Bhutan – Quốc gia chưa từng bị thuộc địa hóa
Một trong những điểm đặc biệt của Bhutan là chưa từng bị thuộc địa hóa. Điều này làm cho người Bhutan có hướng đi rất độc lập và giúp họ bảo tồn nền văn hóa. Không có nhiều nơi ở Châu Á mà không chịu cai trị của kẻ những kẻ cơ hội khác.
Những người đứng đầu Bhutan dường như có nhiều may mắn; vào những thời điểm quyết định trong lịch sử, họ tạo ra những khối liên minh phù hợp và tránh được những sai lầm.
Ở giai đoạn chuyển giao của thế kỷ 20, chủ tịch tỉnh Trongsa, Ugyen Wangchuck đã thuyết phục các chủ tịch tỉnh ở những vùng khác của Bhutan giúp người Anh trong cuộc đua giành thế lực ở Tây Tạng. Ông đóng vai như một cố vấn cũng là trọng tài giữa người Tây Tạng và người Anh. Có một thực tế ít được biết đến là người Anh đã xâm lược Tây Tạng vào năm 1904. Đây là một phần của “Ván Cờ Lớn,” một cuộc đấu tranh chính trị kéo dài gần một thế kỷ giữa Anh và Nga: một sự cạnh tranh vụng về để chiếm quyền ảnh hưởng lên Trung Quốc, Mông Cổ, nhóm Stans và Nepal. Ugyen Wangchuck tự đặt mình ở vị trí trung gian giữa người Anh, đại diện bởi Sir Francis Younghusband, và người Tây Tạng, trong đó có khoảng 700 đến 2000 người đã bị tàn sát. Người Bhutan đã biết thế nào là người Anh qua cuộc chiến xảy ra tại biên giới giữa họ và Ấn Độ (Duar War). Vậy nên bằng tài thao túng của mình, Ugyen Wangchuck đã giúp cứu Bhutan thoát khỏi việc bị sát nhập vào khối Ấn Độ thuộc Anh. Đây là một đóng góp lớn cho việc ông được đăng quang lên ngôi vua vào năm 1907.
Cũng vậy, khi Ấn Độ giành được độc lập từ khối thuộc địa Anh năm 1947, Bhutan đã nhanh chóng ký một hiệp định với quốc gia mới độc lập này, cho phép nó có tiếng nói trong việc quyết định chính sách ngoại giao của Bhutan. Hài nước ở chỗ là Bhutan chẳng có chính sách ngoại giao nào cả. Bhutan đóng cửa với người ngoại quốc, việc này được duy trì trong suốt 20 năm. Nhưng dù sao sự ký kết cũng đem lại lợi ích cho cả đôi bên.
Bhutan là một quốc gia thật đáng được bảo tồn nguyên vẹn. Ít quốc gia nào lại có thể đứng vũng trước thù trong giặc ngoài để giữ được bản sắc và đặc biệt là môi trường, thoát khỏi ảnh hưởng của công nghiệp hóa. Thù trong có vẻ như không phải là vấn đền đáng lo ngại lắm với Bhutan, nhưng theo dòng thời gian thì để giữ vững được mình trước giặc ngoài trong tình hình thế giới hiện nay là một mối lo có thật. May mắn có thể kéo dài những không thể tồn tại mãi, cái mới có thể xây nhưng cái cũ một khi đập đi thì không bao giờ lấy lại được. Liệu đến một ngày nào đó chỉ số hạnh phúc sẽ chìm xuống và bị thay thế bằng GDP?
Tham khảo: Married to Bhutan
Ảnh minh họa: Punakha Dzong
