Hiệu ứng Veblen hay còn gọi là thuyết tiêu dùng phô trương, được một nhà kinh tế học xây dựng lên từ thực nghiệm của mình. Tên của hiệu ứng này được đặt theo tên của nhà nghiên cứu ra nó.
Phát hiện của ông đã cho thấy ảnh hưởng về mặt cảm xúc của con người trong tiêu thụ sản phẩm hàng hóa. Ông thực hiện khảo sát mức độ hạnh phúc và độ hài lòng của các cá nhân khi mua các sản phẩm có giá trị. Kết quả nhận được là người ta hạnh phúc hơn khi mua các mặt hàng tiêu dùng đắt tiền. Không chỉ vậy, hành vi mua hàng hóa cũng chịu sự tác động của những người mua hàng khác, đặc biệt ở các mặt hàng có giá trị lớn.
Theo nghiên cứu của Veblen hiệu ứng Veblen góp phần phát hiện nguyên nhân dẫn đến sự kích cầu trong thương mại.
1. Nguyên nhân thứ nhất là sự ghen tị: Những người thiếu điều kiện thường có xu hướng thích phô trương để che giấu điều này. Theo đó, họ lựa chọn các sản phẩm có giá trị hay các hàng hóa Veblen.
2. Nguyên nhân thứ hai là sự kiêu hãnh: Đa phần mọi người đều muốn thể hiện danh tiếng bằng cách phô trương các sản phẩm mình sử dụng đều có nhãn hiệu. Điều này là một trong những hành vi tiêu dùng phổ biến.
Sau nghiên cứu về hiệu ứng Veblen, nhiều nhà kinh doanh đã tập trung hơn vào tâm lý phô trương của khách hàng. Các nhãn hàng nên áp dụng biện pháp quảng bá và truyền thông sản phẩm phù hợp với tâm lý mua hàng này. Điều này sẽ kích thích lượng cầu tăng đáng kể.
Không chỉ vậy, hiệu ứng Veblen có thể áp dụng trong định hướng hành vi tiêu dùng. Người tiêu dùng thông thái cũng có thể tự điều chỉnh hành vi của mình để không bị cuốn theo dòng hiệu ứng Veblen. Điều này giúp kiểm soát ví tiền hiệu quả hơn. Đặc biệt là với các tín đồ mua sắm như chị em phụ nữ.
