Thứ hai, ngày 24/11/2025 20:33 GMT+7
Gia Khiêm Thứ hai, ngày 24/11/2025 20:33 GMT+7
Nhận bộ mỹ phẩm làm quà 20/10 từ bạn trai, cô gái trẻ vui mừng sử dụng mỗi ngày dù không rõ nguồn gốc sản phẩm. Gần một tháng sau, da mặt bắt đầu đỏ rát, bong tróc, buộc phải đến bác sĩ da liễu trong tâm trạng lo lắng vì sợ để lại di chứng lâu dài.
Món quà 20/10 và những dấu hiệu bất thường sau ba tuần
Nhân dịp 20/10 vừa qua, N.T.H. (23 tuổi, sống tại Hà Nội) được bạn trai tặng một bộ mỹ phẩm gồm serum làm sáng da và kem dưỡng ban đêm. Hộp quà được gói cẩn thận, đẹp mắt, bao bì in toàn tiếng nước ngoài.
“Hộp quà được đóng gói cẩn thận, nhìn rất “xịn xò” nên tôi rất an tâm. Hôm đó về, tôi mở ra dùng luôn, nghĩ đơn giản là quà người yêu tặng thì chắc là đồ tốt”, H. chia sẻ.

Những ngày đầu, sau khi thoa serum và kem, H. chỉ thấy da hơi căng và rát nhẹ. Cô cho rằng đây là cảm giác bình thường khi dùng sản phẩm có tác dụng “tẩy da chết” hoặc “làm sáng”.
Khoảng hai tuần sau, vùng da hai bên má bắt đầu đỏ hơn, dễ kích ứng khi ra nắng hoặc ngồi gần bếp. Thỉnh thoảng có cảm giác châm chích nhẹ, nhưng H. vẫn cố dùng tiếp vì để ý thấy da trắng nhanh, bề mặt bóng hơn.
Đến tuần thứ ba, các mảng đỏ bắt đầu lan rộng lên trán, vùng mũi và cằm. Da khô, dễ bong, nhất là khi rửa mặt hoặc dùng khăn lau. Tối 17/11, H. thấy mặt nóng ran, đỏ rõ rệt, đặc biệt là hai bên má.
Lúc bấy giờ H. thực sự thấy hoang mang, vì chỉ cần soi gương là thấy mặt không còn đều màu như trước, nhiều vùng đỏ hơn phần da xung quanh. Lo lắng, H. quyết định đi khám và kiểm tra lại toàn bộ sản phẩm mình đang dùng.
“Sản phẩm có nhiều dấu hiệu là mỹ phẩm giả”
Thăm khám cho bệnh nhân, ThS.BSCKII Nguyễn Tiến Thành, thành viên Hội Da liễu Việt Nam, cho biết da H. có biểu hiện của viêm da tiếp xúc dị ứng (tình trạng da phản ứng sưng đỏ, rát bỏng khi gặp chất lạ, và dùng trong thời gian dài), do sử dụng sản phẩm không phù hợp, nhiều khả năng là mỹ phẩm giả hoặc mỹ phẩm trôi nổi không được kiểm soát chất lượng.

“Bao bì sản phẩm không có tem kiểm định, không có nhãn phụ tiếng Việt, không thể hiện rõ đơn vị nhập khẩu hay phân phối chính thức. Mẫu mã lại khá giống nhiều dòng mỹ phẩm trôi nổi đang bán trên mạng. Khi xem kết cấu và mùi sản phẩm, chúng tôi nghi ngờ có thể đã bị trộn thêm các hoạt chất mạnh”, bác sĩ Thành nhận định.
Vùng da tổn thương của bệnh nhân chủ yếu ở má và trán, thể hiện rõ tình trạng hàng rào bảo vệ da bị phá vỡ, với các dấu hiệu như: Xuất hiện nhiều mảng đỏ, ranh giới không đều; Da khô, dễ bong vảy nhẹ; Cảm giác châm chích, nóng rát khi tiếp xúc nắng, gió hoặc sau khi rửa mặt (do da mất khả năng bảo vệ).
Bác sĩ Thành giải thích, đây là giai đoạn khá điển hình của viêm da do tiếp xúc với hoạt chất gây kích ứng trong thời gian dài.
“Điều đáng tiếc là bệnh nhân vẫn cố dùng thêm nhiều ngày sau khi xuất hiện dấu hiệu bất thường, vì nghĩ đó là tác dụng phụ tạm thời trước khi da đẹp hơn”, bác sĩ Thành nói.
Sau khi đánh giá mức độ tổn thương, bác sĩ chỉ định cho H. sử dụng thuốc giảm viêm, thuốc kháng dị ứng đường uống, kết hợp kem phục hồi hàng rào bảo vệ da (các loại kem giúp tái tạo lại lớp màng ẩm tự nhiên của da) và hướng dẫn thay đổi thói quen chăm sóc da trong thời gian điều trị. Bệnh nhân được tư vấn ngừng hoàn toàn bộ sản phẩm đang dùng và mang đến để bác sĩ lưu lại thông tin, phục vụ việc cảnh báo.
Theo bác sĩ Thành, không ít sản phẩm giả hoặc sản phẩm trôi nổi trên thị trường hiện nay bị trộn thêm corticoid hoặc các chất tẩy trắng mạnh. Đặc điểm chung của các sản phẩm này là: Làm trắng da rất nhanh trong thời gian đầu, bề mặt da bóng, căng, khiến người dùng hiểu lầm là “da đẹp lên”. Sau một thời gian, da người dùng bắt đầu đỏ, dễ kích ứng, nổi mụn li ti hoặc mụn viêm.
“Corticoid dùng bôi ngoài da nếu lạm dụng, đặc biệt khi dùng trên mặt, có thể gây mỏng da, giãn mạch, rối loạn sắc tố. Khi đó, da rất nhạy cảm và gần như “phụ thuộc” vào sản phẩm. Ngừng đột ngột sẽ khiến tình trạng bùng phát nặng hơn”, bác sĩ phân tích.
Bên cạnh đó, theo bác sĩ, không chỉ corticoid, một số mỹ phẩm giả còn có thể chứa kim loại nặng, chất bảo quản nồng độ cao hoặc hương liệu không phù hợp. Những thành phần này khiến da dễ kích ứng, lâu dần có thể gây viêm mạn tính, thậm chí để lại thâm, sạm khó cải thiện.
Thực tế, rất nhiều người chọn mỹ phẩm làm quà trong các dịp lễ, từ Valentine, 8/3 đến 20/10, sinh nhật. Đôi khi, người tặng chỉ quan tâm đến hình thức đẹp, bao bì bắt mắt hoặc trào lưu “hàng xách tay”, “hàng giảm giá sâu”, mà không kiểm tra kỹ nguồn gốc.
“Có trường hợp mua hàng qua mạng, qua các buổi livestream, dựa vào lời quảng cáo là chính. Người nhận quà lại càng chủ quan hơn, vì tin rằng nếu người thân tặng thì chắc chắn đã chọn đồ tốt. Chính sự tin tưởng này khiến rủi ro tăng lên, nhất là khi sản phẩm không rõ nguồn gốc”, bác sĩ Thành chia sẻ.
Theo ông, việc mỹ phẩm giả, mỹ phẩm không đạt chuẩn xuất hiện ngày càng nhiều khiến công tác điều trị cho bệnh nhân khó khăn hơn. Bác sĩ phải mất thời gian khai thác kỹ lịch sử sử dụng sản phẩm, giải thích tỉ mỉ về cơ chế tổn thương da, đồng thời trấn an tâm lý người bệnh, vì nhiều người lo lắng quá mức, sợ da “hỏng vĩnh viễn”.
Cách xử lý khi nghi bị kích ứng sau khi dùng mỹ phẩm
BS Nguyễn Tiến Thành khuyến cáo, khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường sau khi dùng sản phẩm mới, người dân cần ngừng ngay sản phẩm nghi ngờ gây kích ứng; Rửa mặt bằng nước sạch hoặc nước muối sinh lý, tránh chà xát mạnh; Không tự ý bôi thêm kem trộn, thuốc bôi không có chỉ định, hoặc nghe theo các mẹo truyền miệng; Đến khám bác sĩ da liễu khi vùng da đỏ lan rộng, kèm cảm giác ngứa rát kéo dài, da bong nhiều hoặc xuất hiện mụn nước.
“Việc xử lý đúng ngay từ đầu giúp rút ngắn thời gian điều trị, hạn chế nguy cơ để lại thâm, sạm hoặc sẹo. Nếu tiếp tục dùng sản phẩm gây kích ứng hoặc bôi thêm nhiều thứ khác để “chữa cháy”, da có thể tổn thương sâu hơn”, bác sĩ Thành khuyến cáo.
Theo bác sĩ Thành, việc nhận mỹ phẩm làm quà là điều rất bình thường, nhưng người dùng vẫn cần chủ động bảo vệ bản thân bằng các bước kiểm tra cơ bản:
– Ưu tiên sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, có tem kiểm định, nhãn phụ tiếng Việt, thông tin đơn vị phân phối.
– Hạn chế sử dụng những sản phẩm chỉ ghi chung chung, bao bì toàn tiếng nước ngoài nhưng không có thông tin kiểm định.
– Thử phản ứng trên vùng da nhỏ ở cổ tay hoặc sau tai trong 24 giờ trước khi dùng toàn mặt.
– Không sử dụng nhiều sản phẩm mới cùng lúc, tránh trường hợp da bị “quá tải” bởi nhiều hoạt chất.
– Nếu có bệnh lý da nền, từng dị ứng mỹ phẩm trước đó, nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi đổi sản phẩm.