Hà Nội: “Ra đường hít thở độc hại bằng 2 bao thuốc lá”

 Vì sao Hà Nội liên tục ô nhiễm không khí kỷ lục? 

Theo hệ thống quan trắc không khí IQAir, sáng 4/1/2025, với chỉ số chất lượng không khí AQI ở mức 246, Hà Nội là thành phố ô nhiễm không khí xếp thứ 3 thế giới. Chỉ số AQI của Hà Nội ở mức màu tím “rất không tốt cho sức khỏe”. Hà Nội cũng là thành phố ô nhiễm nhất trong cả nước.

Chi tiết tại Hà Nội, có 2 trạm đo ở quận Tây Hồ ghi nhận chỉ số AQI màu nâu “nguy hiểm” lần lượt ở mức 374 và 314. Đứng thứ 2 về mức độ ô nhiễm, sau Hà Nội là tỉnh Hưng Yên, với chỉ số AQI ở mức 259 và tỉnh Thái Bình ở mức 252.

Còn theo VNAir, ngoài Hà Nội ghi nhận ô nhiễm ở mức màu tím “rất không tốt cho sức khỏe con người”, còn có các địa phương Thái Bình (chỉ số AQI ở mức 227) và Thái Nguyên ở mức 207. AQI là chỉ số theo dõi chất lượng không khí dao động từ 0-500, chỉ số càng cao thể hiện mức độ ô nhiễm và tác động đến sức khỏe càng cao.

Trước đó ngày 3/1, IQAir xếp Hà Nội là thành phố ô nhiễm nhất với chỉ số 294. Đợt ô nhiễm không khí ở Hà Nội đã duy trì hơn một tuần nay khi không khí lạnh suy yếu, đêm trời lạnh, ngày nắng hanh, các yếu tố giúp giảm ô nhiễm như gió, mưa gần như không có.

Trao đổi với PV Dân Việt, ông Hoàng Dương Tùng, Chủ tịch Mạng lưới không khí sạch Việt Nam cho hay, nguyên nhân dẫn đến Hà Nội ô nhiễm không khí những ngày qua do nhiều nguyên nhân như nguồn thải mà chúng ta không kiểm soát được. Cụ thể, từ các cơ sở sản xuất, phương tiện giao thông cá nhân, đốt rác, bụi đường, công trình xây dựng tăng mạnh vào dịp cuối năm, chưa kiểm soát tốt nên ô nhiễm không giảm.

“Theo quy luật, ô nhiễm không khí nghiêm trọng thường xuất hiện vào mùa đông, khi thời điểm này có nhiều yếu tố gia tăng ô nhiễm như gió lặng, nhiệt độ thấp, ít mưa… Những yếu tố này sẽ làm giảm khuếch tán của không khí khiến các chất ô nhiễm lưu cữu ở tầm thấp thay vì thoát lên cao hoặc tỏa rộng ra các vùng khác. 

Thời tiết mưa, gió sẽ làm giảm mức độ phát tán bụi mịn PM2.5, làm nồng độ bụi mịn giảm xuống, chất lượng không khí tốt lên. Hôm nào gió lặng bụi mịn PM2.5 không phát tán được, luẩn quẩn nên ô nhiễm nghiêm trọng hơn. Tuy nhiên, nguyên nhân chính vẫn do các hoạt động sản xuất, giao thông, đốt rác”, ông Tùng nêu.

Cảnh báo tác hại từ ô nhiễm không khí

Trao đổi với PV Dân Việt, bác sĩ Đoàn Dư Mạnh, Hội Bệnh mạch máu Việt Nam, cho biết ở mức không khí này, mọi người có nguy cơ gặp phải các vấn đề về sức khỏe nếu không có các biện pháp phòng ngừa. Cơ quan đầu tiên chịu ảnh hưởng khi tiếp xúc với không khí ô nhiễm là mắt. Người bệnh dễ mắc các bệnh về mắt do bụi như viêm kết mạc, tổn thương giác mạc gây ảnh hưởng thị lực.

Cùng với đó, tình trạng viêm đường hô hấp, bao gồm viêm xoang liên tục tái đi tái lại, viêm họng, khó thở, viêm phế quản phổi rất dễ gặp và trở nặng. Đặc biệt, người sức đề kháng kém, dễ bị ốm cảm, như người già, phụ nữ có thai, trẻ em và người có bệnh lý về hô hấp, tim mạch cần cẩn trọng.

“Với chất lượng ô nhiễm không khí nặng như hiện nay, chỉ cần một buổi sáng ngoài đường hít thở có thể gây tác hại tương đương hút 2 bao thuốc lá”, bác sĩ Mạnh nhấn mạnh.

Theo bác sĩ Mạnh, ngoài hệ hô hấp, không khí ô nhiễm còn gây hại lên hệ tim mạch, tăng nguy cơ biến chứng tim mạch, tăng huyết áp, suy tim, tắc mạch, đột quỵ và nhồi máu cơ tim.

“Mọi người hạn chế tối đa ra ngoài đường, nếu cần, phải che chắn kỹ, đeo kính bảo vệ, khẩu trang lọc bụi mịn. Rửa mặt sạch khi đi từ ngoài về, nhỏ mắt bằng dung dịch nước muối sinh lý, súc miệng họng. Bên cạnh đó, hạn chế việc tập luyện thể thao ngoài trời như chạy bộ hay đạp xe vì dễ tăng khả năng mắc bệnh hô hấp do hít không khí ô nhiễm. Thay vào đó, nên ưu tiên các môn thể thao trong nhà để tránh bụi”, bác sĩ Mạnh khuyến cáo.

Bên cạnh đó, bổ sung thực phẩm giàu đạm từ thịt, cá, trứng, ngũ cốc nguyên hạt, các sản phẩm từ sữa ít béo, ăn nhiều rau xanh và trái cây tươi giàu vitamin, đặc biệt là vitamin C từ nước cam, chanh, bưởi, dưa hấu. Nếu có biểu hiện viêm da kéo dài, đau mắt, viêm kết mạc, viêm hô hấp, viêm xoang, khó thở mệt mỏi, đặc biệt đau ngực nhiều, nên đến bệnh viện thăm khám.