Trước kia từng có rộ lên một bài nói về việc người nước ngoài từ bỏ việc học tiếng Việt vì có quá nhiều từ đồng nghĩa với chết. Nhiều người trong chúng ta cũng hay nói rằng “Phong ba bão táp không bằng ngữ pháp Việt Nam”. Vậy đối với người nước ngoài, tiếng Việt là ngôn ngữ như thế nào thì bài này mình sẽ chỉ ra một số điểm dễ và khó khi học ngôn ngữ này trong đối với người nước ngoài. Tất nhiên mình là người Việt nên sẽ có một số thứ khá là chủ quan, dó đó mình sẽ cố gắng tự đặt bản thân mình vào vị trí của người nước ngoài (đặc biệt là người Anh vì mình nói tốt tiếng Anh). Bài viết được hình thành dựa trên sự tra cứu trên mạng và ý kiến của một số người bạn nước ngoài của mình đang học tiếng Việt
1. Điểm mạnh
- Từ vựng:
+ Lượng từ vựng được sử dụng trong giao tiếp hàng ngày không quá lớn
+ Hình thái từ dễ hiểu, không phân chia phức tạp như nhiều thứ tiếng, không cần những hậu tố, tiền tố phức tạp như tiếng Anh
+ Cách tạo ra các từ ghép rất đơn giản, chỉ việc lấy hai từ logic gắn vào nhau là được từ mới. Ví dụ đối với người Anh: máy (machine), bay (flying), máy bay (flying machine) thì người ta vẫn hiểu được nó nghĩa là gì
+ Bảng chữ cái Latin khá giống với nước ngoài, đặc biệt là các nước với hệ ngôn ngữ Germanic và Romance
- Ngữ pháp
+ Không phải học thì phức tạp, chỉ cần dùng một vài từ để miêu tả, thậm chí là không cần nếu như nghĩa của câu được làm rõ trong ngữ cảnh
+ Không bao gồm mạo từ loằng ngoằng với nhiều cách sử dụng và ngoại lệ
+ Không tồn tại khái niệm giống đực và giống cái như nhiều ngôn ngữ chẳng hạn như Pháp, Ý, Tây Ban Nha
+ Không có biến cách trong động từ và danh từ ở dạng số ít số nhiều (tức là động từ không có -s, -es, v.v. và danh từ không phải chia -s, -es, v.v. như tiếng Anh)
- Phát âm:
Thống nhất toàn bộ cách đọc, không có ngoại lệ trong ngữ cảnh nào hết. Chỉ cần biết các âm và vần là có thể đọc được dù không hiểu nghĩa
2. Điểm khó
- Từ vựng
+ Mặc dù từ dùng trong sinh hoạt hằng ngày ít nhưng từ chuyên ngành lại rất nhiều
+ Cách ghép từ rất đa dạng, một từ có thể đi với nhiều từ khác nhau
+ Một vài từ được cấu thành từ rất nhiều từ đơn (chủ nghĩa tư bản, chủ nghĩa xã hội,…)
+ Hiện tượng đồng nghĩa, ẩn dụ, hoán dụ làm tăng lượng từ (từ “chết” ở bên trên là ví dụ)
- Ngữ pháp
+ Nhiều cấu trúc ngữ pháp “lạ đời” như tính từ bị đảo xuống sau danh từ (cái này tiếng Pháp giống nhưng vẫn có ngoại lệ cho một vài tính từ), câu rút gọn siêu ngắn mà nếu không hiểu ngữ cảnh thì không biết nghĩa
+ Từ “ấy” với khả năng thay thế rất nhiều các từ khác, nếu không hiểu ngữ cảnh thì cũng bó tay
+ Đại từ nhân xưng dựa trên tuổi tác và quan hệ nên rất khó đoán, nếu sai còn tạo ra tình huống cười ra nước mắt
- Phát âm
+ 6 thanh điệu làm cho cách phát âm rất phức tạp, chỉ cần nói lệch đi thì sẽ làm sai nghĩa. Một vài dấu cũng làm cho người nước ngoài khó tiếp thu như dấu ngã và nặng
+ Tốc độ nói rất nhanh và việc lược bỏ chữ rất nhiều làm cho người nghe khó hiểu
Đó là những gì mình muốn nói về tiếng Việt, ngôn ngữ mẹ đẻ của chúng ta trong mắt người khác. Tuy nhiên, không vì thế mà lại có ít người học tiếng Việt, thậm chí đã có nhiều người học được và giao tiếp được ở mức độ nào đó. Nhưng theo mình nghĩ thì nó vẫn là một ngôn ngữ đáng để người nước ngoài thử thách bản thân mình
Nguồn: Quora, Wikipedia, HelloTalk,…
