Chính thức thay đổi chức danh người đứng đầu trạm y tế cấp xã, phường từ đầu năm 2026

Từ 1/1/2026, trạm y tế cấp xã phường là đơn vị sự nghiệp công lập, có giám đốc và phó giám đốc do chủ tịch UBND cấp xã bổ nhiệm. Trạm được tổ chức tối thiểu 5 khoa/phòng và có các điểm trạm trực thuộc.

Trạm y tế trực thuộc UBND cấp xã phường

Bộ Y tế vừa ban hành Thông tư hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của trạm y tế cấp xã và có hiệu lực kể từ ngày 1/1/2026.

Theo thông tư mới, trạm y tế cấp xã được xác định là đơn vị sự nghiệp y tế công lập, trực thuộc UBND cấp xã, có tư cách pháp nhân, có trụ sở riêng, con dấu riêng, và tài khoản riêng. Đơn vị này được mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước và ngân hàng theo quy định.

Về mặt quản lý, trạm y tế cấp xã chịu sự chỉ đạo, quản lý trực tiếp về tổ chức bộ máy, nhân lực, tài sản, tài chính của UBND cấp xã. Đồng thời, đơn vị này chịu sự chỉ đạo, hỗ trợ, hướng dẫn, kiểm tra về chuyên môn, nghiệp vụ của Sở Y tế và các đơn vị liên quan.

Theo đó trạm y tế cấp xã được xác định là cơ sở thực hiện toàn diện các dịch vụ y tế cơ bản tại cộng đồng, từ phòng bệnh, khám chữa bệnh đến chăm sóc sức khỏe bà mẹ – trẻ em, dân số và an toàn thực phẩm.

Về chức năng, trạm y tế thực hiện các dịch vụ chuyên môn và kỹ thuật trong các lĩnh vực: phòng bệnh; khám, chữa bệnh; quản lý và nâng cao sức khỏe cộng đồng; chăm sóc đối tượng yếu thế; dân số; an toàn thực phẩm; dược, thiết bị y tế và các dịch vụ y tế khác theo quy định pháp luật.

Thông tư quy định 22 nhóm nhiệm vụ, quyền hạn chính. Trong đó, các nhiệm vụ, quyền hạn trọng tâm vẫn là những nội dung truyền thống, gồm: giám sát, phòng chống dịch bệnh; quản lý bệnh không lây nhiễm; triển khai tiêm chủng; hướng dẫn dinh dưỡng, vệ sinh môi trường, y tế trường học; thực hiện sơ cấp cứu và khám chữa bệnh ban đầu; chăm sóc sức khỏe sinh sản, đỡ đẻ thường; giám sát an toàn thực phẩm và phối hợp xử lý sự cố thực phẩm.

Trạm y tế còn đảm nhiệm tư vấn và cung cấp dịch vụ dân số; triển khai công tác bảo trợ xã hội tại cộng đồng; quản lý, cung ứng thuốc, vaccine, hóa chất, trang thiết bị; truyền thông giáo dục sức khỏe; lập và quản lý hồ sơ sức khỏe người dân; thực hiện các gói dịch vụ y tế cơ bản; tham gia phòng chống thiên tai, thảm họa và đáp ứng tình huống khẩn cấp.

Ngoài ra, trạm y tế được giao nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng nhân viên y tế cơ sở; phối hợp với các tổ chức trên địa bàn; triển khai chương trình, dự án y tế; ký hợp đồng khám chữa bệnh BHYT; nghiên cứu khoa học; thống kê, báo cáo; ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số; quản lý tài sản, nhân lực, tài chính; cùng các nhiệm vụ khác theo phân công của cơ quan có thẩm quyền.

Đặc biệt, về khám chữa bệnh, Thông tư mới bổ sung hàng loạt nhiệm vụ mới, thể hiện sự nâng tầm trạm y tế xã. Cụ thể, ngoài khám chữa bệnh ban đầu, trạm y tế được yêu cầu thực hiện khám chữa bệnh y học gia đình; điều trị ngoại trú bệnh mạn tính (tăng huyết áp, đái tháo đường…); khám sức khỏe định kỳ, khám sàng lọc bệnh tật; phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng.

Trạm y tế thực hiện các nhiệm vụ phòng ngừa ngộ độc thực phẩm; điều tra, truy xuất, giám sát, xử lý sự cố thực phẩm và bệnh truyền qua thực phẩm; giám sát nguy cơ ô nhiễm thực phẩm; hướng dẫn, giám sát loại hình thức ăn đường phố; phối hợp hướng dẫn, giám sát các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm và dịch vụ ăn uống.

Trạm y tế cũng cung cấp dịch vụ công tác xã hội như quản lý trường hợp, theo dõi, giám sát và can thiệp tại cộng đồng; phối hợp với các tổ chức, đoàn thể, cá nhân và mạng lưới cộng tác viên công tác xã hội tại cộng đồng để triển khai các hoạt động công tác xã hội theo quy định.

Trạm y tế còn thực hiện các hoạt động trong phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, thảm họa và đáp ứng tình trạng khẩn cấp về y tế. Đặc biệt, trạm y tế còn triển khai ứng dụng công nghệ thông tin, quản lý hồ sơ sức khỏe điện tử; xây dựng, quản lý, duy trì, cập nhật cơ sở dữ liệu, chuyển đổi số phục vụ hoạt động chuyên môn thuộc lĩnh vực y tế theo quy định.

Như vậy, thông tư mới mở rộng và chi tiết hóa nhiều nhiệm vụ, quyền hạn hơn – không chỉ chăm sóc sức khỏe ban đầu mà trạm y tế hướng tới chăm sóc sức khỏe toàn diện cộng đồng, bao gồm người cao tuổi, người khuyết tật, bảo trợ xã hội, chuyển đổi số, ứng phó thiên tai, khẩn cấp.

Lãnh đạo trạm y tế là giám đốc

Về cơ cấu tổ chức, lãnh đạo trạm y tế cấp xã gồm giám đốc và phó giám đốc – thay vi trạm trưởng, trạm phó như trước, (số lượng phó giám đốc thực hiện theo quy định và của cấp có thẩm quyền).

Giám đốc, phó giám đốc trạm y tế do chủ tịch UBND cấp xã quyết định bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, kéo dài thời gian giữ chức vụ, miễn nhiệm, từ chức, cho thôi giữ chức vụ quản lý theo quy định.

Các tổ chức tối thiểu thuộc trạm y tế cấp xã gồm: (1) Văn phòng hoặc phòng Hành chính tổng hợp; (2) phòng Dân số, trẻ em, bảo trợ xã hội; (3) khoa Phòng bệnh, an toàn thực phẩm; (4) khoa Khám chữa bệnh; (5) khoa Dược, thiết bị y tế, cận lâm sàng.

Cùng với đó là các điểm trạm là tổ chức trực thuộc trạm y tế, được tổ chức để triển khai thực hiện toàn bộ hoặc một phần chức năng, nhiệm vụ của trạm y tế bảo đảm cung ứng dịch vụ y tế cho người dân.

Trạm y tế xây dựng đề án vị trí việc làm, trình cấp có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt làm cơ sở để tuyển dụng, sử dụng, quản lý viên chức. Danh mục vị trí việc làm được xác định theo hướng dẫn của Bộ Y tế và Bộ Nội vụ phù hợp với yêu cầu của đơn vị.

Thông tư nêu rõ, chậm nhất đến hết ngày 31/12/2030 phải hoàn thành việc chuyển trạm y tế thành đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc UBND cấp xã.

Đọc thêm