GÀ KHÔNG ĂN THÌ GÀ UỐNG NƯỚC

Năm 249 TCN, sau những chiến thắng liên tiếp trước Carthago – một trong những cường quốc hải quân hàng đầu Địa Trung Hải, người La Mã đã có đủ tự tin để tấn công trực tiếp vào thành phố Lilybaeum tại Sicilia, lúc đó thuộc kiểm soát của Carthago.

Tuy nhiên, một chút ít ỏi kinh nghiệm của hải quân non trẻ La Mã chưa đủ để vượt mặt bậc thầy biển cả Carthago – họ không đủ sức xiết chặt vòng vây xung quanh cảng, liên tục để người Carthago lọt lưới. Nói cách khác, bao lâu nay công sức vây hãm của họ là vô ích, khi mà Lilybaeum vẫn được nhận tiếp tế và có thể liên lạc với Carthago.

Sau khi mất một phần lớn thủy thủ do một trận hỏa công, Publius Claudius Pulcher – chấp chính quan và chỉ huy của phe La Mã – nhanh chóng tuyển được 10,000 thủy thủ để bù đắp. Cho rằng Adherbal (chỉ huy bên Carthago, đang đóng tại cảng Drepana gần đó) đang chủ quan sau những thiệt hại của La Mã, Pulcher ra lệnh đột kích Drepana trong đêm với toàn bộ hạm đội 123 tàu và những bộ binh đánh thủy tốt nhất của đội quân, hy vọng rằng người Carthago sẽ đầu hàng do bị bất ngờ. Các sĩ quan hưởng ứng nhiệt liệt, tự tin rằng chiến thắng đã tới gần.

Đúng với phong tục của người La Mã, sáng sớm ngày hôm đó, Pulcher thực hiện nghi lễ cho gà ăn ở trên tàu để xin phước lành từ các vị thần – nếu gà mổ những hạt lúa mì, có nghĩa là các vị thần sẽ bảo trợ cho người La Mã. Không may cho Pulcher, những chú gà thiêng không chịu ăn, khiến cho thủy thủ đoàn vốn mê tín trở nên hoảng loạn vì nghĩ rằng thảm họa sắp ập tới. Pulcher bực tức: “Gà không chịu ăn thì cho gà uống nước!”, dứt lời quăng phắt mấy con gà lẫn liêm sỉ và phẩm hạnh của bản thân xuống biển.

Hạm đội La Mã tiến tới cảng Drepana với đất liền ở phía mạn phải, hòng khóa chặt hạm đội của Carthago trong cảng trước khi họ kịp trở tay. Adherbal quả thực bị bất ngờ, nhưng nhanh trí lệnh cho toàn bộ hạm đội thoát ra khỏi cảng, bắt thóp cả hạm đội La Mã trong tình trạng dở khóc dở cười, với một phần hạm đội đã tiến vào trong cảng như cá rúc vào rọ. Pulcher vội vã lệnh cho các tàu quay ngược trở ra đối mặt với hạm đội địch; đội hình của La Mã rối như tơ vò, các tàu đâm lẫn nhau, bẻ gãy các mái chèo trong cơn hỗn loạn trước khi thiết lập lại đội hình tuyến ngang bên ngoài cảng. Bị kẹp giữa một bên là hạm đội Carthago với quân số nhỉnh hơn chút ít, một bên là đất liền, Pulcher từ chủ động rơi vào thế bị động.

Hai tuyến tàu xáp lại. Với lợi thế cơ động rõ ràng nhờ thủy thủ dày dạn kinh nghiệm và vị trí nằm phía biển lớn, người Carthago dần dần chiếm thế thượng phong, ép các tàu của La Mã về phía bãi biển. Pulcher bỏ chạy với 30 tàu; 93 chiếc còn lại bị hải quân Carthago tóm gọn.

Về phần Pulcher, vị quan chấp chính bị đem ra tòa vì tội báng bổ thánh thần và bị xử đi đày. Phần còn lại của hải quân La Mã bị thần biển Neptunus xử đẹp bằng một cơn bão. Chiến bại tại Drepana và sự cố bão biển sau đó khiến người La Mã nhụt chí tới mức họ mất 7 năm để tiến ra biển lớn một lần nữa.

Cre: Stolen từ Nguyễn Hoàng Dũng.