ĐÔI ĐIỀU VỀ JIAN- KIẾM
Thanh kiếm thẳng 2 lưỡi (jian) đã được sử dụng tại Trung Quốc hơn 3000 năm trải qua nhiều biến thể. Jian đươc sử dụng nhiều cho đến nhà Hán khi mà thanh hoành đao ra đời và nó dần dần trở thành vũ khí tùy thân hay là biểu tượng quyền lực cho đến đời nhà Thanh. Điều khác biệt của kiếm Trung Quốc so với hầu hết kiếm phương Tây như Gladius hay Viking sword,Long sword( trừ rapier) là nó có bản nhỏ hơn và thường nhẹ hơn 2-300 gram. Thanh Jian tiêu chuẩn dùng trong chiến trận có độ dài lưỡi kiếm 90-96 cm, nặng 700-900 gram. Đặc biệt vào đời Tống- Kim loại Jian dài, to bản và nặng như trường kiếm Châu âu được sử dụng trong quân Thiết Phù đồ cũng như Nhạc gia quân. Đáng chú ý trong 4 nước đồng văn ngoại trừ Nhật Bản thì ở Triều Tiên và Việt Nam thanh Jian là loại vũ khí khá quen thuộc và hiện nay nhiều phái võ cổ truyền Việt Nam đều có ít nhất 1 bài kiếm đặc trưng cho môn phái của mình. Kĩ thuật sữ dụng cơ bản: đâm, loan,chém, lắc, ngoáy, cứa…Phải nói rằng kĩ thuật cơ bản của Jian giống như rapier đến 60-70% trừ động tác chém, loan và ngoáy.Vấn đề ở đây chính là cách luyện tập và sử dụng Jian của các môn phái cổ truyền cũng như Wushu đã mất đi tính thực chiến khi chúng ta chỉ tập trung quá nhiều vào hình thể mà không phải là kĩ thuật cho vũ khí như bộ môn HEMA của Châu âu. Những động tác huê dạng kiểu cọ với “dụng cụ tập luyện” có hình dáng Jian nhẹ 250-300 gram, lưỡi kiếm mỏng như tờ giấy đã làm sai và thui chột hoàn toàn kĩ thuật chiến đấu hơn ngàn năm trước. Đó cũng chính là vấn đề của võ cỗ truyền Trung Quốc và Việt Nam mà chúng ta sẽ bàn khi khác! Nghiên cứu về binh khí và cách sử dụng nó chính là nhiệm vụ của chúng ta để hiểu rõ hơn 1000 năm trước cha ông ta đã sữ dụng nó như thế nào để bảo vệ tổ quốc!
Ps: thanh kiếm tôi đang sử dụng từ lò Longquan Trung Quốc nặng trên 1kg (2,5 lbs). Trọng tâm tiêu chuẩn 1 gang tay trên lưỡi kiếm tính từ đốc kiếm. Để điều khiển đươc nó đòi hỏi cổ tay phải rất khỏe, phải biết vận lực toàn thân để tay khỏi mỏi khi vung kiếm ,và khi cầm trên tay thanh kiếm này chắc chắn các vận động viên wushu khó lòng thực hiện những động tác chúng ta hay thấy trên kungfu movie!
