Đường dây cố ý đục vỡ xương khớp để trục lợi: Lỗ hổng nào trong quản lý bảo hiểm nhân thọ?

Vụ việc nguyên cán bộ y tế Tạ Minh Châu tiêm thuốc mê cho người mua bảo hiểm nhân thọ rồi dùng búa đinh đục vỡ xương, dựng hiện trường giả để trục lợi, luật sư Trần Tuấn Anh đã nêu ra nhiều lỗ hổng pháp lý trong kinh doanh bảo hiểm nhân thọ.

Đục vỡ xương: Hành vi tàn nhẫn, coi thường sức khoẻ tính mạng

Công an tỉnh Phú Thọ cho biết đã ra lệnh bắt người trong trường hợp khẩn cấp với 5 người, đồng thời tạm giữ 6 người liên quan để điều tra hành vi tự gây thương tích nhằm trục lợi bảo hiểm nhân thọ.

Theo điều tra ban đầu, Tạ Minh Châu (SN 1995, xã Cẩm Khê, Phú Thọ), nguyên cán bộ Trung tâm Y tế huyện Cẩm Khê, là đối tượng chủ mưu. Châu xây dựng quy trình trục lợi có tổ chức: Vận động mua bảo hiểm, gây thương tích, hợp thức hóa hồ sơ bệnh án.

Cụ thể, Châu tiêm thuốc mê, rồi dùng kim tiêm, búa, đinh để tác động vào xương người mua bảo hiểm, tạo nên các vết nứt vỡ xương tương tự tai nạn thật. Sau đó, Châu hướng dẫn dựng hiện trường giả như ngã, trượt chân… để hoàn thiện hồ sơ chi trả. Cách thức này được tính toán nhằm tạo thương tích ở những vị trí có mức bồi thường cao, gây khó khăn cho việc phát hiện gian dối.

Trao đổi với PV Dân Việt, Nguyễn Dương Nhật Thi, Khoa Khám xương và điều trị ngoại trú, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho rằng, đục xương của mình để chiếm đoạt bảo hiểm nhân thọ là hành vi cực kỳ nguy hại, coi thường sức khỏe, tính mạng.

Theo bác sĩ Thi, việc đục gãy xương có thể gây ra nhiều biến chứng cấp tính (xảy ra sớm sau chấn thương). Cụ thể, gây sốc do mất máu hoặc đau đớn nghiêm trọng. Thứ 2, gây tắc mạch máu do mỡ từ tủy xương xâm nhập vào máu. Gãy xương có thể làm đứt, dập mạch máu hoặc thần kinh, dẫn đến chảy máu, mất cảm giác, liệt. 

Bên cạnh đó, có thể gây biến chứng muộn (xảy ra sau vài tuần hoặc vài tháng) như xương chậm liền lại hơn so với bình thường, xương không liền hoàn toàn sau một thời gian dài.

“Bên cạnh đó, nạn nhân có thể xảy ra tình trạng xương liền lại nhưng bị biến dạng, ngắn chi, hoặc lệch trục, ảnh hưởng đến chức năng vận động. Teo cơ, xơ cứng khớp do không phục hồi chức năng đúng cách, dẫn đến giảm sức mạnh và hạn chế vận động”, bác sĩ Thi phân tích.

Đáng chú ý, theo bác sĩ Thi, việc đục gãy xương có thể bị biến chứng do phẫu thuật như nhiễm trùng vết mổ, sưng phù, chảy máu, tác dụng phụ của thuốc. 

“Các tổn thương do gãy xương nếu điều trị không hợp lí hoặc xảy ra các biến chứng sẽ gây thoái hoá sớm ở các khớp, các cơn đau mạn tính dai dẳng ảnh hưởng đến chất lượng sinh hoạt, cũng như kinh tế bản thân người bệnh và gia đình”, bác sĩ Thi cảnh báo.

Lỗ hổng pháp lý trong kinh doanh bảo hiểm nhân thọ

Trao đổi với PV Dân Việt, luật sư Trần Tuấn Anh, Giám đốc Công ty luật Minh Bạch (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho rằng, trục lợi bảo hiểm là hành vi gian lận có chủ đích, nhằm chiếm đoạt tiền bồi thường từ các công ty bảo hiểm. Đối tượng trục lợi có thể giả mạo giấy tờ, tự tạo hiện trường tai nạn giả, thậm chí là tự gây thương tích cho bản thân nhằm chiếm đoạt tiền bảo hiểm.

Theo Điều 213, Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), hành vi trục lợi bảo hiểm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “Gian lận trong kinh doanh bảo hiểm” hoặc “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và có thể bị xử phạt lên đến 7 năm tù giam kèm theo những án phạt khác.

“Thực tế, những vụ việc nêu trên không hiếm, dù cùng chung một kịch bản như thường ở các hợp đồng bảo hiểm tập trung vào quyền lợi tai nạn có mệnh giá lớn, mặc cho người mua bảo hiểm không làm các ngành nghề nguy hiểm. Họ còn mua cùng lúc các hợp đồng bảo hiểm của nhiều công ty khác nhau với quyền lợi tương đồng và điều trùng hợp là các khách hàng trong nhóm này đồng loạt bị… gãy xương hoặc bị bỏng chỉ vài tháng sau khi hợp đồng bảo hiểm có hiệu lực”, luật sư Tuấn Anh cho hay.

Theo luật sư Tuấn Anh, từ đó có thể thấy, lỗ hổng lớn nhất hiện nay chính là sự thiếu chặt chẽ trong cơ chế xác minh tính trung thực và hợp pháp của hồ sơ yêu cầu bồi thường, đặc biệt đối với các trường hợp thương tật. Trong khi các công ty bảo hiểm hoạt động trên nguyên tắc thiện chí và tin cậy, hệ thống giám định thương tật lại bộc lộ nhiều hạn chế.

“Sự phụ thuộc gần như hoàn toàn vào hồ sơ y tế bên ngoài khiến doanh nghiệp dễ bị qua mặt, nhất là khi đối tượng chủ mưu có chuyên môn sâu về y khoa như Tạ Minh Châu – nguyên cán bộ y tế, am hiểu cấu trúc xương khớp và cơ chế chi trả bảo hiểm. Các thương tích được tạo ra bằng công cụ nhưng lại được ngụy tạo như tai nạn thật, sau đó được hợp thức hóa bằng bệnh án và dựng hiện trường giả, khiến cơ quan bảo hiểm gần như bất lực trong việc phân biệt thương tích thật – giả”, luật sư Tuấn Anh phân tích.

Luật sư cho rằng, pháp luật hiện hành dù đã có nhưng cũng chưa hình thành một cơ chế kiểm soát đủ mạnh đối với hành vi thông đồng giữa cá nhân và cơ sở y tế. Thiếu các tiêu chí pháp lý rõ ràng về nhận diện thương tích có chủ đích đã biến hồ sơ bệnh án trở thành một tấm “bình phong” kiên cố che chắn cho tội phạm. Đây là lỗ hổng mà đường dây của Châu đã khai thác triệt để.

“Không chỉ vậy, một lỗ hổng mang tính hệ thống khác là việc thiếu liên thông dữ liệu giữa các doanh nghiệp bảo hiểm. Thủ đoạn của nhóm đối tượng là mua bảo hiểm và yêu cầu bồi thường tại nhiều công ty khác nhau như Manulife, AIA, Dai-ichi Life, FWD… Việc chiếm đoạt hơn 6 tỉ đồng từ nhiều doanh nghiệp cho thấy sự thiếu hụt nghiêm trọng trong cơ chế chia sẻ thông tin. Không có cơ sở dữ liệu tập trung để cảnh báo sớm, không có hệ thống theo dõi lịch sử bồi thường liên ngành, mỗi doanh nghiệp chỉ nhìn thấy “một lát cắt” của vấn đề, tạo điều kiện cho tội phạm lợi dụng khoảng trống thông tin để trục lợi có tổ chức”, luật sư Tuấn Anh nhấn mạnh.

Luật sư Tuấn Anh cho hay, để ngăn ngừa những trường hợp này, các doanh nghiệp bảo hiểm cần có quy trình thẩm định và giám sát chặt chẽ để phát hiện kịp thời các dấu hiệu gian lận và có biện pháp xử lý. Các doanh nghiệp cũng cần tăng cường tuyên truyền để nâng cao nhận thức của công chúng về bảo hiểm.

Song song đó, cần xây dựng một hệ thống dữ liệu bảo hiểm quốc gia, trong đó các doanh nghiệp bảo hiểm được bắt buộc cập nhật và chia sẻ thông tin về lịch sử tham gia, yêu cầu bồi thường và các dấu hiệu rủi ro của khách hàng. Cùng với đó, phải hình thành một bộ giải pháp đồng bộ nhằm phòng ngừa và phát hiện hành vi trục lợi bảo hiểm. Các doanh nghiệp cũng nên tăng cường đầu tư cho công tác giám sát, kiểm tra, ứng dụng công nghệ trong phân tích dữ liệu và củng cố quy trình kiểm soát nội bộ, bảo đảm mọi hồ sơ yêu cầu chi trả đều được thẩm định chặt chẽ và minh bạch.

Đọc thêm