Gần đây tui vừa nói với đứa bạn về chuyện hầu hết các chữ cái trong bảng chữ cái đều mang một ý nghĩa nào đó khi ta dùng chúng như 1 biến số, hoặc dùng trong toán học nói chung. Và sau một buổi chiều rảnh rỗi, tui đã ngồi viết hết tất cả những gì mình có thể nghĩ ra cho mỗi chữ cái. Tui đã tránh viết các quy ước kí hiệu trong Vật Lý vì chúng nhiều quá đi thôi.
A/a – diện tích một hình hoặc mặt phẳng.
A, B, C, D – tên các tập hợp phổ biến, hoặc thường là tên góc tạo thành một hình trong hình học.
C – thường là hằng số, và đa phần được xem là hằng số cộng trong tích phân. Còn nữa, tập hợp các số phức cũng được kí hiệu bằng chữ c in hoa.
a, b, c, d – các biến số vô cùng phổ biến, là hệ số trong hầu hết các phương trình bậc hai nói riêng và trong các biểu thức đại số nói chung. Ngoài ra chúng cũng được sử dụng thường xuyên trong hình học; chữ cái viết thường được dùng cho độ dài cạnh, và chữ viết hoa sẽ là tên góc. Quy ước tương tự cho các phần tử trong tập hợp.
d – được nhân thêm vào một biến khác để biểu thị sự biến đổi, hay còn gọi là vi phân. Ví dụ sự thay đổi về độ cao được kí hiệu là dh.
e – đa phần để biểu thị số Euler, thường không được dùng như biến số vì dễ gây nhầm lẫn.
f, g, h – chủ yếu được dùng cho các hàm: f(x), g(h(x)), vân vân. Hầu như không được dùng như một biến trong các phương trình để tránh việc lẫn lộn giữa kí hiệu y = mx + b và các kí hiệu hàm.
h – cũng hay được dùng để chỉ độ cao trong hình học và trong Giải tích cũng vậy.
I – thường thì hàm đồng nhất hoặc các loại đồng nhất đều được kí hiệu bằng chữ i viết hoa.
i – căn bậc hai của -1, là một số ảo. Hiếm khi được dùng như biến số để tránh nhầm lẫn.
j, k, l – các hàm và hệ số phổ biến. Đôi khi chúng được sử dụng cùng với a, b, c để biểu thị tương tác giữa các biến đến từ hai nguồn riêng biệt, giống như các hệ số đến từ hai phương trình khác nhau.
l – cũng được dùng chỉ chiều dài, nhìn chung nó là một biến như cứt vì nhìn y như số 1. Giáo viên của mấy ông chắc sẽ viết chữ l xoắn lên để tránh bị nhầm. [chữ Lờ (〃∇〃)]
m – hệ số góc, cũng là một biến số được dùng thường xuyên.
N – chữ N viết in hoa là kí hiệu tập hợp tất cả các số tự nhiên: hoặc là toàn bộ số nguyên từ 0 đến vô cùng; hoặc là toàn bộ số nguyên từ 1 tới vô cùng. Tuỳ người dùng. [Hoặc ta vẫn hay dùng N và N*]
n – thường biểu thị một vài số, hoặc một số cố định. Có lẽ là vì “number” bắt đầu bằng
n, hoặc vì n trong N-ything.
[Trans: là một câu chơi chữ n-ything với anything. Câu gốc: because number starts with n, or because n is for N-ything]
O – O trong origin, là điểm gốc, hoặc điểm (0;0) hay (0,0,0), vân vân. Mấy ông biết mà, điểm mà mọi trục giao nhau ấy. Nói chung đây cũng là một biến như cứt vì nhìn nó y hệt số 0. À và nếu có chữ O với dấu gạch chéo qua thì đấy biểu thị “vô nghĩa” hay là một tập hợp rỗng.
p, q – P và Q được dùng trong Logic. P và Q thường đại diện cho mệnh đề đúng hoặc sai, và chúng có thể tương tác với nhau theo nhiều cách rất thú ví. Chúng cũng được dùng trong Lập luận và đôi khi là Triết học nữa.
p – thường cũng là một điểm trong đồ thị, và các biến xung quanh nó cũng được dùng tương tự. Lặp lại lần nữa, đây quả là một biến số tuyệt vời.
Q – chữ Q viết in hoa là kí hiệu cho tập hợp gồm tất cả các số hữu tỷ. Được gọi tên vậy là vì chúng đều là các thương số [Quotients], hoặc là các số có thể biểu diễn dưới dạng thương số của hai số nguyên.
R – và R in hoa là kí hiệu của tập hợp số thực. Nếu con số nằm trên trục số thông thường, nó là số thực. Chỉ cần không phải là số ảo như i là được.
p, q, r, s, t – hầu như không có quy ước kí tự riêng biệt nào cho các biến này, nên các ông có thể dùng chúng cho bất cứ mục đích nào cũng được.
u, v – khi thực hiện tích phân, mấy ông dùng u và v trong đổi biến, có lẽ vì chúng trông khá giống nhau đến nỗi các ông nhớ rằng chúng thay thế được nhau luôn, nhưng thiệt xàm vãi và ông sẽ chỉ khiến chính bản thân nhầm lẫn thêm thôi. Chúng cũng được áp dụng ở các phần khác nên hãy thật cẩn thận, viết một cái đuôi be bé để tự phân biệt rằng mình đang viết chữ nào nhé.
w – hay được dùng cùng với u và v, cũng thường gây nhầm lẫn.
W – thường biểu thị chiều rộng trong hình học, đôi khi là ở chiều thứ tư.
x – nổi tiếng nhất trong đống biến số. Có lẽ là thông dụng nhất, đặc biệt là trong đại số. Nó cũng gắn liền với trục hoành x (x được đặt lên ảnh a, dẹp dần theo một trục ngang). Người ta vẫn thường tránh dùng x vì nó liên hệ chặt chẽ với đồ thị và giải toán, hoặc vì nó dễ bị nhầm với dấu nhân cũng như tích Descartes. Mấy ông có lẽ không muốn đặt hằng số hay hệ số của mình là x đâu nhỉ, vì người ta sẽ cứ tự động cho nó là một biến thôi.
y – kết quả của phương trình, đi cặp với x. Y cũng phổ biến như x nhưng nó cho ông kết quả thay vì điều kiện ban đầu của bài. Nó thường được biểu diễn trên trục tung y (y gập thẳng như ghế). Người ta cũng tránh dùng y vì những lí do tương tự x, bởi nó liên quan rất nhiều tới đồ thị và đại số. Và còn nữa, hơi lạ khi có y mà không có x, nhưng nếu ngược lại thì ta không cảm thấy khó chịu nhiều thế nữa.
Z – viết in hoa là tập hợp số nguyên. Nó được kí hiệu là Z vì Z là chữ cái đầu trong Zahlen, nghĩa là số. Bó tay luôn.
z – đi cùng với x và y như một biến thứ 3. Giáo viên toán của mấy ông sẽ viết một dấu gạch nhỏ giữa chữ z, như mấy người già hay làm vậy với số 7 á. Họ viết thế để phân biệt z và số 2. Nó thường biểu thị cho chiều thứ 3, hay được vẽ trên giấy 2D theo nhiều cách khác nhau, nhưng nhìn chung thì nó chĩa ra ngoài giấy, hướng về phía ông.
EDIT: Wow! Tui rất vui vì nhiều người đã nhìn thấy và phản hồi lại bài viết này! Tui không tin nổi là mình đã bỏ sót bao nhiêu ứng dụng hiển nhiên của các chữ cái nữa, và chắc tui nên kiểm tra lại kiến thức về thống kê của mình thôi… Cũng điên rồ thật khi tôi không nhận ra rất nhiều số cho tới khi mấy ông chỉ ra nó. Tui rất vui vì mình đã nghĩ tới chuyện tìm kiếm thông tin ở sub này.
________________________________
>u/matthewwehttam (542 points)
i, j, k cũng thường được dùng như những hệ số.
>>u/NobleMarshmallow (142 points)
Vẫn là l, k, m, n, p, q khi mấy ông bắt đầu phải đối phó với giải tích vector
_______________________
>u/zilliput
p và q thường đại diện cho số nguyên tố nữa.
_______________________
>u/Vaglame (246 points)
e cũng biểu thị cơ sở của không gian vector.
>>u/66bananasandagrape (168 points)
Hoặc là đồng nhất thức.
_______________________
>u/Topoltergeist (202 points)
“p, q, r, s, t – hầu như không có quy ước kí tự riêng biệt nào cho các biến này, nên các ông có thể dùng chúng cho bất cứ mục đích nào cũng được. “
r cho bán kính.
s cho độ dài vòng cung.
t cho thời gian.
i,j,k,l,m,n cho các chỉ số, hệ số… Có rất nhiều thứ còn cần phải chỉ ra ở đây đấy.
_______________________
>>u/TheKing01 (3 points)
Hơi thất vọng vì đây chỉ là một danh sách thật dài mà không giải thích gì thêm.
>>>u/TehDragonGuy (2 points)
Danh sách chữ cái tiếng Anh được dùng trong Toán học:
a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z
_______________________
>u/iveaux (1 point)
Lần sau làm luôn bảng chữ cái Hy Lạp đi!
>>u/pretzelrosethecat
Lol, nếu là tiếng Hy Lạp thì có thêm một đống chữ cái mà tui không biết luôn á. Tui vừa bỏ qua CẢ TẤN kí tự tiếng Anh kìa.