Tôi dạy tiếng Trung ở trên một diễn đàn gần một năm nay, quen biết không ít “mỹ nữ” Việt Nam và cả các dì, các anh trai, nhận xét về tổng thể là họ lịch sự, chân thành, thường dùng từ ngữ lễ phép tôn trọng khi nói chuyện, điểm này tôi nhận thấy là ngôn ngữ tiếng Việt đã góp phần tác động vào văn hóa.
Tiếng Việt có một đặc điểm độc nhất vô nhị cả thế giới không có chính là “你”, “ 我”, “ 他” ( bạn, tôi, anh/cô ấy) không thể dùng cho mọi trường hợp. Chỉ khi mắng người khác mới dùng “mày”你, cũng ít khi dùng “tôi”我, “nó” và “họ” nghĩa là 他/她 nhưng mà giao tiếp hằng ngày gần như không dùng. (??? hay dùng mà)
Nói như nào nhỉ? Thú vị thật đấy, người Việt Nam gặp nhau, nhất định phải phân biệt rõ một số vấn đề:
1. Giới tính (không khó để đoán)
2. Tuổi tác, trước tiên phải xem đối phương có cùng bối phận hay không, nếu là đáng tuổi ông bà thì phải xưng hô là ông bà爷爷奶奶; đáng tuổi bố mẹ thì gọi cô, dì, chú, bác (叔叔伯伯阿姨); bản thân xưng “cháu” (侄)
Trường hợp cùng chăng lứa, đối phương lớn tuổi hơn mình, nếu là nam thì gọi “anh” (哥哥), nữ thì gọi “chị” (姐姐), bản thân xưng “em” (弟弟妹妹）
Nếu trong đối thoại có đề cập đến ngôi thứ 3, phải gọi là “anh ấy” (那个哥哥) , “chị ấy”(那个姐姐), chú ấy, ông ấy…, chứ không phải gọi là “họ” “nó”.
Nói chuyện với người Việt Nam chính là kiểu như này:
– Anh ơi, anh có ăn cơm chưa, em có chuyện muốn hỏi Anh (哥哥，你吃饭了吗？弟弟有事情问哥哥)
– Anh đã ăn cơm rồi, em có chuyện gì cứ hỏi đi, anh vui lòng giúp đỡ em (哥哥吃过饭了，弟弟有什么事就问吧，哥哥一定帮忙)
– Chị Hoa đã ra ngoài từ khi chiều nay nhưng đến tận bây giờ vẫn chưa về, Anh có biết chị ấy đã đi đâu rồi không? (阿花姐下午就出门了，到现在还没回来。哥哥您知道这个姐姐去哪里了吗? )
– À, chiều nay Anh đã thấy chị ấy ở thư viện, em đừng sốt ruột (啊，哥哥下午在图书馆看见那个姐姐了，弟弟不用着急)
Một điểm thú vị nữa chính là, hai người nam nữ trạc tuổi nhau, nếu người nam nhỏ tuổi hơn mà người nữ xưng em và gọi người nam là anh, lúc này có thể hiểu họ là một đôi.
Do dấu trong tiếng Việt khá nhiều, nhập chữ bất tiện, nhiều lúc người Việt nhắn tin cho nhau hay viết kiểu không dấu, còn viết tắt nữa, như vậy sẽ nhanh hơn tiện hơn, cũng vì vậy mà làm cho người nước ngoài đỡ không nổi, không thể tra từ điển, chị google hoang mang. Trường hợp có người nước ngoài như tôi, tất cả mọi người đều sẽ viết tiếng Việt đúng chuẩn mực. Có lần một bạn nữ nọ viết tắt, lập tức bị mọi người góp ý, bạn viết như này thầy là người nước ngoài làm sao hiểu được! Tạm thời nhớ đến đâu viết đến đó vậy.
___________
Lược dịch coment:
#1 Thảo nào con gái Việt Nam nói chuyện một tiếng anh hai tiếng anh, tôi còn nghĩ sao mà dẻo miệng thế!
#2 Nam nói: “Anh yêu em” ; nữ nói: “Em yêu anh”
#3 Tôi thấy trên Youtube có một bạn VN dễ thương tên Hau hoang, muốn làm quen với bạn ấy quá
#4 Cùng chăng lứa thì xưng hô ra sao?
> Có thể gọi nhau là anh em/chị em, cũng có thể là cậu-tớ; cực kỳ thân quen thì tao-mày
#5 Có chút giống kính ngữ trong Hán cổ
#6 Ngôn ngữ này thật là đáng yêu quá! Người TQ từ lâu nay đã không xưng hô như vậy rồi
> Người TQ trong quá khứ từng có kiểu xưng hô vậy hả???
#7 Nếu lầm tưởng đối phương nhỏ hơn mình, thực tế người ta lớn hơn, vậy phải sửa như nào? Không lẽ bảo “Anh sai rồi, anh mới là em, em mới là anh ???” (哥哥错了，哥哥才是弟弟，弟弟才是哥哥)
> Khi không rõ tuổi tác, giới tính của đối phương (vd như trên diễn đàn mạng), đầu tiên sẽ gọi nhau là bạn, sau đó hỏi tuổi, giới tính để tiện xưng hô.
#8 Chủ thớt cho hỏi, trên FB có một group fan của minh tinh nào đó, trong tên có một chữ Long, họ đều gọi là Long ca, đây có phải thói quen xưng hô của người VN không?
