Thứ ba, ngày 25/11/2025 15:36 GMT+7
Quang Thanh Thứ ba, ngày 25/11/2025 15:36 GMT+7
Vụ bê bối liên quan đến việc làm giả hồ sơ của một giáo sư đại học ở Trung Quốc, thường được gọi là “Giáo sư Quách”, đang tiếp tục lan rộng.
Ngày 18/11, tài khoản Weibo chính thức của Đại học Khoa học Công nghệ Giang Tô (Trung Quốc) đăng thông báo cho biết ông Quách, nguyên giáo sư thuộc Khoa Khoa học và Kỹ thuật Vật liệu, bị tố cáo có hành vi gian lận học thuật. Trong quá trình tuyển dụng ông, trường đã để xảy ra tình trạng “thẩm định hồ sơ thiếu chặt chẽ”. Đến ngày 21/11, vợ của Quách tiết lộ với truyền thông rằng ông đã bị tạm giam tại trại giam thành phố Trấn Giang.
Hiện tại, Sở Giáo dục và Sở Khoa học – Công nghệ của tỉnh đã cử đoàn công tác đến trường để làm việc. Ngày 24/11, một nhân viên của Văn phòng Báo chí thuộc Sở Giáo dục tỉnh Giang Tô xác nhận với China News Weekly rằng sở đã nắm sự việc và công an đã vào cuộc điều tra, kết luận căn cứ vào thông báo của cơ quan công an. Nhiều người từng tiếp xúc với Quách cho biết sau khi vào trường, ông đã bỏ ra gần 2,5 triệu NDT để mua một căn biệt thự tại Trấn Giang, và trong hai năm trở lại đây có rất nhiều hành vi đáng nghi.

“Đừng gọi tôi là thầy, phải gọi là giáo sư”
Ông Lưu Chí – người am hiểu thị trường bất động sản Trấn Giang – kể lại rằng khoảng tháng 10/2023, ông nghe từ bạn mình rằng có một “khách lớn”: một giáo sư từng học tập và làm việc nhiều năm ở nước ngoài, mới được Đại học Khoa học Công nghệ Giang Tô tuyển dụng với tư cách nhân tài cấp cao, trên tay có khoảng 3 triệu NDT tiền hỗ trợ, và muốn mua nhà mới hoặc chung cư mới xây.
Ban đầu, “giáo sư” này không chịu tiết lộ họ tên. Bạn của Lưu Chí dùng số điện thoại của Quách để tìm trên Alipay. Khi hệ thống hiện chữ cái cuối cùng trong tên, ông đã thử từng họ trong “bách gia tính” cho đến khi chuyển khoản được, lúc đó mới xác định được người này chính là Quách.
Sau khi hẹn xem nhà, Lưu Chí về thay trang phục để tạo ấn tượng tốt, nhưng khi gặp mặt thì hoàn toàn thất vọng. Ông nhớ lại: tóc Quách rối bù, ăn mặc lôi thôi. Khi Lưu hỏi về chuyên ngành nghiên cứu, Quách chỉ đáp: “Trường tôi có ngành vật liệu”. Khi bị gọi là “thầy Quách”, ông ta lập tức gạt đi: “Đừng gọi tôi là thầy, phải gọi tôi là giáo sư”.

Cách xem nhà của Quách khiến Lưu Chí “kiệt sức”. Chỉ trong một buổi chiều, ông ta xem 7 căn trong cùng một khu. Theo tính toán của nhóm môi giới, Quách đã xem nhà suốt 2, 3 tháng mà vẫn không chốt. Cuối năm 2023, Quách quyết định mua một căn biệt thự song lập trị giá khoảng 2,5 triệu NDT, thuộc một khu dân cư cao cấp.
Điều làm Lưu Chí khó hiểu là Quách trông hoàn toàn không giống một giáo sư. “Sao các thầy trong trường lại không nghi ngờ gì?”, ông nói.

Học trò đầu tiên sớm nghi ngờ năng lực của ông Quách
Lâm Sở – nghiên cứu sinh tiến sĩ đầu tiên của Quách, nhập học tháng 9/2024 nhưng đến tháng 3/2025 đã bỏ học. Anh kể với truyền thông rằng ngay ngày đầu tiên, Quách yêu cầu học trò “phải tôn trọng thầy” và thích được gọi là “Giáo sư Quách”. Nhưng sang tháng thứ hai, Lâm nghi ngờ năng lực chuyên môn của ông này, đồng thời thấy ông không hề hướng dẫn nghiên cứu khoa học, nên quyết định rời chương trình.
Nhiều sinh viên nói với China News Weekly rằng Quách ít khi vào phòng thí nghiệm, thay vào đó rất thích tham dự sự kiện, hội nghị và đặc biệt thích chụp hình chung với các chuyên gia.
Một doanh nhân công nghệ ở Chiết Giang tên Lưu Dương, từng mời Quách làm “cố vấn dự án” cho công ty sau khi được bạn giới thiệu. Gặp hai lần, ông thấy Quách “khôn lỏi và nói năng không thật thà”. Điều khiến ông khó tin là ông chỉ đánh giá dựa trên chức danh giáo sư của Quách, dù có nghi ngờ là giả, nhưng không tưởng tượng được toàn bộ lý lịch có thể là giả mạo.
“Bị lừa bởi một người như vậy, ai cũng thấy mất mặt”, Lưu Dương nói.
Hồ sơ học thuật chứa đầy sai sót
Một tài liệu lan truyền có tên “Đơn xin công nhận tư cách hướng dẫn nghiên cứu sinh tiến sĩ” cho thấy Quách từng khai rằng mình: Làm việc tại Đại học Kyushu (Nhật Bản), Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Đức, và công ty Trinity Europe GmbH; tốt nghiệp Đại học Giao thông Tây An hệ cử nhân – thạc sĩ; học thạc sĩ tại Đại học Wollongong (Úc) dưới sự hướng dẫn của GS Judy Raper; theo học tiến sĩ tại Đại học Kyushu.
Nhưng China News Weekly thống kê và phát hiện nhiều thông tin sai lệch ví dụ như Giáo sư Judy Raper chỉ gia nhập Đại học Wollongong vào năm 2008, không thể là “giáo sư hướng dẫn” của Quách như ông khai. Quách tự xưng là thủ khoa khối tự nhiên tỉnh Thiểm Tây năm 1994, từng nhận Giải thưởng Khoa học – Công nghệ Quốc gia hạng Nhất và Nhì – tất cả đều bị báo xác minh là bịa đặt.
Trước khi vào đại học, “giáo sư Quách” hoạt động như một doanh nhân
Nhiều sự kiện trước đây cho thấy Quách xuất hiện với tư cách doanh nhân. Dữ liệu công khai cho thấy ông liên quan tới 9 doanh nghiệp, trong đó 5 doanh nghiệp đã bị hủy hoặc thu hồi giấy phép. Giai đoạn 2021–2022, ông còn vướng vào hạn chế tiêu dùng cao cấp và tranh chấp hợp đồng cho vay.
Năm 2022, dự án của công ty ông thậm chí được Sở Nhân lực – Xã hội Hàng Châu phê duyệt hỗ trợ 50.000 NDT trong chương trình “Nhân tài về nước khởi nghiệp”.
Năm 2020, một bài viết của “Minwei Group” còn gọi ông là “Giáo sư kiêm tiến sĩ hướng dẫn đặc biệt của Đại học Phúc Đán”, nhưng trên website của đại học này không hề có thông tin nào về ông.
Ngoài ra, khi mua nhà, Quách luôn có một người săn đầu người (headhunter) theo sát, thay mình liên hệ mọi thứ. Khi đặt cọc 20.000NDT, Quách nói “vừa về nước, không biết dùng WeChat và Alipay”, nên bảo người này ứng tiền trước. Theo nguồn tin, chính nhà tuyển dụng này có vai trò quan trọng trong việc “đưa Quách vào trường”.
“Trường cũng là nạn nhân”
Một nhân viên của Phòng Khoa học Đại học Khoa học Công nghệ Giang Tô nói: “Có rất nhiều nhà khoa học trong nước trùng tên Quách, ông ta có thể đã dùng thành tựu của người khác, trường cũng là nạn nhân”.
Chuyên gia cho rằng Quách khéo léo lợi dụng kẽ hở trong cơ chế quản lý nhân tài của đại học hiện nay, nơi mà việc đánh giá tập trung vào: số lượng bài báo, chức danh, xuất bản sách giáo trình và các “hàm ý học thuật” dễ mua bằng tiền.
Theo: t/h