Bị chê béo, thiếu nữ điên cuồng giảm cân đến mức thành bệnh

Cô gái 17 tuổi chỉ ăn vài thìa cơm mỗi ngày và điên cuồng tập thể dục để giảm cân, đến mức ngất xỉu, huyết áp tụt, mạch chậm, thân hình gày yếu.

Bác sĩ Ngô Tuấn Khiêm – Phòng rối loạn cảm xúc và rối loạn ăn uống (Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, thời gian qua, Ngô Tuấn Khiêm – Phòng rối loạn cảm xúc và rối loạn ăn uống đã tiếp nhận không ít trẻ vị thành niên bị rối loạn ăn uống.

Có nhiều bạn trẻ đang nhầm lẫn giữa người ăn kiêng điều độ với việc ăn kiêng quá mức, thậm chí mắc bệnh chán ăn, có trường hợp ăn vô độ rồi tự gây nôn.

Mới đây nhất là bệnh nhân N.T.H. (nữ, 17 tuổi, trú tại Hà Nội), nhập viện do bị ngất vì suy nhược, chán ăn.

Khai thác có tiền sử cho thấy, trước đây, bệnh nhân khỏe mạnh, vui vẻ, hòa đồng, cao 1m62, nặng 62kg. Tuy nhiên, trong một buổi tập thể dục, em bị bạn bè chê là béo. Từ đó, bệnh nhân bị ám ảnh trong việc giảm cân.

Chỉ trong 6 tháng tự ăn kiêng và luyện tập thể dục cường độ cao, chỉ trong thời gian ngắn, bệnh nhân H. giảm từ 62kg xuống 45kg. Dù đã rất gày nhưng bệnh nhân vẫn chỉ ăn một vài thìa cơm trắng vào trưa và tối, sáng nhịn, ăn rất ít protein, tập thể dục nhiều.

Trước khi nhập viện, bệnh nhân bị ngất tại nhà nên được đưa đi cấp cứu. Tại bệnh viện, bệnh nhân rất yếu, mạch chậm (48 lần/phút, huyết áp hạ: 80/50mmHg), cân nặng chỉ còn 42kg.

Sau khi bác sỹ thăm khám, H. được chẩn đoán mắc chán ăn tâm thần (Anorexia Nervosa), một dạng rối loạn hành vi ăn uống nguy hiểm và được điều trị nội trú tại Viện Sức khỏe tâm thần, với phác đồ kết hợp thuốc, trị liệu tâm lý cá nhân, liệu pháp gia đình và hướng dẫn dinh dưỡng.

Theo bác sĩ Khiêm, biểu hiện chung của người bệnh ám ảnh cân nặng là thường xuyên ăn kiêng nhiều đến mức cảm thấy đau khổ, lúc nào cũng ám ảnh mình chưa đẹp, phải nhịn ăn, tập cường độ mạnh hơn…

Còn theo bác Phạm Thị Nguyệt Nga – Viện Sức khỏe tâm thần, cho biết rối loạn ăn uống là một tình trạng sức khỏe tâm thần nghiêm trọng được đặc trưng bởi những rối loạn hành vi ăn uống cũng như những suy nghĩ và cảm xúc liên quan. Thông thường, những người mắc rối loạn ăn uống phát triển mối bận tâm quá mức với thức ăn và chiều cao, cân nặng hoặc hình dáng cơ thể.

Có 4 loại rối loạn ăn uống chính: chán ăn tâm thần, ăn vô độ tâm thần, cuồng ăn tâm thần, các rối loạn ăn uống khác.

Theo bác sĩ Nga, một số nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ mắc rối loạn ăn uống ở trẻ em và thanh thiếu niên (tuổi từ 11-19) được cho là từ 1,2% (nam) đến 5,7% (nữ), với tỷ lệ mắc bệnh ngày càng tăng trong những thập kỷ gần đây. Giai đoạn giữa đến cuối tuổi vị thành niên là giai đoạn đỉnh điểm của các rối loạn ăn uống và các triệu chứng của chúng.

“Trẻ ở tuổi vị thành niên (tuổi khoảng 10-19) là giai đoạn có rủi ro cao khởi phát rối loạn ăn uống do nhiều thay đổi sinh học, tâm lý và xã hội. Nhiều người không bằng lòng với hình thể, luôn mong muốn giảm cân mạnh mẽ, dẫn tới lo âu, trầm cảm, rối loạn ám ảnh, cưỡng chế, dẫn tới giảm tự trọng, lo âu xã hội, áp lực học tập. Đó là những yếu tố gây áp lực tâm lý trong tuổi vị thành niên”, bác sĩ Nga nhấn mạnh.

Một số nguyên nhân dẫn đến rối loạn ăn uống ở trẻ vị thành niên có thể do không bằng lòng với hình thể, mong muốn giảm cân mạnh mẽ; Tính cách hoàn hảo nên mong muốn tiêu chuẩn cao và tự phê phán khi không đạt được;

Lo âu, trầm cảm, rối loạn ám ảnh – cưỡng chế (OCD) — thường đồng mắc cùng ED; Giảm tự trọng, lo âu xã hội, áp lực học tập — những yếu tố áp lực tâm lý trong tuổi vị thành niên; Rối loạn kiểm soát xung động có thể làm tăng khả năng mắc bệnh.

Ngoài ra, bệnh nhân có thể bị ảnh hưởng bởi những quan niệm, chuẩn mực bên ngoài xã hội như áp lực hình thể từ truyền thông / mạng xã hội: quảng cáo, so sánh hình ảnh lí tưởng có thể thúc đẩy hành vi rối loạn ăn uống;

Áp lực đồng đẳng: mong muốn “đẹp”, áp lực bạn bè; Bị bắt nạt, chế giễu ngoại hình; Sang chấn hoặc căng thẳng gia đình / cá nhân: ví dụ xung đột gia đình, áp lực học tập, stress kinh tế; Phong trào giảm cân, các chương trình giảm cân không kiểm soát: thanh thiếu niên có thể tiếp cận các xu hướng ăn uống nguy cơ cao dưới danh nghĩa “lối sống lành mạnh”…

Đọc thêm