Thu nhập giảm, lương thấp, cả gia đình trông chờ vào thưởng Tết
Chị Mai Thị Thoa (Hà Tĩnh, 27 tuổi) là công nhân viên chức trong đơn vị sự nghiệp công lập tại TP Hà Nội. Chồng chị là công nhân kỹ thuật làm việc tại Khu công nghiệp Thăng Long. Mỗi người một công việc nhưng thu nhập tương đồng, lương, thưởng Tết mấy năm nay chỉ giảm không tăng. Bởi vậy để lo cho gia đình 4 người, vợ chồng chị phải tiết kiệm, co kéo đủ cách.
Chị Thoa kể: “Trước đây, lương 2 vợ chồng tôi khoảng 21 triệu đồng/tháng, trừ các khoản tiền học hành của 2 con, tiền ăn uống, sinh hoạt phí tháng cũng tiết kiệm được 2-3 triệu đồng. Khoản này để cuối năm gia đình đi chơi hoặc biếu bên nội bên ngoại ngày lễ Tết. Thế nhưng từ ngày công việc khó khăn, thu nhập 2 vợ chồng giảm sút mạnh. Giờ thu nhập của chúng tôi chỉ khoảng 16 triệu đồng/tháng”.
Theo lời kể của chị Thoa, một tháng anh chị tiêu không dưới 15 triệu đồng. Các khoản chi tiêu cụ thể:
– Tiền học cho 2 con học trường công lập: hết 3,8 triệu đồng
– Tiền học thêm Tiếng Anh cho 2 con hết 2 triệu đồng
– Tiền ăn cho 4 thành viên ở nhà (3 bữa + hoa quả…) 6 triệu đồng
– Tiền thuốc men + sinh hoạt phí (đình đám; thăm hỏi, ốm đau…): 3 triệu đồng
– Tiền điện nước + gửi xe + phí dịch vụ tháng: 2 triệu đồng
– Đó là chưa kể các khoản tiền phát sinh nếu vài tháng về ngoại, về nội chơi
Theo chị Thoa, tiền lương của vợ chồng chị có tháng còn không đủ tiền chi tiêu, giật gấu vá vai. Nhiều lúc bí, chị còn gọi về mượn tiền bố mẹ, chị em, tới kỳ lương lại trả.
Thưởng Tết thấp, nhiều công nhân, lao động phải “bóp mồm, bóp miệng” trong dịp Tết này. Ảnh: N.T
Mấy tuần nay, nghe mọi người bàn tán xôn xao về lịch nghỉ Tết và tiêu Tết, tâm trạng chị không khỏi lo lắng. “Tiền lương tháng không đủ chi tiêu, giờ lại sắp tới Tết không biết lấy khoản nào bù đắp”, chị Thoa ngậm ngùi.
Chị nghe ngóng và được biết, cơ quan làm ăn khó khăn, dự đoán năm nay cũng không khá khẩm hơn năm ngoái. Tiền thưởng chắc chỉ được 1 tháng lương cơ bản (5,2 triệu đồng). Cơ quan chồng chị cũng vậy, may thì được 1 tháng lương tầm gần 6 triệu đồng, không may mắn thì chắc chỉ có tiền lương cơ bản.
“Dự kiến Tết này, vợ chồng tôi chỉ tiêu gói gọn trong 7 triệu đồng. Tiền biếu quà nội ngoại khoảng 3 triệu đồng; tiền mừng tuổi 1 triệu đồng; tiền mua đồ ăn thắp hương Tết (giò + bánh chưng + hoa đào + bánh kẹo) 1 triệu đồng; tiền vé xe về nội ngoại (ở gần nhau) 2 triệu đồng cho 4 người cả đi và về”, chị Thoa kể.
Tính toán chi li vậy, nhưng theo chị Thoa chưa biết được lương thưởng tháng cuối năm như thế nào. Còn tùy tình hình, nếu thu nhập cao hơn thì vợ chồng chị chi nhiều hơn, nếu thấp hơn thì đành phải cắt giảm hết mấy khoản lặt vặt.
Mất việc, thưởng Tết không có, vợ chồng trẻ chỉ dám tiêu Tết 5 triệu đồng
Tương tự gia đình chị Thoa, nhiều cặp vợ chồng cũng đang căng đầu, cân tiền tiêu Tết. Vợ chồng anh Nguyễn Văn Nam (29 tuổi) làm công nhân may ở Khu công nghiệp Bình Dương cũng rơi vào hoàn cảnh éo le. Bỗng dưng bị mất việc làm do công ty cắt giảm lao động. Anh Nam thất nghiệp tới 4 tháng, loay hoay mãi mới tìm được công việc mới.
“Tôi vừa đi làm được nửa tháng, cuối tháng 11 này mới có lương. Tiền lương là 8 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, nhân viên văn phòng công ty nói, vì công nhân mới nên năm nay tôi sẽ không có thưởng Tết, chỉ có quà nhỏ của công ty và 1 suất quà của công đoàn khu công nghiệp khoảng 1 triệu đồng”, anh Nam nói.
Để hỗ trợ lao động khó khăn, Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam đang có kế hoạch tổ chức chương trình chăm lo Tết cho công nhân lao động nghèo. Ảnh: N.T
Hoàn cảnh gia đình khó khăn, hai vợ chồng gửi con nhỏ ở lại quê nhà ở miền núi Thọ Xuân (Thanh Hóa) vào Nam lập nghiệp. Cả năm chỉ mong chờ tới ngày Tết đề về quê thăm bố mẹ, con cái, nhưng nếu giờ lương thấp, thưởng không có, có thể vợ chồng anh chị không dám về quê.
“Vợ chồng tôi đang tiết kiệm tiền. Nếu dư được tầm 10 triệu đồng thì vợ chồng tôi sẽ về quê, còn không chúng tôi sẽ mua đồ, gửi tiền về nhà cho bố mẹ để mua sắm và đóng học cho 2 con”, anh Nam nói.
Anh Nam kể thêm, kinh tế mấy năm nay khó khăn nên Tết đến, ngoài khoản tiền biếu bố mẹ 2 bên, vợ chồng anh gần như không mua bán gì. Như Tết năm ngoái, anh chị chỉ tiêu hết 5 triệu đồng bao gồm: Biếu ông bà 2 bên 2 triệu đồng; mua bánh kẹo, giò chả, bánh chưng, tiền hoa tươi… hết 1 triệu đồng. Tiền mừng tuổi 1 triệu đồng; 1 triệu đồng còn lại anh chị mua sắm cho con 1-2 bộ quần áo mới và các khoản chi tiêu khác (vé xe được công đoàn khu công nghiệp hỗ trợ).
Chia sẻ với PV Báo Dân Việt, ông Mai Xuân Dương – Phó chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam cho biết, các năm trước mức thưởng của doanh nghiệp dệt may tương đương 1 tháng lương cơ bản (khoảng từ 6-7 triệu đồng). Trong đó, một số doanh nghiệp nhỏ khả năng không có thưởng hoặc thưởng cho có. Một số doanh nghiệp lớn, đơn hàng nhiều thì mức thưởng có thể lên tới 1,7 tháng lương vào khoảng 15-17 triệu đồng. Tuy nhiên, số này chỉ chiếm khoảng 20% tổng số doanh nghiệp trong ngành.
“Dự kiến năm nay mức lương thưởng Tết vẫn như năm ngoái. Không loại trừ một bộ phận lao động khó khăn sẽ không có thưởng Tết”, ông Dương nói.
Về phía Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam, đơn vị này cũng đang ráo riết chuẩn bị tổ chức các hoạt động chăm lo cho đoàn viên, người lao động nhân dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ năm 2025. Ông Phan Văn Anh – Phó chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho biết ngay từ cuối tháng 9/2024, đơn vị này đã gửi công văn cho Công đoàn ngành, các công đoàn trực thuộc từ trung ương tới địa phương để các đơn vị chủ động, phối hợp tổ chức chương trình. Mục tiêu ưu tiền chăm lo Tết cho người lao động, nhất là người lao động có hoàn cảnh khó khăn, người mất việc, giảm lương, không có thưởng.
Ngoài chương trình tặng quà, tặng tiền, tặng vé xe, tặng phiếu mua hàng miễn phí, Tổng liên đoàn còn tổ chức “Chợ Tết Công đoàn năm 2025”; tổ chức các chương trình văn hóa nghệ thuật khác… chăm lo cho đoàn viên, người lao động.