Hàng chục triệu người dân được chăm sóc, bảo vệ quyền lợi BHXH, BHYT

Tỷ lệ tham gia BHYT, BHXH tăng đều

Theo BHXH Việt Nam, năm 2022, số người tham gia BHXH của cả nước là 17,5 triệu người, đạt 38,08% so với lực lượng lao động (LLLĐ) trong độ tuổi. 

Trong đó, tỷ lệ bao phủ BHXH tự nguyện đạt 3,18% LLLĐ với hơn 1,4 triệu người tham gia, vượt 0,68% so với chỉ tiêu được giao đến năm 2025 tại Nghị quyết số 28-NQ/TW. Đến tháng 9/2023, số người tham gia BHXH ước tăng 8 nghìn người  so với năm 2022.

Đáng chú ý, tỷ lệ dân số tham gia BHYT phát triển bền vững hằng năm, năm sau cao hơn năm trước và luôn hoàn thành chỉ tiêu được Quốc hội, Chính phủ giao: năm 2021 tỷ lệ bao phủ BHYT là 91,01% (vượt 0,01%); năm 2022 là 92,04% (vượt 0,04%); năm 2023 ước 93,22% (vượt 0,02%). 

Qua công tác truyền thông, đến nay, nhận thức của người dân về chính sách BHYT đã được nâng cao. Hầu hết người dân đều mong muốn được tham gia BHXH, BHYT để đảm bảo an sinh cho bản thân và gia đình.

Bên cạnh sự đồng lòng, quyết tâm vượt khó để đạt các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao, BHXH Việt Nam luôn quan tâm, chú trọng giải quyết chế độ BHXH, BHYT, BHTN đảm bảo đầy đủ, kịp thời, đúng quy định tới từng người tham gia, thụ hưởng chính sách. 

Đặc biệt, ngành đã tích cực, chủ động phối hợp với Bộ, ngành liên quan, UBND các tỉnh, thành phố giải quyết dứt điểm các vướng mắc, nhất là trong thanh toán chi phí khám chữa bệnh (KCB) BHYT; khắc phục tình trạng thiếu thuốc, thiếu vật tư y tế tại các cơ sở KCB… đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho người tham gia theo Luật định.

9 tháng đầu năm 2023, toàn ngành đã giải quyết cho 65.358 người hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH hằng tháng đối; 6.498.881 lượt người hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức, phục hồi sức khỏe; hơn 127 triệu lượt khám chữa bệnh BHYT (tăng gần 20% so với cùng kỳ), tương ứng số chi khám chữa bệnh BHYT khoảng 90 nghìn tỷ đồng (tăng hơn 13.652 tỷ đồng tương ứng 15,6% so với cùng kỳ).

Nhiều hành vi vi phạm về BHXH, BHYT được phát hiện và xử lý kịp thời

Về thẩm quyền thanh tra, cơ quan BHXH chỉ có chức năng thanh tra chuyên ngành về đóng BHXH, BHYT, BHTN không có chức năng thanh tra hưởng BHXH, BHYT.

 Do đó, bên cạnh sự chủ động, quyết liệt triển khai trong toàn ngành, BHXH Việt Nam còn tích cực phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành trong hoạt động thanh tra, kiểm tra để chủ động phát hiện, ngăn ngừa từ sớm, từ xa và xử lý kịp thời các hành vi chậm, trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN;  lạm dụng, trục lợi quỹ BHXH, quỹ BHYT.

Theo đó, việc khắc phục tình trạng chậm, trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN đã cho thấy những hiệu quả tích cực. Cụ thể, trong 9 tháng đầu năm 2023, số tiền chậm đóng của các đơn vị được thanh tra kiểm tra đã nộp trong thời gian thanh tra kiểm tra trực tiếp tăng 2,6% so với cùng kỳ năm 2022. 

Qua đó đã truy đóng về quỹ BHXH, BHYT, BHTN đối với 1.095 đơn vị được thanh tra chuyên ngành đột xuất số tiền là 107 tỷ đồng/198 tỷ đồng số tiền chậm đóng; 

Đồng thời đã ban hành 260 Quyết định xử phạt vi phạm hành chính với số tiền phạt là 8,6 tỷ đồng và đã đôn đốc được 387 đơn vị đăng ký tham gia BHXH cho người lao động.

Cùng với các giải pháp đồng bộ khác, công tác thanh tra kiểm tra được triển khai hiệu quả đã góp phần tích cực vào kết quả thu hồi số tiền chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN của toàn ngành.

 Trong những năm gần đây, tỷ lệ nợ đóng BHXH, BHYT, BHTN luôn ở mức thấp và giảm đều qua các năm, cụ thể: năm 2021, tỷ lệ nợ là 3,1%; năm 2022 là 2,91%; năm 2023 dự kiến là 2,69%.

Qua thanh tra kiểm tra, nhiều hành lạm dụng, trục lợi quỹ BHXH, quỹ BHYT đã được phát hiện và xử lý kịp thời, như: Người lao động sử dụng Giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH giả hoặc được các cơ sở y tế cấp không đúng quy định để thanh toán chế độ BHXH; 

Cơ sở y tế trục lợi quỹ BHYT bằng việc quyết toán công khám, tiền thuốc, dịch vụ kỹ thuật… từ thẻ BHYT của người mua Giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH.

Trục lợi hưởng BHXH một lần dưới hình thức ủy quyền; người bệnh mượn thẻ BHYT của người khác để đi KCB hoặc sử dụng thẻ BHYT đi khám chữa bệnh nhiều lần để lấy thuốc sử dụng không vì mục đích điều trị cho bản thân… 

Một số vụ việc lạm dụng, trục lợi đã được phát hiện như vụ việc tại các Phòng khám đa khoa tư nhân ở Đồng Nai (đã khởi tố), tại Trạm Y tế phường Đồng Văn, thị xã Duy Tiên, Hà Nam (Công an tỉnh Hà Nam đang xác minh)…