Thời gian gần đây, dư luận gần như “lên đồng” vì ứng dụng trò chuyện dùng trí tuệ nhân tạo – ChatGPT.
“Lên đồng”, là bởi ứng dụng này không hồi đáp đều đều, khuôn sáo và máy móc kiểu “chị Google”, mà có khả năng trả lời “người” hơn, lại còn thêm sắc thái dí dỏm, cầu thị, cá tính – như một “thư ký” bằng xương, bằng thịt thực sự.
Bởi thế, dù khái niệm “trí tuệ nhân tạo” đã được nhắc tới từ lâu, song không nhiều người hiểu sâu sắc về nó, cho tới khi ChatGPT xuất hiện.
Ứng dụng mới thực sự giúp cho người đối diện cảm nhận rõ hơn về AI: Khi chúng ta “dạy” thì ChatGPT biết tiếp thu, thay đổi theo chiều hướng tích cực, thông minh hơn.
*****
Nhưng… sự “lên đồng” dần trở nên thái quá, khi bắt đầu xuất hiện vô số dự đoán sớm của một số người. Họ hù dọa rằng, sẽ có nhiều người bị… thất nghiệp – đặc biệt là những người làm nội dung, như nhà báo, Content Writer… – vì ChatGPT.
Đó thực sự là những dự đoán… vô trách nhiệm, thuần tính đu trend. Tại sao vậy?
Tôi giả sử ChatGPT là một “con người” xuất sắc – tức là rất thông minh, chẳng biết mệt mỏi, luôn sẵn sàng làm việc ngày đêm, nhưng… cần được dạy (tất nhiên, cái sự dạy đó phải đúng, dạy sai là “nhân sự” ChatGPT sẽ hiểu và làm sai).
Giờ, người ta bảo ChatGPT có thể thay thế “nhà báo”, thế thì làm sao ứng dụng này… mọc chân, chạy đi tác nghiệp, ghi nhận sự việc được?
Đó là điều không tưởng! Mà không làm được, nghĩa là ChatGPT chỉ có thể “đe dọa” các nhà báo “salon” – những người bị cho là “đút chân gầm bàn”, ngồi một chỗ “xào xáo” bài vở.
Mà những nhà báo như thế có bị thay thế thì cũng chẳng hề oan ức!
Lại tiếp, người ta bảo ChatGPT có thể thay thế người làm nội dung (Content Writer).
Nếu thực sự là người làm nội dung chuyên nghiệp, thì Content Writer phải biết kỹ năng phỏng vấn – để gặp gỡ khách hàng, chuyên gia doanh nghiệp, ghi nhận thông tin.
Đó chắc chắn là thứ mà ChatGPT không làm thay được.
Bên cạnh đó, các loại nội dung cần yếu tố “con người” sâu sắc hơn, cảm xúc hơn – chẳng hạn như Content Storytelling, bài phóng sự, lời thoại kịch bản video… – thì tôi có thể khẳng định, ChatGPT cũng “không có cửa”!
Bởi vậy, kiểu dự đoán ChatGPT thay thế người làm nghề rõ ràng chỉ là một kiểu… “lo bò trắng răng”!
*****
Nói cách khác, những người tạo ra ChatGPT có gốc gác “khoa học tự nhiên” – rất hiểu về lập trình, dữ liệu, hệ thống… Họ cố gắng biến ứng dụng này gần với gốc “khoa học xã hội” – “con người là trung tâm” nhất.
Tất nhiên, sự cố gắng đó sẽ không thể thay thế hoàn toàn những yếu tố đặc trưng của “người”, như sự cảm xúc, tâm lý… được thể hiện qua văn phong đặc trưng riêng của từng ngòi bút làm nội dung.
Nếu hiểu rõ ràng điều này, chúng ta chẳng việc gì phải lo lắng rằng, ChatGPT sẽ thay thế nhà báo hay Content Writer!
*****
Có một sự tình cờ là thông tin về ChatGPT xuất hiện ở giai đoạn hàng loạt “ông lớn” công nghệ thế giới sa thải hàng nghìn nhân sự.
Đó là Meta (Facebook), Google, Twitter, Amazon, Microsoft… – những hãng có môi trường làm việc “tốt nhất thế giới”, từng có sức tăng trưởng vượt bậc – nhưng đến giờ, họ vẫn buộc phải giải tán nhiều bộ phận.
Có điều gì đáng suy ngẫm ở đây?
Rõ ràng tình trạng sa thải kể trên sẽ luôn xuất hiện khi thị trường thay đổi, dù có ứng dụng ChatGPT hay là không!
Nghĩa là: Trước khi lo ngại ChatGPT khiến cho bản thân mất việc, mỗi người đã phải tự ý thức phát triển bản thân – từ kỹ năng chuyên môn cho tới thái độ chuyên nghiệp trong công việc.
Chẳng cần ChatGPT nào đe dọa, nếu chúng ta rơi vào trạng thái “ì”, thì nguy cơ “mất nồi cơm” luôn hiển hiện trong bối cảnh khó lường hiện nay.
*****
Đã nói đi, thì cũng nên nói lại.
Cá nhân tôi thích thú với sự tích cực mà ChatGPT mang đến. Hãy thử nhìn những câu trả lời bằng tiếng Việt của ứng dụng này mà xem!
Bạn có thấy ChatGPT bỏ dấu chấm, dấu phẩy rất đúng quy cách không? (Điều mà nhiều “newbie” viết lách đang mắc lỗi!)
Bạn có nhận ra cách diễn đạt khá dễ hiểu, gãy gọn, súc tích của ứng dụng này không?…
Nếu những “newbie” (người mới vào nghề) không có ý thức rèn giũa bản thân, mà vẫn hồn nhiên copy, “xào xáo” nội dung, nếu những người làm nghề lâu năm “trì trệ”, thì việc ChatGPT thay thế họ cũng là điều hợp lý!
*****
Tóm lại, việc ChatGPT xuất hiện là một điều thú vị, và có thể coi đó là công cụ hỗ trợ để chúng ta làm tốt hơn công việc của mình.
Còn sự “lên đồng” của dư luận – thì tôi cho rằng, nó cũng chỉ có tính thời điểm mà thôi. Sau tất cả, đa số mọi người sẽ coi đó như một “trò giải trí” khác vị, cho tới khi có những “món nhắm” mới.
Điều quan trọng đọng lại là công nghệ và thị trường luôn thay đổi, muốn không bị đào thải khỏi guồng vận động liên tục ấy thì mỗi người phải ý thức phát triển bản thân, để thích nghi với sự biến đổi đó mà thôi!