#dichnghia
#queen
#Elizabeth
Vừa nãy mình có đọc được một tin bài trong một nhóm chuyên về tin tức trong đó người đưa tin đã dịch từ Queen thành Nữ Vương.
Trong khi tất cả các báo trong nước gồm cả VTV đều dịch từ Queen là : Nữ Hoàng. ( Như ảnh)
Mình nghĩ group có nhiều người giỏi Lịch sử và trình tiếng Anh cũng tốt, nên muốn mở cuộc thảo luận này. Rất mong nhận được ý kiến của anh em trong Group.
*Sau đây là lý giải của mình vì sao nên dịch là Nữ Hoàng chứ không phải là Nữ Vương.
1. Vì sao Emperor lại được dịch là Hoàng Đế chứ không dịch là Vương ?
Trước khi thắc mắc rằng vì sao Queen lại không dịch sang Nữ Vương ta cần phải hiểu vì sao Emperor lại được chúng ta dịch thành Hoàng Đế chứ không phải là Vương ? Cái này nó là ảnh hưởng từ tư tưởng của người Trung Quốc. Khi Tần Thuỷ Hoàng thống nhất 6 nước ông ta tự xưng là Tần Thuỷ Hoàng Đế tức là vị Hoàng Đế đầu tiên. Chữ Hoàng đi kèm với chữ Đế ở đây ngụ ý cho việc khẳng định cho quyền lực tuyệt đối của người đứng đầu nhà nước phong kiến đầu tiên của Trung Hoa. Cộng với việc diệt 6 nước ( các nước này đều xưng Vương) thì chữ Hoàng Đế còn có nghĩa là người cai quản các Vương. Hay nói khác đi từ khi có chữ Đế ra đời thì nó đã khẳng định một ý nghĩa rằng nó cao hơn chữ Vương.
Sau đó thì tất cả người đứng đầu các triều đại Phong kiến Trung Hoa đều xưng Đế. Và họ phong tước Vương cho những người cai quản những vùng đất lớn lúc đó ( Châu, Quận, Phủ) hoặc là họ hàng nhà vua cũng được Phong Vương. Như vậy Vương trong suy nghĩ của người Trung Quốc nó ko phải ng đứng đầu đất nước mà là người cai quản những vùng đất lớn ở trong đất nước do Hoàng đế đứng đầu.
Cần phải khẳng định rằng khi người TQ có chữ Hoàng Đế thì ở bên kia đầu lục địa, La Mã cũng gọi người đứng đầu đất nước của họ là Emperor. Từ Emperor này độc lập hoàn toàn với từ Đế trong thời điểm đó. Nhưng Emperor của La Mã có đặc điểm giống với người TQ là đều cai quản những vùng đất rộng lớn sát nhập nhiều quốc gia với nhiều ng đứng đầu vào trong nó.
Bởi vậy khi Đông tây hội nhập Emperor = Hoàng Đế = Người đứng đầu Đế quốc gồm nhiều quốc gia nhỏ.
Sau này cùng với sự phát triển của lịch sử thì một vài đế chế khác đã gọi những người đứng đầu của họ bằng cái tên khác. Như là Hãn của người Mông Cổ, hay Sa Hoàng ( Tsar) đối với người Nga.
2. Vậy Queen và King của người Anh nên dịch là gì ?
Rõ ràng rằng từ luận điểm trên thì có thể thấy không thể dịch King là Vương. Vì Vương ko phải là người đứng đầu, mà phải thấy rằng King của người Anh ngang hàng với Emperor của người La Mã cũng như ngang hàng với Hoàng đế của người Trung Hoa.
Và Queen thì dịch là gì ? Rõ ràng ko thể dịch là Hoàng Hậu vì Hoàng Hậu là một từ xuất hiện trong chế độ đa thê của người Trung Quốc để phân biệt với các vợ khác của Hoàng đế ở đây nghĩa đen là ” chỉ sau vua” hoặc ” vợ vua” .
Nhưng Queen của người Anh không chỉ là vợ của King mà đôi khi đất nước chỉ có Queen còn chồng của Queen thì ko được gọi là King mà là một từ khác. Queen ở đây chỉ người phụ nữ nằm quyền lực tuyệt đối trong đế chế Anh. Một đế chế được xem là rộng lớn nhất trong lịch sử thế giới từ thế kỉ 17 đến thế kỉ 20.
Vậy Queen dịch thành Nữ vương là không đúng vì như thế nghĩa là bà ta vẫn có một Hoàng Đế ở trên. Queen ở đây tương đương với Nữ Hoàng Đế hay gọi tắt là Nữ Hoàng.
Hoặc nếu không thì phải gọi là Nữ Đế. Chứ không thể dịch là Nữ Vương.