ĐẦU TƯ VỐN TƯ NHÂN: ĐIỀU GÌ TẠO NÊN KHÁC BIỆT GIỮA CÁC QUỸ ĐẦU TƯ VỐN TƯ NHÂN (PE) [*] THÀNH CÔNG VỚI NHỮNG QUỸ PE CÒN LẠI (KHÔNG THÀNH CÔNG)?
A: Chris Freund, Giám đốc kiêm sáng lập Quỹ Mekong Capital (2001 đến nay) (ND: Mekong Cap nổi tiếng ở VN với các thương vụ đình đám như: Thế Giới Di Động, PNJ, chuỗi nhà hàng Golden Gate (vuvuzela, Gogi, Ba Con Cừu, Kichi Kichi, etc))
Source: http://qr.ae/TUNz2C
—
Trong thế giới ngày nay, thành công trong đầu tư vốn tư nhân tại các thị trường mới nổi [**] phụ thuộc vào việc thực hiện 2 điều sau 1 cách thực sự thành thục:
.
(1) Thực hiện những quyết định đầu tư chính xác: Điều này đòi hỏi những người ra quyết định đầu tư phải có bảng thành tích đầu tư chất lượng (track record), bao gồm cả những khoản đầu tư thành công và thất bại ở thị trường mục tiêu hoặc các thị trường tương đồng. Đó không phải là những người ở các quỹ xoàng xĩnh mà ý tôi muốn đề cập đến những cá nhân đã và đang làm việc tại các quỹ có thành tích tốt nhất với kiến thức sâu rộng về những gì thực sự hiệu quả, những gì không đối với những khoản đầu tư của họ
(2) Thực sự tạo ra nhiều giá trị gia tăng trên vai trò Quỹ đầu tư [***]. Có nhiều cách chính thống (hợp pháp) để tạo ra giá trị. Tất cả Quỹ đầu tư thường nói rằng họ tạo thêm giá trị (cho cty nhận vốn đầu tư – ND), nhưng chỉ số ít thực hiện được điều đó. Một bảng ghi nhận các giá trị tăng thêm (track record of adding value) sẽ là chỉ báo tốt nhất để biết đâu là các Quỹ đầu tư thực sự tạo ra giá trị gia tăng.
.
Không gì thay thế được những kinh nghiệm đầu tư dày dặn của một Hội đồng đầu tư (IC). Các Quỹ đầu tư có rất nhiều điểm mù (trong các khoản đầu tư – ND) và thường không nhận thức được những thứ họ không biết. Các Quỹ PE mới tại một thị trường thường có xu hướng lạc quan quá mức. Khi Mekong Capital triển khai quỹ đầu tiên [****] từ 2002 đến 2005, tôi đã ngây thơ giả định rằng các công ty nhận đầu tư từ chúng tôi sẽ tăng trưởng thành những công ty đầu ngành vì nền kinh tế vĩ mô đang dịch chuyển sang lĩnh vực kinh tế tư nhân ở Việt Nam. Nhưng tôi đã bỏ sót khoảng 20 tiêu chí quan trọng, vd như: làm sao để đánh giá chất lượng của đội ngũ quản trị và khả năng tiếp tục cải thiện năng lực của họ ra sao. May thay, chúng tôi đã học được và bắt đầu đầu tư tốt hơn từ 2006, và thậm chí còn tốt hơn nữa khi chúng tôi có một vài thương vụ thắng lớn như Thế Giới Di Động và Golden Gate. Các Quỹ PE với kinh nghiệm dày dặn có được từ những khoản đầu tư thành công cũng như thất bại, sở hữu một lợi thế vô cùng to lớn.
Tạo ra giá trị gia tăng với vai trò một Quỹ đầu tư y như việc leo lên 1 ngọn núi không có đỉnh. Điều đó đòi hỏi việc học hỏi không ngừng từ kinh nghiệm quá khứ, lặp lại những thứ hiệu quả nhất đồng thời tránh xa những thứ không hiệu quả. Ở Mekong Capital, chúng tôi luôn cố gắng tạo ra giá trị gia tăng, dù rằng thuở ban đầu chúng tôi từng không làm hiệu quả lắm. Năm 2008 và 2009, chúng tôi phát triển một bộ khuôn mẫu (framework) cho việc tạo ra giá trị, gọi là Vision Driven Investing (ND: Đầu tư dựa vào tầm nhìn), bao gồm 14 yếu tố [*****]. Thành công của các công ty nhận đầu tư từ chúng tôi tương quan mạnh mẽ với mức độ mà các công ty đó áp dụng trọn vẹn Vision Driven Investing (VDI). Chúng tôi tự tin rằng những công ty trong danh mục của quỹ mới nhất, quỹ Mekong Enterprice Fund III, cũng sẽ thành công như những thương vụ trước, vì những công ty này cũng đang áp dụng VDI một cách kỷ luật và toàn diện.
Tương lai của các thị trường vốn tư nhân mới nổi sẽ rất khác với trước đây. Các Quỹ PE tại thị trường mới nổi trong tương lai sẽ hành động theo những hiểu biết dựa trên dữ liệu về những gì hiệu quả và những gì không, cũng như đảm bảo có một chương trình được thực thi một cách kỷ luật nhằm tạo ra giá trị gia tăng một cách nhất quán cho các công ty nhận vốn đầu tư. Tại Mekong Capital, tầm nhìn chung của chúng tôi là tái tạo lại tương lai của thị trường vốn tư nhân mới nổi
— — —
Chú thích của người dịch:
[*] Private Equity: khái niệm chỉ các khoản vốn đầu tư tư nhân (chưa niêm yết). Vd Bạn góp 1 tỷ vnd vào shop quần áo của bạn gái, vốn ban đầu là 4 tỷ, thì bạn đã đầu tư private equity với sở hữu 20% (post-money)
[**] Thị trường mới nổi (emerging markets – EM): là các nền kinh tế “sắp” đủ điều kiện trở thành nền kinh tế phát triển (thị trường vốn – equity và nợ -local debt có tính thanh khoản tốt, nhưng các tiêu chuẩn quản lý chưa đạt tầm các nền kinh tế đã phát triển như Mỹ, châu Âu, và Nhật). Phân loại thường dựa theo các tổ chức như IMF, MSCI, S&P. Một số nền kinh tế mới nổi thường được nhắc đến: Brazil, Trung Quốc, Argentina (ND: thị trường lao đao mấy tháng trước là do bố này), Ấn Độ, Indonesia (ND: toàn các nước đông dân), Nga, Hàn Quốc, Nam Phi, Quatar, UAE, Malaysia, Thailand, Philippines
Thấp hơn EM là Nền kinh tế cận biên (Frontier markets), cũng do mấy tổ chức trên phân loại. Khoảng giữa năm mình đọc báo thì Vietnam vẫn chưa được MSCI đưa vào nhóm FM luôn, quá buồn ☹
[***] Giá trị gia tăng từ Quỹ đầu tư: Thường các khoản đầu tư PE, investee companies không chỉ nhận được tiền mà còn nhận được các giá trị khác nhằm giúp cty tăng trướng nhanh/tốt hơn như: (i) kinh nghiệm quản trị/chiến lược từ các nhân sự Quỹ và (ii) Uy tín của Quỹ giúp cty tiếp cận được thị trường/khách hàng mới thuận lợi hơn hoặc giúp cty tuyển được nhân sự cấp cao dễ hơn. Vd dễ hình dung nhất là khi Mekong Cap đầu tư vào Golden Gate group, tuyển được mấy nhân sự cấp cao từ Mỹ sang (không có brand name của Mekong Cap thì không biết mất bao lâu mới mời được)
[****] Các quỹ của một cty Quản lý quỹ (funds of Capital Management firm): Thông thường, một Quỹ đầu tư sẽ có nhiều hơn 1 quỹ (thường gọi là Fund I, Fund II, Fund III,…), và quỹ sau thường to hơn quỹ trước. Mỗi quỹ sẽ có những điều kiện đầu tư cũng như thị trường, ngành, và loại tài sản (asset class) mục tiêu riêng, vd Fund I chỉ đầu tư cty truyền thống với thời gian đầu tư không quá 20 năm, Fund II chỉ đầu tư công ty công nghệ và thời gian không quá 10 năm
[*****] Vision Driven Investing: bạn nào quan tâm thì vào website của Mekong Cap đọc: https://bit.ly/2OndUdo
