A: Bas Leijser, từng sống và học tập tại Tokyo trong 6 tháng.
Nồ, không không. Samurai đã được lãng mạn hóa rất nhiều trong phim, đặc biệt là trong những bộ phim phương Tây sản xuất. Điều này cũng tương tự với câu chuyện về các Ninja.
Một trong những sự thiếu chính xác phổ biến nhất chính là việc họ sử dụng thanh kiếm Katana. Về mặt lịch sử thì Katana là một vũ khí dùng trong các nghi lễ. Samurai hồi đó thường sử dụng cung tên khi cưỡi ngựa, và dùng giáo (yari) và naginata khi hành bộ. Nếu bạn nghĩ phong cách chiến đấu của Samurai chủ yếu dựa vào kiếm thì hãy nghĩ lại nhé, vì theo nguồn gốc thì họ thích “đi đường quyền” bằng cung với ngựa hơn. Muốn tìm hiểu hơn nữa hửm, hãy đọc thử bài viết nho nhỏ này ha.
https://www.tofugu.com/japan/bushido/
Thêm một điểm then chốt nữa mà bạn cần phải nhớ đó là samurai là một phần của xã hội phong kiến. Đây thực sự là một xã hội không thích hợp để sống, trừ khi bạn thuộc tầng lớp thượng lưu. Lịch sử mà nói thì Samurai có địa vị cao hơn những người thường khác (ví dụ như ngư dân, thợ dệt, nông dân,…) và có thể làm bất cứ điều gì họ muốn. Trích từ bài viết của Tofugu thì:
“Trong khi những người nông dân cày cuốc vất vả ngoài đồng để nuôi sống cả nước, trả thuế, kể cả những thương nhân phải chật vật từng tí một để có thể duy trì một chỗ đứng trong xã hội, thì các samurai chỉ phải làm những công việc “bàn giấy” để kiếm lương. Các khoản thu nhập đó có thể giúp các samurai hưởng thụ sự xa hoa của chủ nghĩa vật chất và trở thành tầng lớp thượng thời nhất của Nhật Bản bấy giờ. Nói một cách khác, Samurai đại diện cho 1% (thực ra con số chính xác là 6-8% theo như Don Cunningham) dân số của triều đại Tokugawa.”
Cho tới giờ người ta vẫn còn tranh luận với nhau rằng liệu các quy tắc Bushido (quy tắc võ sĩ đạo dành cho các samurai) có thực sự tồn tại, hay tất cả các samurai có phải tuân theo hay không. Những luật lệ hay nghi thức về danh dự chắc chắn đều không thực tế và hiệu quả nếu như bạn muốn tồn tại trên một chiến trường. Bộ phim “The Last Samurai” đã cho chúng ta thấy súng là một loại vũ khí hèn hạ, cơ mà dùng súng hay cung tên để giết người ở khoảng cách xa có khác nhau mấy đâu. Vậy nên sao mà súng ống có thể dẫn tới việc “từ bỏ các giá trị của một samurai” được chứ?
Một điều thiếu chính xác nữa về các samurai, hay kể cả các ninja, đó là họ đều là những chiến binh xuất sắc. Thực ra không phải đâu, phần lớn các ninja đều không được đào tạo, mà chỉ đơn thuần hoạt động như một điệp viên thôi. Họ sẽ cải trang thành một người nông dân hay một thầy tu gì đó thay vì mặc một bộ đồ đen ngòm mà ta hay thấy trên phim ảnh. Tương tự như thế thì có người giàu, người nghèo, có những samurai chưa được đào tạo, và có những samurai rất tinh nhuệ. Giống như các kị sĩ trung cổ châu Âu thì trình độ và trang bị của mỗi người khác nhau rất nhiều.
Trong lịch sử, có thể đã tồn tại một số samurai rất tinh nhuệ với những thanh kiếm và tinh thần danh dự cao ngất trời, tuy nhiên chưa có bằng chứng nào cho thấy đó là đặc điểm chung cho mọi samurai. Các kiếm sĩ huyền thoại mà chúng ta thường hay thấy chỉ là một sản phẩm của Hollywood thôi.
