hậu cung 30 năm, làm Hoàng hậu 15 năm, luôn ôn nhu uyển thuận, cẩn thận sáng suốt, đến cuối cùng vì việc gì mà phượng vị Hoàng hậu lẫn quốc tục tối kị đều không màng?

Chuyện Na Lạp hoàng hậu đột ngột bị giam cầm, được sứ giả người Triều Tiên là Hồng Đại Dung, một học giả nổi tiếng ở Triều Tiên ghi lại với tâm thế rất bất bình thay cho Hoàng hậu.

Ông từng sang triều Thanh làm sứ thần thời Càn Long, và đã ghi chép một số truyện trong cuốn Ngoại tập yến ký , ông từng ghi chép về sự kiện cấm túc Na Lạp hoàng hậu như sau:

Trong Văn tự ngục án cung từ của Nghiêm Tăng, có nói rằng:

Có lẽ nào Ô Lạt Na Lạp thị có một nỗi niềm khó bày tỏ mà nguyên nhân không ngoài chuyện tình cảm. Sống với một người chồng mà đa tình, nạp phi liên tục như Càn Long thì hành động của Na Lạp cũng không có gì lạ. Đàn bà khi tổn thương quá nhiều, khi niềm tin đặt vào người khác quá lớn mà đột ngột bị phản bội thì chẳng trách được rơi vào bi thương.

—-

Nguồn: Tour Trung Quốc