Bảo hiểm thất nghiệp: Vì sao không nên đưa công chức tham gia?

Mới đây, tại phiên thảo luận cho ý kiến về Dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi), nhiều đại biểu quốc hội đã kiến nghị nên bổ sung nhóm công chức, viên chức vào đối tượng tham gia bảo hiểm thất nghiệp (BHTN).

PV Báo Dân Việt đã phỏng vấn bà Nguyễn Thị Việt Nga – Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương về nội dung này.

Lý do đại biểu quốc hội đề nghị bổ sung công chức tham gia bảo hiểm thất nghiệp

Theo bà, vì sao trong phiên thảo luận về Dự thảo Luật việc làm (sửa đổi), nhiều đại biểu lại kiến nghị mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm thất nghiệp là nhóm cán bộ, công chức?

Hiện nay, Việt Nam đang trong quá trình sắp xếp đơn vị hành chính, tinh gọn bộ máy. Sau quá trình sắp xếp, tinh gọn bộ máy, tiến tới bỏ “biên chế suốt đời” thì một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức, người lao động sẽ có khả năng mất việc. Do đó, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV đang diễn ra, nhiều đại biểu Quốc hội đề nghị bổ sung thêm đối tượng cán bộ, công chức tham gia bảo hiểm thất nghiệp.

Theo Luật Việc làm 2013, đối tượng bắt buộc tham gia bảo hiểm thất nghiệp là người lao động làm việc theo hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc xác định, không xác định thời hạn hay hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 3 tháng đến dưới 12 tháng. Như vậy, theo quy định hiện hành, cán bộ, công chức không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm thất nghiệp.

Nhìn nhận ở góc độ khác, bản thân cán bộ, công chức cũng là người lao động và cũng có thể thất nghiệp khi thực hiện tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế. Họ cũng cần được pháp luật bảo vệ và hưởng các chính sách liên quan đến bảo hiểm thất nghiệp.

Đặc biệt trong bối cảnh bộ máy nhà nước đang thực hiện sắp xếp, tinh gọn, đồng thời, chính sách “biên chế suốt đời” đang được xem xét hủy bỏ khi sửa đổi Luật Cán bộ, công chức sẽ dẫn đến tình trạng nhiều cán bộ, công chức, viên chức có khả năng mất việc nếu không hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Bởi vậy, đề xuất bổ sung nhóm công chức, viên chức vào diện tham gia bảo hiểm thất nghiệp là cần thiết nhằm góp phần bảo đảm chính sách về bảo hiểm thất nghiệp được mở rộng, bao phủ đến nhiều đối tượng; bảo đảm công bằng trong tiếp cận an sinh xã hội.

PV: Bà nhận định thế nào về những tác động trong quá trình thực hiện sắp xếp, tinh gọn bộ máy, tiến tới bỏ quy định về biên chế suốt đời đối với cán bộ, công chức?

Khái niệm công chức suốt đời vốn khá quen thuộc với đội ngũ công chức. Nhiều người vẫn tin rằng khi được tuyển dụng vào nhà nước thì sẽ có công việc ổn định, chắc chắn lâu dài. Tuy nhiên, khi có những quy định mới về quá trình sàng lọc bằng cách đánh giá công chức, những công chức bị xếp loại không hoàn thành nhiệm vụ sẽ không còn tiếp tục được giữ chức vụ hoặc không còn được phục vụ công việc, 2 năm không hoàn thành nhiệm vụ thì bị sa thải.

Với sự đánh giá, sắp xếp công chức thế này sẽ không còn công chức suốt đời, nếu người làm công chức không cố gắng hoàn thành tốt nhiệm vụ sẽ không còn tiếp tục phục vụ trong công tác nhà nước nữa.

PV: Trong bối cảnh đó, một số ý kiến cho rằng cần bổ sung thêm đối tượng cán bộ, công chức vào nhóm đối tượng tham gia bảo hiểm thất nghiệp. Quan điểm của bà về vấn đề này ra sao?

Nếu chúng ta đưa đối tượng công chức vào đối tượng đóng bảo hiểm thất nghiệp thì có nhiều ưu điểm và hạn chế. Về ưu điểm, đội ngũ cán bộ, công chức là nhóm lao động bị ngừng công tác nhưng chưa được hưởng lương hưu do chưa đến tuổi. Đây là nguyên nhân khiến nhiều ý kiến cho rằng cần đưa công chức vào đối tượng đóng bảo hiểm thất nghiệp bắt buộc. Khi đó sẽ tạo nguồn thu cho quỹ bảo hiểm thất nghiệp mở rộng hơn, bền vững hơn.

Nhưng so với nhiều ngành nghề khác trong xã hội, công chức vẫn mang tính ổn định là nhóm nghề nghiệp cao; hệ thống an sinh dành cho công chức cũng được đảm bảo như lao động như: Hưởng lương hưu, các chế độ liên quan tới tinh giản biên chế, thôi việc… Do vậy, nếu để công chức là tham gia bảo hiểm thất nghiệp thì họ có thể cùng lúc hưởng chính sách “bảo hiểm kép”.

Mặt khác, nếu toàn bộ đội ngũ công chức bây giờ mà đóng bảo hiểm thất nghiệp thì sẽ làm tăng gánh nặng cho ngân sách nhà nước, khiến ngân sách nhà nước không đủ khả năng chi trả lương. Chính bởi vậy, theo tôi hiện tại chưa thích hợp xem xét đưa công chức vào đối tượng đóng bảo hiểm thất nghiệp bắt buộc.

Xin cảm ơn bà!

Đọc thêm