DR.Martens chắc không còn xa lạ với các bạn nữa nhỉ. Đôi boots được yêu thích bậc nhất tại không chỉ cộng đồng thời trang Việt Nam mà còn cả thế giới. Chất lượng ổn, giá thành hợp lí, cũng “hack” chiều cao của người mang 1 tí và dễ dàng mua tại Việt Nam không phải qua quá nhiều các khâu trung gian (Reseller) thì việc tiếp cận của Dr Martens với những người yêu thời trang trên toàn Việt Nam là vô cùng dễ dàng. Nhưng – tại sao nó lại được yêu thích và phổ biến như thế?
Đôi boots hay derby mà các bạn đang đi, có giá trị lịch sử từ những năm 1940 (Dù một số ghi chép cho rằng DR Martens được biết nhiều tới vào khoảng thập niên 60s). Được phát triển và thiết kế bởi một người có tình yêu với giày là Klaus Maertens.
Maertens đã từng gia nhập quân đội Đức và trong khoảng thời gian tại ngũ, ông bị gãy chân khi đang trượt tuyết và đôi giày mà ông mang được cung cấp bởi quân đội. Do đó, ông suy nghĩ rất nhiều về tiêu chuẩn của military boots về chất lượng cũng như sự thoải mái mà những quân nhân nên được có. Điều này đã thúc đẩy ông nghĩ ra việc sản xuất một đôi boots hay đôi giày nào thoải mái hơn và tốt hơn những thứ hiện tại.
Vốn hoạt động trong quân sự, nên Maertens có khả năng tiếp xúc các vật liệu mà người thường sẽ hiếm gặp – với các nguyên liệu tái chế từ những vật dụng bị phá hủy bởi chiến tranh (Đặc biệt là những material từ không quân). Maertens cùng cộng sự của mình, Tiến sĩ Herbert Funck đã phát triển ra một kĩ thuật cho phép họ hàn nhiệt phần đế giày lên upper, tạo ra các khoang khí kín – tạo sự thoải mái cho chân cũng như trợ lực cho việc đi lại.
Và boom, nó đã trở thành 1 cú hích. Air-Curshioned Soles (Đế đệm khí) là một điểm sáng cho toàn bộ những người sử dụng giày. Thời điểm đó, ngành bưu điện còn sử dụng người đưa thư phải đi lại khá nhiều cũng như các bà nội trợ ( Đứng nhiều, nấu ăn, đi chợ, bà tám – và giời Âu người ta hay đi shoes trong nhà nhe mọi người) đã cực kì yêu thích và ủng hộ đôi giày của Maertens. Chúng ta thường hay nghĩ là Boots phải người trẻ đi, hay đặc biệt là nam nhân. Ố ồ, lúc đầu tiên 80% doanh thu lại đến từ phụ nữ ở độ tuổi 28-40. Kinh doanh tốt đã tạo tiền vốn cho hai anh bạn già Maertens và Herbert mở một nhà máy sản xuất ở Munich (Nhưng chỉ là quy mô nhỏ).
Giai đoạn hậu chiến tranh lạnh cũng như các cuộc khủng hoảng kinh tế thời đó cũng góp phần tạo nên văn hóa của thanh thiếu niên thời 1950s – nổi loạn, muốn có bản sắc riêng của mình và thể hiện mình. Một thời điểm tốt để phát triển Dr Martens – nhưng vốn là 1 brand non trẻ và ít người biết tới, thực sự rất khó khăn cho DM. Tuy nhiên, có 1 gã nhà giàu đã đánh hơi được tiềm năng và mua lại bản quyền sáng chế – đó là công ty sản xuất giày của Anh R.Griggs Group LTD.
Với kinh nghiệm trong nghề cũng như thấu hiểu thị trường cùng các kênh phân phối rộng hơn 2 anh bạn già kia, hãng đã điều chỉnh thiết kế gót chân, thêm vào đó là các đường khâu màu vàng, logo lên trên đế giày mà chúng ta thường thấy bây giờ của Dr.Martens. Đó gần như là tiền thân của Dr.Martens ngày nay. Và thời tới đỡ không kịp, chiếc boots ngày nào chỉ dành cho quân đội, công nhân và thợ mỏ đã tràn ra thị trường – mang theo cái tên của Anh Quốc, tính năng và sự tiện dụng của nó mà Maertens đã làm nên.
Nhưng – điểm mà mang sự nổi tiếng và phổ biến cho Dr.Martens lại phải ở sau này.
Chúng ta hãy cùng trở lại Anh Quốc những năm 1960 – model 1460 (Được lấy tên từ ngày phát hành ở UK 1/4/1960) vốn nằm trong bản cuối cùng đưa ra thị trường sẽ có 1 độ “Oily” ở phần da giày nhưng không biết sao lại có 1 lô đi lạc và mất phần “Nhờn” ở đó. Nhưng may thay, nó lại được chấp thuận 1 cách bất ngờ bởi màu đen mà lại mang cảm giác thô sần và ráp. Dr Martens là một đôi boots/giày khá đặc biệt khi cứng bên ngoài nhưng lại được đệm bên trong, càng đi thì độ mềm sẽ càng phù hợp với mức độ hoạt động của người dùng. Và một rocker đã phát hiện và coi nó là sự thể hiện của mình – tên ông ta là Pete Townshend. Rock n Roll, Rock n Roll và Rock n Roll – Sự thô ráp nhưng mềm mại bên trong, Sự cứng nhắc nhưng lại linh hoạt – Pete chia sẻ trong Dr.Martens: A History of Rebellious Self Expression, vì lí do tại sao ông thích Dr.Martens vì nó như cuộc sống của ông vậy. Phải giả tạo hoàn hảo khi trên sân khấu.
Nhanh chóng, DM trở thành một phần của âm nhạc, của rock và của sự nổi loạn. Thời kì Punk Rock đỉnh cao tại nước Anh đã đưa DM trở thành 1 trong những đôi giày được sử dụng nhiều nhất, yêu thích nhất và tất nhiên doanh thu cũng bậc cao nhất. Xuất hiện trên gần như mọi sân khấu, các nhạc sĩ, nghệ sĩ biểu diễn, những người theo phong cách goth, hippies – những gã hooligan đều mang Dr.Martens. Một trong số đó là Văn hóa “Đầu trọc” – “Skindhead” , sự nổi loạn của những gã trẻ đầy thách thức. (Nên có một bài viết riêng về Skinhead Culture này). Mang trong mình sự tự hào về hình ảnh của mình – một nền tảng tầng lớp bình dân và lao động, skinhead là tiếng gọi đầy nổi loạn của giới trẻ Anh lúc đó – lên tiếng cho sự phân chia giai cấp, sự thờ ơ đối với những tầng lớp yếu kém trong xã hội. Họ khao khát được thể hiện bản thân, không phải sự phân biệt chủng tộc, phân biệt giai cấp. Và 1 điều liên quan đến Dr.Martens là – những gã “Skinhead” này đều mang boots của DM.
Vì là những “Chiến Binh” – nên các outlook, outfit của những gã “Skinhead” này cũng phải mang dáng dấp của Workwear, Military và Utility. Đôi DM được xem là vũ khí, là giáp và mang cho những người đi chúng 1 cảm giác an toàn. Bạo lực, đánh đập thì mình tin chắc Dr.Martens đủ độ đau cho những ai ăn phải cú đá đó. Skinhead tạo thành một bước nhảy văn hóa của nước Anh – được đưa vào lịch sử cũng như là niềm cảm hứng rất nhiều cho nền công nghiệp thời trang sau này. Và có lẽ, hình ảnh của đôi boots Dr Martens cũng đã đi vào lịch sử. Nó không chỉ là của những gã trẻ nổi loạn, mà còn hình ảnh đoàn kết, của tầng lớp lao động và tiếng nói của những người thấp cổ bé họng trong xã hội. Đó cũng là lí do vì sao các ban nhạc Rock lại yêu thích Dr.Martens vì những thông điệp mà nó mang lại.
Đó cũng là lí do vì sao Dr.Martens được yêu thích, một dấu chân vĩnh viễn đã đóng cộp trong lịch sử văn hóa nước Anh, lịch sử của Punk Rock – của sự nổi loạn và những người trẻ thể hiện bản thân từ năm này qua năm khác, thế hệ này qua thế hệ khác.
