Có thể a. Năm 2011, tôi bay từ Thâm Quyến đến Bắc Kinh, chuyến bay kéo dài ba giờ. Khoảng một giờ sau khi cất cánh, tôi bị cơn viêm túi mật cấp tính, đổ mồ hôi như tắm và mặt tái nhợt như tro. Sau khi được thông báo về tình hình, phi hành đoàn đã phối hợp với kiểm soát không lưu mặt đất dọc đường bay, ưu tiên điều phối lộ trình. Máy bay tăng tốc bay và hạ cánh sớm nửa tiếng so với dự kiến. Xe cứu thương đã đợi sẵn ngay tại cửa cầu thang máy bay để đưa tôi thẳng đến bệnh viện sân bay truyền dịch. Xin cảm ơn phi hành đoàn và các nhân viên kiểm soát không lưu đã lấy con người làm trung tâm.
Được, tôi đã từng đưa ra yêu cầu một cách khéo léo và kết quả còn vượt qua cả mong đợi của tôi… Năm 2010, tôi bay từ Trung Quốc đến Tokyo, rồi chuyển tiếp đến Chicago và cuối cùng đến New York. Tôi không nhớ tại sao lại mua vé chuyển nhiều chặng như vậy, có lẽ vì giá vé rẻ đến mức khó tin… Khi đến sân bay Haneda, tôi được thông báo chuyến bay đến Chicago bị trễ. Lẽ ra phải cất cánh lúc 6 giờ chiều nhưng bị kéo dài đến gần 9 giờ. Sân bay giải thích là do thay lốp cho bộ phận hạ cánh, ai biết được đó là thật hay giả, tôi ngồi ở cửa ra máy bay suốt mà chẳng thấy ai thay lốp cả. Theo lịch ban đầu, chuyến bay khởi hành từ Nhật lúc 6 giờ hơn, đến Chicago vào khoảng 6 giờ theo giờ miền Trung Mỹ, tổng cộng khoảng 14 giờ. Chuyến tiếp theo của tôi từ Chicago đến New York là 9 giờ 30 tối, tôi dự trù 3 giờ để làm thủ tục nhập cảnh. Nhưng vì bị trễ gần 3 giờ nên tôi gặp rắc rối lớn, đó là chuyến bay cuối cùng trong ngày đến New York. Nửa giờ sau khi máy bay cất cánh, tôi đến gặp tiếp viên giải thích tình hình (thực ra chỉ là cho cô ấy xem vé lên máy bay đi New York, nói sợ là tôi sẽ không kịp, có thể phải ngủ ở sân bay blah blah), hỏi liệu chúng tôi có đến Chicago lúc 9 giờ không. Tôi không nói trực tiếp là bay nhanh hơn, nhưng ý tứ là vậy. Tiếp viên gọi điện hỏi, có lẽ là hỏi cơ trưởng. Sau đó cô ấy nói với tôi rằng “họ” nói có thể bay nhanh hơn, cố gắng đến Chicago trước 7 giờ. Cuối cùng, chúng tôi hạ cánh trước 7 giờ thật, sớm hơn dự kiến 2 tiếng. Phần ly kỳ hơn còn ở phía sau. Sau khi máy bay dừng hẳn, tiếp viên yêu cầu tất cả hành khách ngồi yên, và đưa tôi ra khỏi máy bay 777 đầu tiên từ phía đuôi. Tại cửa ra, một phụ nữ da đen lớn tuổi cười tươi và bảo tôi đi theo bà ấy, dẫn tôi đến đầu hàng nhập cảnh. Tôi qua cửa nhập cảnh chỉ trong 5 phút… rồi bà ấy đưa tôi đi lấy hành lý, đợi một lát. Vì phải kiểm tra an ninh lại sau khi nhập cảnh, bà dẫn tôi qua một lối kiểm tra riêng, tránh hoàn toàn hàng dài ngoằn ngoèo, cuối cùng đưa tôi thẳng đến cửa ra máy bay đi JFK (các chuyến bay đến New York). Tôi hạ cánh lúc gần 7 giờ, chưa đến 7 giờ 40 đã ngồi ở cửa ra máy bay cho chuyến tiếp theo, phần lớn thời gian là đợi lấy hành lý. Sau đó tôi lại phải đợi hơn một tiếng ở cửa ra máy bay mới được lên máy bay… Tôi không biết đây có phải là quy trình chuẩn hay không, nhưng tôi rất biết ơn cơ trưởng và tiếp viên của All Nippon Airways cùng bà cụ ở sân bay O’Hare. Tôi thực sự không ngờ phi hành đoàn lại liên hệ với mặt đất để mở một lối đi nhanh cho tôi để kịp chuyến bay.
Tôi chưa từng thử qua, nhưng đã từng trải qua một tình huống mà vì tôi, một chuyến bay đáng lẽ bị trễ cuối cùng lại đến đích sớm hơn dự kiến. Tôi mang theo một hộp vận chuyển nhiệt độ thấp, giống loại dùng để vận chuyển nội tạng cấy ghép, nhưng bên trong chứa tế bào. Mặc dù không phải loại quá gấp về thời gian, nhưng từ lúc làm thủ tục lên máy bay cho đến trước khi cất cánh, tôi đã bị hỏi không dưới 5 lần. Vì tế bào không thể qua máy kiểm tra an ninh, nên phải mở hộp để kiểm tra bằng tay, và không thể ký gửi. Trước khi lên máy bay, tất cả giấy tờ và giấy tờ tùy thân của tôi đều phải được kiểm tra và ghi chép lại. Lên máy bay rồi còn phải kiểm tra lại một lần nữa. Những việc này do nhân viên an ninh sân bay, nhân viên mặt đất và nhân viên kiểm tra an ninh thực hiện. Sau khi hoàn thành những thủ tục này, đến lượt hãng hàng không. Vì đã được báo cáo khi làm thủ tục lên máy bay, trưởng tiếp viên lại đến xác nhận chi tiết tình hình. Khi biết đó là tế bào sẽ được sử dụng trong bệnh viện (có lẽ họ hiểu là tế bào gốc tạo máu), mặc dù không nói gì với tôi, nhưng máy bay đã hạ cánh đúng giờ, cuối cùng không những không bị trễ mà còn đến sớm nửa tiếng. Vì vậy, tôi nghĩ trong trường hợp khẩn cấp, việc yêu cầu máy bay bay nhanh hơn có thể được chấp nhận.
Tất nhiên là có thể, vậy tại sao bình thường không lái nhanh hết mức có thể? Bởi vì tốc độ bay của máy bay trong quá trình bay hành trình chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố sau: Thứ nhất, phụ thuộc vào hiệu suất của máy bay. Bạn không thể kỳ vọng một máy bay cánh quạt bay nhanh như máy bay phản lực được. Thứ hai, phụ thuộc vào bài toán toán kinh tế của hãng hàng không. Bay nhanh hơn tiêu tốn nhiều nhiên liệu hơn, bay chậm tiết kiệm nhiên liệu nhưng sẽ giảm mật độ lịch trình. Do đó, mỗi hãng hàng không phải tìm ra điểm cân bằng, quy định chỉ số kinh tế phù hợp (Cost Index, viết tắt là CI, CI càng cao thì bay càng nhanh và tiêu tốn nhiên liệu càng nhiều). Máy tính điều khiển bay sẽ tính toán tốc độ hành trình phù hợp dựa trên chỉ số kinh tế này. CI thường khác nhau giữa các hãng hàng không, các loại máy bay và các tuyến đường bay khác nhau. Thứ ba, để tránh xung đột giao thông trong không phận, tốc độ của máy bay được kiểm soát nghiêm ngặt bởi nhân viên kiểm soát không lưu. Máy bay không giống ô tô có thể dừng đi liên tục, vì vậy khoảng cách ngang giữa các máy bay thường được điều chỉnh bằng cách kiểm soát tốc độ (đôi khi cũng yêu cầu bay vòng tròn chờ đợi). Cũng có một số quy định cứng, ví dụ như dưới 10.000 feet, tốc độ biểu kiến không được vượt quá 250 knots, nhằm tránh xung đột và thuận tiện cho nhân viên kiểm soát điều phối. Tốc độ của máy bay còn bị ảnh hưởng bởi thời tiết. Ở độ cao lớn, ảnh hưởng của gió rất đáng kể. Bay thuận gió sẽ nhanh hơn, ngược gió sẽ chậm hơn. Ví dụ điển hình nhất là các chuyến bay theo hướng đông tây trên Bắc Đại Tây Dương. Do ảnh hưởng của gió tầng cao, các chuyến bay hướng đông có thể nhanh hơn các chuyến bay hướng tây từ 1-2 giờ. Thậm chí cách đây vài năm, có một chuyến bay trên Bắc Đại Tây Dương đã đạt tốc độ vượt quá âm thanh so với mặt đất do bị gió tầng cao thổi.
