Tác giả: Tam Nguyen Duy
Tin thằng Mít có vợ bé có con riêng, dân cả làng Chài này ai cũng ngờ ngợ nửa tin. Mít- cái thằng chân chất, ít nói lại nhút nhát, ngày trước lấy được đời vợ đã là kỳ công lắm rồi. Ở làng Chài nhưng nó làm nghề xây dựng, thỉnh thoảng nó theo chủ thầu đi làm xa năm mười ngày mới về, Mít chí thú làm ăn, không nghiện ngập, lo cho vợ con ai cũng khen, vậy mà…
Đang giữa trưa nắng nóng, có người phụ nữ và cậu nhỏ đi vô làng Chài hỏi nhà anh Mít. Được người ta chỉ cuối xóm Tre, người phụ nữ và đứa nhỏ thoăn thoắt một quãng thì đến nhà Mít, chị vợ của Mít ra mở cổng:
– chào chị, chị hỏi ai?
– Chị cho hỏi đây phải nhà anh Mít làm nghề thợ xây không?
Nhìn người phụ nữ trông dáng vẻ ốm yếu, đôi mắt buồn buồn và đứa bé trai thấy quen quen có nét gì hao hao giông giống người thân của chị, chị trả lời:
– Vâng, đúng! Chị hỏi anh Mít có việc gì không? Ảnh đi làm chiều tối mới về, mời chị và bé vô nhà uống nước.
Vào nhà, người phụ nữ nhìn quanh thấy căn nhà ngăn nắp, người vợ nói năng nhỏ nhẹ người phụ nữ cũng đoán được phần nào về mái ấm hạnh phúc của gia đình. Đứa bé theo người phụ nữ cứ hỏi: nhà ai đây mẹ? Uống hết ly nước, người phụ nữ thấy đỡ mệt hơn sau chặng đường giữa trưa nắng nóng, người phụ nữ lấy hết can đảm: thưa chị, lời đầu tiên cho tôi được thành thật xin lỗi chị ! Tôi tên H… nhỏ con trai tôi tên Th… cháu được 6 tuổi hè tới cháu vào lớp một, cháu rất ngoan thương mẹ và bà ngoại, quê tôi ở làng…
Sau câu nói, chị vợ Mít thấy người mình rung lắc nhẹ:
– chị cứ tự nhiên tỏ bày đi, mình là chị em gái dễ thông cảm cho nhau.
– Không giấu gì chị, cách đây bày năm, anh Mít theo nhà thầu về xây dựng đình làng, giữa trưa anh và đám thợ qua nhờ hiên nhà tôi để nghỉ, thấy anh Mít thật thà không say xỉn như mấy người thợ kia, mẹ tôi thấy chỗ ngủ xập xệ mới bảo anh: “đêm tối qua nhà mà ngủ ngáy.” Qua từng ngày, từng đêm, tôi đem lòng thương anh. Đang mang thai tháng thứ sáu, tôi mới biết anh đã có vợ con ở nhà, một tháng sau công trình cũng hoàn thiện, tiện thể tôi cắt đứt tình cảm với anh, tôi không muốn phá vỡ hạnh phúc của người khác. Được mẹ tôi che chở, mẹ tròn con vuông: “con dại có cháu ngoại bồng.”
Sau khi nghe câu chuyện hai người đàn bà mắt lạc đi không dám nhìn nhau, một khoảng lặng dừng lại chị này nghe lòng mình đau, chị kia nghe lòng mình thắt. Lau những giọt nước mắt người PN nói tiếp: Nhỏ Th… là kết quả sự yêu thương, là vụng dại của người con gái chưa ra khỏi bờ ruộng của làng quê. Hôm nay, hai mẹ con tôi tìm đến đây, tôi muốn thưa chuyện với anh chị ( sau khi đưa con trai ra sân,chị nói trong nước mắt.) Tôi bị ung thư vú giai đoạn cuối, cuộc sống tính từng ngày, sợ khi tôi ra đi không ai nuôi dưỡng thẳng Th… bà ngoại cháu cũng đã mất mấy năm. Chỉ có cha mẹ mới thương con cái hết lòng, nghĩ vậy tôi mới làm phiền đến anh chị, em mong chị hãy từ tâm giúp mẹ con em trong hoàn cảnh này.
Vừa dừng lại câu nói, hai người đàn bà nấc lên thành tiếng, nước mắt của người này chảy trên vai của người kia. Có tiếng xe dừng đổ ở sân, hai người quay lại trước sự ngỡ ngàng của Mít…
Trời cũng đã về chiều, chị vợ nói với Mít: giữ chân chị ấy không được, thôi anh đưa chị H.. ra bến xe cho kịp chuyến.
Người phụ nữ nói dối với con trai: con ở lại tạm đây, mẹ nhờ bác ấy chở đi công chuyện một lát.
Ra khỏi sân quay lại nhìn con lần cuối, người phụ nữ nuốt nước mắt vào trong, nghe ruột gan mình đau như dao cắt, cậu con trai kêu vọng: mẹ đi nhanh về với con!
Trước khi lên xe người phụ nữ dặn lại với Mit: anh nhớ thương con nhiều hơn, thằng nhỏ thông minh cho con học hành đàng hoàng, anh hứa với em đi.
– Anh hứa!
Xe vừa lăn bánh, những giọt nước mưa cũng bắt đầu nặng hạt như những giọt nước mắt chia ly.
Thằng Th… những ngày đầu chưa quen cuộc sống nơi ở mới, chưa nguôi nỗi nhớ mẹ, nó được bù đắp sống trong sự yêu thương của cha và người mẹ lớn. Thời gian cứ lớn dần theo thằng nhỏ, sự chăm chỉ học hành của Th… nhận được kết quả quý giá, sau khi tốt nghiệp ĐHBK Th… được giữ lại trường, xong Thạc sĩ rồi Tiến sĩ ngày Th… nhận học vị Tiến sĩ lời cám ơn đầu tiên Th… trang trọng để lên hàng đầu tên hai người phụ nữ – mẹ đẻ, mẹ lớn và cha mình.
