ĐÔNG SƠN TÁI KHỞI

Văn nhân trứ danh Tạ An 谢安 thời Đông Tấn ẩn cư ở Đông sơn 东山tại Cối Kê 会稽 Chiết Giang 浙江, thường cùng với Vương Hi Chi 王羲之du sơn ngoạn thuỷ, viết văn làm thơ. Triều đình biết ông có tài, triệu ông làm Lại bộ lang 吏部郎, nhưng ông từ chối.

Về sau, Chinh tây đại tướng quân của triều đình, con rể của Minh Đế Tư Mã Thiệu 明帝司马绍 là Hoàn Ôn 桓温 , mời Tạ An giữ chức Tư Mã 司马. Tạ An bất đắc dĩ mới nhận lời. Lúc bầy giờ ông đã hơn 40 tuổi.

Hôm Tạ An xuất nhậm, các quan viên trong triều đều đến chúc mừng. Lúc ấy có một viên quan tên Cao Tùng 高菘 nói đùa với Tạ An rằng:

– Trước đây ông cao ngoạ ở Đông Sơn, nhiều lần trái ý chỉ triều đình, không chịu ra làm quan. Không ngờ đến hôm nay lại xuất hiện (Đông sơn tái khởi 东山再起)

(Giải thích: khôi phục lại lực lượng sau khi thất bại. Cũng ví ra làm quan trở lại sau khi ẩn cư.

Xuất xứ: Đường . Phòng Huyền Linh 房玄龄 đẳng: Tấn thư – Tạ An truyện 晋书 – 谢安传.)

Về sau Tạ An làm đến Tể tướng, trong trận chiến Phì thuỷ 淝水 nổi tiếng giữa Đông Tấn và Tiền Tần, Tạ An phái em và cháu làm đại tướng, lãnh binh nghinh chiến, đánh bại trăm vạn đại quân của Phù Kiên 苻坚.

—