Tại sao Tiberius Gracchus, một chính khách La Mã lại đòi hỏi và tiến hành một cuộc cải cách cho chính nền cộng hòa của xã hội La Mã?
Tiberius Sempronius Gracchus là một chính trị gia theo chủ nghĩa dân túy La Mã nổi tiếng với luật cải cách nông nghiệp của ông đòi hỏi phải chuyển đất từ nhà nước La Mã và địa chủ giàu có sang những công dân nghèo hơn.
Sau khi nhà nước Carthage đã bị quân đội La Mã tận diệt, không còn ai có thể kiềm chế tham vọng của những chủ nô La Mã có sức mạnh về kinh tế và chính trị. Với nguồn cung nô lệ dồi dào từ những cuộc chiến tranh xâm lược mà người chết hầu hết là binh lính có gốc gác thường dân, những chủ nô La Mã giàu có và quyền lực đã có thể mua thêm rất nhiều nô lệ để mở rộng sản xuất. Và để mở rộng sản xuất, họ cũng cần thâu tóm đất đai. Rất nhiều gia đình nông dân tự do với năng lực sản xuất hạn chế, cùng với hậu quả của chiến tranh… khiến cuộc sống của họ ngày càng kiệt quệ đến nỗi phải bán đi đất đai là công cụ sản chính của họ cho những chủ nô. Chênh lệch giàu nghèo ngày càng lớn và đã trở nên rất lớn. Số lượng dân nghèo ngày càng nhiều và đã trở nên rất nhiều. Bất ổn xã hội ngày càng gia tăng. Trước tình hình đó, một số chính khách không bị tha hóa đã bắt đầu một cuộc cách mạng với luật cải cách nông nghiệp giúp dân nghèo có đất đai để trồng trọt. Tiberius Gracchus là một trong số họ. Vì sự quyết liệt thái quá trong cuộc cải cách nên ông đã phải trả giá bằng chính mạng sống của bản thân cho những chủ nô bị ảnh hưởng.
Tiberius Gracchus muốn thay đổi cơ cấu nhà nước La Mã khiến cơ cấu xã hội La Mã có sự thay đổi một cách vững chắc. Nhưng một vài người là không đủ để thay đổi nó. Cơ cấu xã hội thay đổi khi cơ cấu nhà nước và phẩm chất con người thay đổi. Quan trọng hơn hết vẫn là phẩm chất con người, và nó phải có sự thay đổi đủ mạnh. Nhưng nó cũng chỉ là điều kiện cần, cơ cấu nhà nước thay đổi bởi sự thay đổi của phẩm chất con người mới là điều kiện đủ để cơ cấu xã hội có thể thay đổi một cách vững chắc.
