Dồn lực làm đổi thay vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở Phú Thọ

Tỉnh Phú Thọ đang ưu tiên nguồn lực đầu tư trọng tâm, trọng điểm các dự án giao thông, trường học, y tế, công trình nước sạch; đẩy mạnh liên kết giữa Nhà nước, người dân, doanh nghiệp, ngân hàng để phát triển sản xuất, tạo sản phẩm đặc trưng… nhằm nâng cao đời sống, mức hưởng thụ của người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi.

Thu nhập của đồng bào DTTS đạt 42 triệu đồng/năm

Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 – 2030, tỉnh Phú Thọ đã có bước chuyển mình mạnh mẽ. Sau 5 năm triển khai giai đoạn I (2021 – 2025), nhiều kết quả quan trọng được ghi nhận, góp phần thu hẹp khoảng cách giữa miền núi và đồng bằng. Công tác sắp xếp, ổn định dân cư đạt kết quả tích cực. Tỉnh đã đầu tư hạ tầng, bố trí ổn định dân cư tại 13 điểm tái định cư tập trung, hỗ trợ hàng trăm hộ dân di chuyển đến nơi ở mới, rời khỏi vùng nguy cơ sạt lở, lũ quét cao…

Tổng nguồn lực huy động thực hiện chương trình trong giai đoạn 2021 – 2025 đạt hơn 4.938 tỷ đồng, trong đó ngân sách Trung ương đóng vai trò chủ lực với hơn 4.365 tỷ đồng, ngân sách địa phương đối ứng 456 tỷ đồng, phần còn lại từ tín dụng, đóng góp của người dân và vốn lồng ghép các chương trình khác.

Theo lãnh đạo UBND tỉnh Phú Thọ, phát triển vùng đồng bào DTTS không chỉ là nhiệm vụ kinh tế mà còn là chiến lược đầu tư cho sự phát triển bền vững lâu dài. Chương trình không chỉ giúp đồng bào cải thiện đời sống vật chất, mà còn nâng cao đời sống tinh thần, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, giữ gìn giá trị văn hóa truyền thống của các DTTS trên địa bàn.

Nguồn vốn được sử dụng chặt chẽ, đúng quy định Luật Đầu tư công và Luật Ngân sách nhà nước. Việc giải ngân linh hoạt, ưu tiên các địa bàn khó khăn, tập trung đầu tư hạ tầng thiết yếu, hỗ trợ sinh kế và phát triển bền vững.

Đến nay 100% xã vùng đồng bào DTTS đã có đường ô tô cứng hóa đến trung tâm. Tỷ lệ hộ nghèo giảm trung bình 1,6%/năm, thu nhập bình quân người đồng bào DTTS đạt 42 triệu đồng/năm.

Các tiểu dự án thuộc chương trình đi vào thực chất, mang lại hiệu quả rõ rệt: Toàn tỉnh đã có 16/85 xã thoát khỏi diện đặc biệt khó khăn, hàng nghìn hộ dân được hỗ trợ về nhà ở, nước sạch và sinh kế. Cụ thể, hơn 1.500 hộ được hỗ trợ xây dựng, sửa chữa nhà ở; 765 công trình hạ tầng thiết yếu hoàn thành (nổi bật là hoàn thành xây dựng 42 công trình nước sạch tập trung); cấp nước sinh hoạt cho hơn 19.899 hộ; hơn 12.700 lao động được đào tạo nghề; hơn 6.800 hộ tham gia phát triển chuỗi giá trị nông – lâm nghiệp…

Không chỉ kinh tế, các lĩnh vực văn hóa, giáo dục, y tế, môi trường, bình đẳng giới và bảo tồn bản sắc dân tộc cũng được quan tâm đồng bộ, tạo nên sự thay đổi toàn diện ở nhiều vùng miền núi, vùng sâu, vùng xa. Ông Nguyễn Văn Thắng – Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Phú Thọ chia sẻ: “Nguồn vốn từ Chương trình mục tiêu quốc gia đã góp phần đẩy nhanh tốc độ xây dựng hạ tầng, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn, nâng cao thu nhập, giảm nghèo bền vững cho đồng bào. Đây là động lực quan trọng để Phú Thọ hướng tới phát triển hài hòa và bền vững giữa các vùng”.

Tuy vậy, ông Thắng cũng thẳng thắn nhìn nhận, việc triển khai chương trình vẫn còn một số hạn chế như thiếu sự đồng bộ giữa các cấp, tiến độ phân bổ vốn còn chậm, thủ tục đầu tư và giải ngân phức tạp khiến một số dự án bị kéo dài, ảnh hưởng hiệu quả thực hiện.

Theo ông Thắng, để đạt mục tiêu lâu dài, phát triển vùng đồng bào DTTS cần sự tham gia của toàn hệ thống chính trị, phải đổi mới cách nghĩ, cách làm, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi và tăng cường giám sát, kiểm tra.

Hướng tới mục tiêu phát triển bền vững, thu hẹp khoảng cách vùng miền

Bước sang giai đoạn mới (2026 – 2030), tỉnh Phú Thọ xác định tiếp tục đặt ưu tiên hàng đầu cho phát triển hạ tầng, nâng cao chất lượng đời sống và nguồn nhân lực vùng đồng bào DTTS. Theo kế hoạch, tỉnh sẽ huy động tổng nguồn vốn hơn 6.603 tỷ đồng, trong đó 4.530 tỷ đồng vốn đầu tư công, 2.072 tỷ đồng vốn sự nghiệp để triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 – 2030 (giai đoạn II).

Nguồn vốn sẽ tập trung cho các dự án trọng điểm: giao thông, trường học, y tế, nước sạch, hỗ trợ sinh kế, định cư, giáo dục, đào tạo nghề, chăm sóc sức khỏe và phát triển nguồn nhân lực DTTS. Riêng năm 2026, tỉnh dự kiến huy động hơn 1.300 tỷ đồng để giải quyết những nhu cầu cấp thiết như nhà ở, đất sản xuất, y tế, giáo dục và nâng cao thể trạng đồng bào.

Tỉnh đề xuất Trung ương xem xét phân định lại vùng đồng bào DTTS và miền núi cho phù hợp với thực tế mới sau sáp nhập cấp xã, đảm bảo chính sách đầu tư sát nhu cầu phát triển từng địa phương. Song song với đầu tư hạ tầng, tỉnh sẽ tiếp tục đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực tại chỗ, khuyến khích ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất nông nghiệp, phát triển các sản phẩm OCOP đặc trưng, tạo chuỗi giá trị gắn với doanh nghiệp, hợp tác xã và ngân hàng.

Tỉnh cũng chú trọng phát triển du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái gắn với bản sắc văn hóa dân tộc, vừa bảo tồn truyền thống, vừa mở ra hướng làm kinh tế bền vững cho người dân vùng cao.

Đọc thêm