Chia sẻ 1 số kinh nghiệm cho các bạn startup có nhu cầu gọi vốn nhỏ, tầm vài tỷ trở lại

Tôi thấy các bạn mắc 1 số lỗi sau đây khá nhiều nên góp ý thêm để các bạn tránh.

1/ Khi gọi vốn đầu tư thì một doanh nghiệp cần làm rõ các điểm sau:

– Sản phẩm: Bao gồm các chi tiết đầy đủ (hoặc tương đối đầy đủ) về sản phẩm, đang trong giai đoạn nào, đang còn là ý tưởng hay đã có thành phẩm, đang nghiên cứu ở mức độ nào, đã thành công và bán ra được chưa v.v…

Nếu đã bán ra, đã có người sử dụng thì số lượng là bao nhiêu, có reference hay không? 

Sản phẩm đã được đăng ký sáng chế hay thương hiệu chưa, có các giấy tờ chứng nhận gì khác liên quan không?

– Thị trường: Tiềm năng của thị trường, đối tượng khách hàng nhắm tới, khả năng mở rộng như thế nào, trong nước hay cả vươn ra quốc tế và ở tầm cỡ nào.

– Sản xuất: Nếu là sản phẩm cần sản xuất thì chi phí khi scale lên sẽ như thế nào, nguồn cung ứng có đủ hay không, đối tác sản xuất là ai (ở đâu), nguồn đại lý phân phối dự kiến như thế nào v.v…

– Nếu là sản phẩm digital thì đội ngũ dev có kinh nghiệm như thế nào, khi scale lên lượng lớn người dùng có đáp ứng được performance, security hay không, sử dụng các cơ chế payment nào v.v…

Tất cả đều nên có dẫn chứng, bằng chứng. Càng minh bạch thì càng dễ gọi vốn và làm nhà đầu tư tin tưởng hơn. 

Trong trường hợp 1 số thông tin thuộc vào loại bảo mật thì cũng nên nói rõ là chúng tôi có những thứ abc xyz này rồi, nhà đầu tư quan tâm thì đến giai đoạn làm việc 1-2-3 gì đó chúng tôi sẽ show ra.

Đừng có im im đợi người ta hỏi rồi mới nói, như vậy dễ làm nhà đầu tư thấy mình đang chống chế, đang lúng túng và không trung thực.

2/ Hình thức đầu tư:

– Xác định rõ từ đầu hình thức đầu tư là gì. Người gọi vốn cũng cần hiểu rõ các loại hình đầu tư để tránh việc làm sai, nói sai để người ta đánh giá mình thấp.

Ví dụ như có 1 bạn vừa gọi đầu tư bằng hình thức “trái phiếu chuyển đổi” mà có lẽ bạn đó chưa hiểu rõ về hình thức này. 

Một công ty mới thành lập chưa tới 1 năm thì làm sao mà phát hành trái phiếu chuyển đổi theo đúng luật định?

Đưa thông tin kiểu đó làm sao trách được người ta nghi ngờ mình không có năng lực?

3/ Báo cáo và kế hoạch tài chính:

– Đây là điều bắt buộc phải có khi gọi đầu tư. Kể cả khi công ty bạn chỉ mới là startup chưa bán được hàng, chưa có doanh thu cũng cần phải show báo cáo tài chính cho nhà đầu tư.

– Trong báo cáo tài chính phải có rõ ràng các chi phí hoạt động, R&D, marketing, v.v…

– Ngoài ra cần phải có kế hoạch tài chính rõ ràng cụ thể là số vốn đầu tư gọi được sẽ sử dụng như thế nào, theo timeline như thế nào.

Không thể đi gọi vốn xong bảo tôi xài sao thì xài, miễn cuối năm trả lợi tức / lãi suất cho anh là được.

Còn cái kiểu bảo đưa tiền, cuối năm trả lãi bao nhiêu % rồi khi exit x3-x4 hay x10 mà không có căn cứ hay lời giải thích nào hợp lý thì chỉ có thể là lừa đảo mà thôi.

4/ Hình thức liên hệ:

Cái này quan trọng mà tôi thấy nhiều bạn cứ thích cái kiểu “hãy để lại email rồi tôi sẽ liên hệ với bạn”, rồi sau đó 1 loạt vài chục/trăm người comment email/đt cá nhân vào post.

Người đàng hoàng tử tế không ai đi thu thập email kiểu đó cả. Trò đó thường 80% là scammer hay dùng. Chưa kể đến việc tạo cơ hội cho mấy ông đi leech data để spam nữa.

Hãy nói rõ: Tôi là NVA, giữ chức vụ Cxx, đại diện cho doanh nghiệp này, tên thế này, địa chỉ ở đây.

Email và điện thoại / Zalo / Tele / Viber đây, nhà đầu tư nào muốn tìm hiểu thì hãy liên hệ với tôi hoặc có thể đến trực tiếp trụ sở công ty để gặp trao đổi.

Siêng hơn nữa thì làm 1 cái form rồi đưa link để nhà đầu tư điền vào, kèm theo các câu hỏi, từ đó bạn sẽ biết là cần trả lời vấn đề gì cho nhà đầu tư.

5/ Đã chấp nhận post bài lên các group để gọi đầu tư thì càng cần phải chuẩn bị để phản biện với các câu hỏi trái chiều.

Bạn càng vững vàng và tự tin trả lời thì càng gây ấn tượng tốt với các nhà đầu tư tiềm năng. 

Trốn tránh trả lời nghĩa là bạn chưa sẵn sàng hoặc có gì đó khuất tất không dám nói ra.

Tất nhiên bạn sẽ không cần phải trả lời TẤT CẢ CÂU HỎI nhưng phải trả lời được phần lớn. Những câu hỏi quá sâu về chuyên môn hoặc chuyên biệt thì bạn có thể nhờ người phụ trách trong công ty trả lời cùng hoặc nếu liên quan đến bí mật doanh nghiệp thì có thể từ chối trả lời 1 cách HỢP LÝ.

Càng trả lời được nhiều ở public thì bạn sẽ bớt đi được những câu trả lời khi gặp trực tiếp những người muốn đầu tư.

Đừng nghĩ rằng: Ông nào quan tâm đầu tư thì tôi mới trả lời chứ mắc mớ gì phải trả lời cho đám đông.

Biết đâu trong đám đông đó, có vài ông dư tiền không biết làm gì, thấy bạn trả lời thuyết phục thì nảy ra ý định đầu tư cho bạn thì sao? Nhiều khi từ ban đầu người ta chưa hiểu gì nên không có ý định đầu tư, do đó họ sẽ không hỏi bạn và bạn sẽ không có cơ hội trả lời cho các nhà đầu tư tiềm năng đó.

Còn nếu không muốn dính tới đám đông thì tự dùng quan hệ mà đi tìm đầu tư. Mà như thế thì chả cần đọc bài viết này làm gì

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *