Hồng Kông trước đây là một điểm thu hút khách mua sắm từ Trung Quốc đại lục. Nhưng giờ đây đang mất dần chi tiêu của người tiêu dùng địa phương “vào tay” Thâm Quyến lân cận, do giá cả cao và đồng tiền mạnh của lãnh thổ này.
Một chuyến tàu điện ngầm từ ga Admiralty ở trung tâm Hồng Kông đến cửa khẩu La Hồ ở Thâm Quyến vào sáng chủ nhật gần đây mất khoảng 50 phút và 50 đô la Hong Kong (6,40 USD). Chuyến tàu đầy các gia đình và các cặp đôi, với một số hành khách mang theo túi hoặc vali nhỏ.
Hồng Kông không còn là “thiên đường” mua sắm
“Thâm Quyến có rất nhiều lựa chọn mua sắm”, một người đàn ông trong độ tuổi 40 đi tàu cùng con gái nói. Thành phố đại lục này có nhiều thương hiệu nước ngoài như Lululemon và Uniqlo cũng như các thương hiệu Trung Quốc địa phương, cùng với thực phẩm đường phố rẻ tiền như mì, lẩu và xiên nướng.
Năm 2023, khi các hạn chế liên quan đến COVID được dỡ bỏ, người dân Hồng Kông vào Trung Quốc đại lục qua Thâm Quyến bằng đường bộ khoảng 53 triệu lần – tương đương với 7 lần mỗi cư dân của lãnh thổ này. Điểm đến chính của họ là Thâm Quyến, nơi dễ dàng tiếp cận bằng tàu điện ngầm, tàu cao tốc và ô tô.
Chi tiêu của người tiêu dùng tại Thâm Quyến đã tăng 8% vào năm ngoái lên 1,05 nghìn tỷ nhân dân tệ (145 tỷ USD), theo chính quyền địa phương, với mua sắm tăng 7% và chi tiêu cho thực phẩm tăng 15%. Tăng trưởng tổng thể tiếp tục trong quý vừa qua, với mức tăng 4% so với cùng kỳ năm trước.
Thực phẩm và dịch vụ rẻ tại Thâm Quyến là một phần lớn của sức hấp dẫn
Ba phụ nữ trong độ tuổi 40 tại siêu thị thành viên Sam’s Club ở Thâm Quyến cho biết họ đi du lịch trong ngày đến thành phố này mỗi tháng hoặc hai tháng một lần và chi tiêu khoảng 2.000 nhân dân tệ mỗi người, trong đó thực phẩm chiếm khoảng hai phần ba chi phí. Tính cả chi phí di chuyển, tổng chi phí cũng chỉ gần bằng đi ăn ở Hồng Kông, họ cho biết.
Các khu vực công và tư nhân của Thâm Quyến đang hợp tác để tận dụng nhu cầu này. Một nhà điều hành xe buýt thuộc chính quyền thành phố vận hành các tuyến đường miễn phí liên kết cửa khẩu với các trung tâm mua sắm và điểm du lịch.
Trung tâm thương mại Wongtee Plaza cung cấp giảm giá cho những người mua sắm sử dụng phiên bản thanh toán điện tử của Hồng Kông. Một trung tâm mua sắm khác tăng cường nhân viên tại các cửa hàng vào các ngày lễ của Hồng Kông và cung cấp chỗ đậu xe miễn phí cho ô tô có biển số Hồng Kông.
Trong khi đó, dòng tiền tiêu dùng chảy ra ngoài đang gây khó khăn cho Hồng Kông.
Doanh số bán lẻ của lãnh thổ này đã giảm 1,3% trong quý vừa qua so với năm trước, thấp hơn cả khi dưới các hạn chế đại dịch. Chuỗi cửa hàng tạp hóa Dah Chong Hong Food Mart gần bốn thập kỷ đã đóng cửa tất cả 28 địa điểm vào tháng 4 sau khi mất khách hàng vào tay các siêu thị chỉ dành cho thành viên lớn ở Thâm Quyến và các nơi khác.
Một nhóm tổng hợp thông tin về các nhà hàng và cửa hàng địa phương đã đóng cửa thu hút sự chú ý trên Facebook. Nhiều bình luận viên tiếc nuối về việc đóng cửa các cửa hàng yêu thích hoặc sự mất lợi thế của Hồng Kông so với đại lục.
“Việc đóng cửa cửa hàng không dừng lại,” Raiky Wong, giám đốc bán lẻ tại công ty môi giới bất động sản Centaline Commercial cho biết. Wong dự đoán giá giao dịch cho người thuê thương mại sẽ giảm tới 5% trong quý này so với giai đoạn tháng 1-3.
Hỗ trợ sự chuyển dịch này sang đại lục là sự tăng giá của đô la Hồng Kông, được neo vào đô la Mỹ mạnh. Tính đến ngày 1 tháng 5, đồng tiền Hồng Kông đã tăng 5% so với nhân dân tệ so với một năm trước và khoảng 10% so với hai hoặc ba năm trước.
Nhiều nhà hàng Hồng Kông thêm 10% phí dịch vụ vào hóa đơn cho khách ăn tại chỗ.
Mặt khác, chất lượng thực phẩm và dịch vụ tại Thâm Quyến và các thành phố lớn khác của đại lục đã được cải thiện, một cư dân Hồng Kông 47 tuổi thường xuyên đi cùng bạn bè tới đại lục hàng tuần cho biết. “Mọi thứ đều cảm thấy đắt hơn khi tôi trở lại Hồng Kông,” cô nói.
“Hồng Kông đang trong giai đoạn chuyển đổi khó khăn, và sự sụt giảm chi tiêu từ các yếu tố như “tiêu dùng hướng Bắc” có thể sẽ tiếp tục,” Annie Yau-tse, chủ tịch Hiệp hội Quản lý Bán lẻ Hồng Kông cho biết.