Ngành du lịch bị ảnh hưởng nặng nề do Covid-19 của châu Á hiện vẫn đang trong giai đoạn phục hồi. Tuy nhiên, ngành này sẽ không thể “lấy lại phong độ” trước đại dịch nếu du khách từ Trung Quốc chọn “ở nhà”. Trung Quốc là thị trường du lịch nước ngoài lớn nhất thế giới trước đại dịch Covid-19.
Gần một năm sau khi Bắc Kinh dỡ bỏ các hạn chế di chuyển nghiêm ngặt, nhiều quốc gia trong khu vực vẫn chưa chứng kiến lượng khách Trung Quốc quay trở lại mức trước đại dịch, vì nền kinh tế đang suy thoái khiến nhiều người phải thắt lưng buộc bụng và hạn chế đi du lịch hơn.
Thống kê từ 10 quốc gia, nơi có số liệu phân tích về khách du lịch theo quốc gia xuất xứ, cho thấy chỉ riêng trong tháng 10, lượng khách du lịch Trung Quốc ít hơn 1,6 triệu so với cùng kỳ năm 2019, giảm 64%.
Du lịch Đông Nam Á “khát” du khách Trung Quốc
Và con số đó thậm chí còn chưa bao gồm Thái Lan, một trong những điểm đến yêu thích của du khách Trung Quốc. Dữ liệu chính thức của Thái Lan cho thấy khoảng 11 triệu khách du lịch Trung Quốc đã đến thăm nước này vào năm 2019, nhưng chỉ có 2,8 triệu người đến trong 10 tháng đầu năm 2023.
Như trường hợp của Thái Lan, Trung Quốc từng là thị trường du lịch quốc tế hàng đầu của nhiều nước châu Á nên việc họ hạn chế đi du lịch đã làm ảnh hưởng đến quá trình phục hồi sau dịch bệnh của ngành du lịch nước này. Trong số đó, Việt Nam đón 1,1 triệu du khách nước ngoài trong tháng 10/2023, nửa triệu ít hơn so với cùng tháng năm 2019, khi lượng khách Trung Quốc giảm 410.000. Tương tự, Hàn Quốc chứng kiến lượng khách du lịch quốc tế giảm 390.000 trong tháng 10/2023 so với 4 năm trước, trong đó khách Trung Quốc giảm 290.000.
Ngay cả một số quốc gia nơi tổng số lượng khách du lịch hiện đã vượt quá mức trước đại dịch cũng đang nỗ lực thu hút du khách Trung Quốc quay trở lại. Như Nhật Bản, nơi có ít hơn 470.000 du khách từ Trung Quốc vào tháng 10/2023 so với cùng kỳ năm 2019. Tuy nhiên, khi người Trung Quốc đi du lịch nước ngoài, họ thích những điểm đến gần nhà hơn. Theo báo cáo của Học viện Du lịch Trung Quốc, hơn 60% khách du lịch nước ngoài của Trung Quốc đã chọn đến thăm khu vực châu Á – Thái Bình Dương trong nửa đầu năm 2023, trong đó Thái Lan, Nhật Bản và Singapore đứng đầu danh sách các quốc gia yêu thích của họ. cơ quan trực thuộc.
Ying Zhang, nhà phân tích nghiên cứu tại Cơ quan Tình báo Kinh tế (EIU), cho rằng “thị trường lao động yếu kém và tính bất định về thu nhập trong tương lai” là những lý do hàng đầu khiến khách du lịch Trung Quốc ngại ra nước ngoài. Bà chia sẻ: “Các hạn chế nghiêm ngặt về Covid và những khó khăn về tài sản đã làm “xói mòn” nghiêm trọng thu nhập và tài sản của các hộ gia đình. Người Trung Quốc sẽ hạn chế du lịch nước ngoài và phải đến đầu năm 2025 mới phục hồi hoàn toàn về mức trước đại dịch”.
Trung Quốc đang trên đà báo cáo một trong những tốc độ tăng trưởng hàng năm yếu nhất trong nhiều thập kỷ, với tình trạng bất ổn trong công việc làm. Tỷ lệ thất nghiệp ở thanh niên đạt kỷ lục 21,3% vào tháng 6/2023, trước khi Bắc Kinh quyết định ngừng công bố hoàn toàn dữ liệu.
Vào tháng 11/2023, Jie Sun, Giám đốc điều hành của công ty du lịch hàng đầu Trung Quốc Trip.com Group, đã đề cập đến quy trình xin thị thực kéo dài và năng lực chuyến bay “chỉ phục hồi 50%” tính đến quý 3, là hai “rào cản lớn” trong việc phục hồi hoạt động kinh doanh bên ngoài.
Theo dữ liệu từ công ty phân tích hàng không Cirium, công suất chuyến bay chở khách giữa Trung Quốc và hầu hết các điểm đến ở châu Á vẫn thấp hơn nhiều so với mức trước Covid-19. Dữ liệu cho thấy công suất trong quý 4 của các chuyến bay từ Trung Quốc đến Indonesia, Nhật Bản, Philippines, Thái Lan và Việt Nam vẫn thấp hơn một nửa so với cùng kỳ năm 2019, trong khi công suất của các hãng vận chuyển đến Campuchia chỉ ở mức 22% so với kỳ trước đó.
Cư dân Trung Quốc chiếm 3% tổng số khách du lịch quốc tế tại Campuchia trong tháng 10/2023, giảm từ mức 22% trong cùng tháng năm 2019.
Nhà nghiên cứu Ying Zhang của EIU cho biết, các hộ gia đình Trung Quốc cũng đang lựa chọn đi du lịch trong nước vì lý do kinh tế. Thống kê chính thức cho thấy 3,7 tỷ chuyến đi nội địa trong ba quý đầu năm nay, chỉ giảm 20% so với cùng kỳ năm 2019, trong khi tổng chi tiêu đạt 3,69 nghìn tỷ nhân dân tệ (520 tỷ USD), bằng 85% so với mức 4 năm trước.
Ivy Li, 26 tuổi, người đã đi du lịch nhiều nơi ở tỉnh Vân Nam, cho biết: “Trong những năm gần đây, tôi nhận thấy rằng đối với nhiều cảnh quan mà chúng tôi nhìn thấy ở nước ngoài, tôi có thể tìm thấy thứ gì đó tương tự hoặc thậm chí đẹp hơn ở Trung Quốc”.
Li nói thêm: “Mối quan tâm lớn nhất của tôi là sự an toàn khi đi du lịch nước ngoài, đặc biệt là có nhiều thông tin xã hội phức tạp đang diễn ra ở Đông Nam Á”.
Nhiều người Trung Quốc bày tỏ lo lắng tương tự trên mạng xã hội và cho biết họ sẽ tránh đi du lịch đến các quốc gia như Campuchia, nơi hiện được biết đến là thiên đường của các băng nhóm lừa đảo trực tuyến chuyên buôn người vào lao động cưỡng bức.
Để thu hút khách du lịch Trung Quốc quay trở lại, Thái Lan đã tạm thời miễn thị thực cho họ vào cuối tháng 9/2023, mặc dù vụ xả súng chết người ở trung tâm Bangkok ngay sau đó có thể đã ảnh hưởng đến số lượng du khách. Malaysia và Singapore cũng đề nghị miễn thị thực nhập cảnh cho công dân Trung Quốc lưu trú không quá 30 ngày.
Mặc dù phục hồi chậm cho đến nay, hoạt động du lịch nước ngoài của Trung Quốc vẫn đang khởi sắc trong kỳ nghỉ lễ. Tính đến cuối tháng trước, số lượng đặt chỗ du lịch nước ngoài của Trip.com trong dịp Tết Nguyên đán và Tết Nguyên đán đã tăng lần lượt 5,74 và 20 lần so với 12 tháng trước. Dữ liệu của công ty cho thấy các địa điểm bao gồm Tokyo, Seoul, Bangkok, Osaka và Singapore là một trong những điểm đến phổ biến nhất trong cả hai thời kỳ.