Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn: Lương cơ bản giáo viên sẽ tăng lên tới 5-7 triệu đồng/tháng, chưa tính phụ cấp

Năm học 2025–2026 là sự kiện đặc biệt khi lần đầu tiên học sinh cả nước dự lễ khai giảng thống nhất toàn ngành, đồng thời mở đầu cho việc triển khai nhiều chủ trương, chính sách lớn. Trao đổi với PV báo Dân Việt, Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn đã có những chia sẻ trước ngày lễ quan trọng này.

Thưa Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, ngành Giáo dục cả nước đang hân hoan chờ đón một sự kiện đặc biệt của năm nay là Lễ khai giảng năm học mới 2025-2026 kết hợp kỷ niệm 80 năm thành lập Bộ Quốc gia Giáo dục. Bộ trưởng cho biết sự kiện này có ý nghĩa ra sao?

– Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn: Lễ khai giảng năm học 2025-2026 diễn ra trong bối cảnh đặc biệt: cả nước kỷ niệm 80 năm Quốc khánh; tiến hành công cuộc “sắp xếp lại giang sơn” lịch sử; tổ chức Đại hội Đảng các cấp… Với ngành Giáo dục, năm học mới bắt đầu cũng là dịp tổ chức kỷ niệm 80 truyền thống ngành Giáo dục, cũng là 80 năm thành lập Bộ Quốc gia Giáo dục. Đây không chỉ là cơ hội để chúng ta cùng nhau nhìn lại hành trình 80 năm giáo dục phát triển đất nước, mà còn là dịp để ý thức rõ hơn về sứ mệnh, trọng trách của giáo dục trong việc kiến tạo con người, dựng xây, phát triển đất nước, vươn mình hội nhập trong kỷ nguyên mới.

Ý nghĩa của lễ khai giảng càng thêm sâu sắc khi 52.000 cơ sở giáo dục trên cả nước cùng kết nối trực tuyến kết hợp truyền hình trực tiếp, với sự hiện diện của các đồng chí lãnh đạo cao nhất của Đảng và Nhà nước, để lan tỏa niềm tin, khí thế, và quyết tâm đưa nền giáo dục Việt Nam vươn tới những tầm cao mới.

Trong thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã có nhiều chính sách ưu đãi cho giáo dục, đặc biệt là Nghị quyết 71-NQ/TW về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo. Bộ trưởng có thể chia sẻ về những cơ hội, thách thức của ngành trong năm học mới?

– Năm học này, ngành Giáo dục đứng trước cơ hội chưa từng có. Chưa bao giờ giáo dục và đào tạo được Đảng, Nhà nước quan tâm và kỳ vọng nhiều như hiện nay. Trong đó, quan trọng nhất là việc Bộ Chính trị vừa ban hành Nghị quyết 71-NQ/TW về đột phá phát triển GDĐT. Đây là nền tảng chính trị quan trọng để thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa công cuộc đổi mới căn bản, toàn diện GDĐT đã được xác lập từ Nghị quyết 29-NQ/TW (năm 2013) và tiếp tục được nhấn mạnh tại Kết luận số 91-KL/TW (năm 2024).

Năm học 2024-2025 vừa qua, toàn ngành đã nỗ lực vượt qua nhiều khó khăn, thử thách và đạt được nhiều kết quả tốt đẹp. Tôi xin thay mặt lãnh đạo Bộ GDĐT ghi nhận, biểu dương và cảm ơn sự nỗ lực vượt bậc của đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên và các em học sinh, sinh viên.

Cùng với đó, một chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển giáo dục và đào tạo đang được xây dựng; bốn đạo luật quan trọng về giáo dục (Luật Nhà giáo, Luật Giáo dục, Luật Giáo dục đại học và Luật Giáo dục nghề nghiệp sửa đổi) đã và dự kiến được ban hành trong năm nay sẽ tạo nền tảng vững chắc để vận hành một nền giáo dục hiện đại, đồng bộ và hiệu quả. Việc chuyển đổi số, ứng dụng trí tuệ nhân tạo và giáo dục STEM cũng đang mở ra cơ hội để giáo dục bước vào giai đoạn nâng cao chất lượng và đổi mới toàn diện.

Bên cạnh cơ hội, ngành giáo dục cũng phải đối mặt với nhiều thách thức. Việc vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp, đặc biệt ở cấp xã, đặt ra yêu cầu cao về quản trị sự thay đổi trong tổ chức, nhân sự và bộ máy. Vấn đề công bằng giáo dục; dạy thêm – học thêm; tuyển dụng, luân chuyển giáo viên; phổ cập thực chất cũng là những thách thức mà ngành phải giải quyết quyết liệt. Ngoài ra, việc hấp thụ các nguồn lực đầu tư rất lớn trong thời gian tới đây, đảm bảo hiệu quả, đúng quy định cũng đòi hỏi những cố gắng, nỗ lực rất lớn.

Tôi kêu gọi toàn ngành, từ quản lý đến giáo viên, nhân viên, cùng tất các các em học sinh, sinh viên hãy chuẩn bị tâm thế, tinh thần và điều kiện tốt nhất, cùng đoàn kết, chung sức, để năm học mới trở thành một năm học bận rộn nhưng đầy niềm vui và thành công.

Bộ trưởng cho biết có những giải pháp nào khi năm học 2025–2026 sẽ là năm đầu tiên ngành giáo dục hoạt động dưới mô hình chính quyền địa phương hai cấp?

– Để đảm bảo hoạt động giáo dục không bị xáo trộn trong bối cảnh chính quyền địa phương hai cấp, Bộ GDĐT đã thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp.

Về hoàn thiện thể chế, Bộ đã xây dựng và ban hành 2 Nghị định và 6 Thông tư quy định phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền quản lý nhà nước trong lĩnh vực giáo dục.

Về hướng dẫn nghiệp vụ, Bộ đã ban hành các công văn về tuyển sinh đầu cấp không theo địa giới hành chính; tổ chức dạy học 2 buổi/ngày; thực hiện nhiệm vụ năm học 2026-2027; triển khai chương trình, sách giáo khoa trong bối cảnh thay đổi địa giới hành chính… Bộ cũng tổ chức tọa đàm, thành lập đường dây nóng, tiếp nhận thông tin và tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc của địa phương.

Về nâng cao năng lực đội ngũ, Bộ đã xây dựng tài liệu, tổ chức tập huấn, phát hành sổ tay hỗ trợ cán bộ quản lý giáo dục cấp xã và các sở GDĐT tiếp cận thông tin đầy đủ, hệ thống, ngắn gọn, dễ hiểu. Ngoài ra, Bộ cũng đã tổ chức 6 đoàn kiểm tra tại 15 tỉnh về vấn đề này.

Tới đây, Bộ GDĐT sẽ tiếp tục rà soát văn bản pháp luật; tăng cường hướng dẫn chuyên môn; hoàn thiện hệ thống dữ liệu ngành, đảm bảo liên thông, đồng bộ… đồng thời tiếp tục đồng hành, hỗ trợ địa phương triển khai các nhiệm vụ đã được phân cấp, phân quyền.

Để triển khai hiệu quả các nhiệm vụ giáo dục trong năm học 2025-2026 trong bối cảnh mới, Bộ cũng lưu ý các địa phương một số nội dung.

Trước hết, UBND cấp tỉnh sớm tham mưu cấp có thẩm quyền hoàn thiện thể chế pháp luật, xây dựng cơ chế phối hợp hiệu quả giữa cấp tỉnh và cấp xã; ban hành các quy định rõ ràng về chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức của sở GDĐT và phòng Văn hóa – Xã hội cấp xã, đồng thời giao chỉ tiêu biên chế và số lượng hợp đồng lao động cho các cơ sở giáo dục.

UBND các cấp cần triển khai hiệu quả các giải pháp kiểm tra, tháo gỡ khó khăn tại cấp xã; có giải pháp điều động, biệt phái cán bộ chuyên trách từ sở GDĐT hoặc các cơ sở giáo dục để hỗ trợ cấp xã, đặc biệt ở những nơi cán bộ cấp xã chưa có chuyên môn. Bên cạnh đó, cần đầy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số để đảm bảo thông suốt, kịp thời giữa các cấp.

Sở GDĐT cần phối hợp với các sở, ban, ngành liên quan để xây dựng tài liệu, tổ chức tập huấn và bồi dưỡng chuyên sâu, nâng cao năng lực chuyên môn cho cán bộ, công chức cấp xã phụ trách giáo dục. Song song đó, hướng dẫn thành lập các cụm chuyên môn liên trường, liên xã nhằm tổ chức sinh hoạt chuyên môn và bồi dưỡng nghiệp vụ cho giáo viên, thay thế vai trò trực tiếp trước đây của phòng GDĐT.

Một chủ đề được nhiều phụ huynh trong năm học tới là việc quản lý dạy thêm, học thêm và tổ chức dạy học 2 buổi/ngày, Bộ trưởng có chia sẻ gì với giáo viên và phụ huynh?

– Về quản lý dạy thêm, học thêm, Bộ GDĐT tiếp tục kiên trì quan điểm “học thêm có thể đem lại sự củng cố kiến thức, nhưng ít đem lại giá trị cho sự phát triển con người”. Những hệ lụy sâu xa của tình trạng dạy thêm, học thêm tràn lan đòi hỏi phải tiếp tục phải quyết liệt chấn chỉnh. Vì vậy, năm học 2025-2026, Bộ GDĐT sẽ tiếp tục chỉ đạo, đôn đốc các địa phương ban hành quy định quản lí dạy thêm, học thêm nhằm tăng cường trách nhiệm của chính quyền, đồng thời yêu cầu các cơ sở giáo dục thực hiện hiệu quả Chương trình GDPT.

Thực hiện Chỉ thị số 17/CT-TTg ngày 06/6/2025 của Thủ tướng Chính phủ về dạy học 2 buổi/ngày, Bộ đã chỉ đạo các trường xây dựng kế hoạch giáo dục thể hiện rõ phương án huy động, sử dụng nguồn lực để triển khai ở những nơi đủ điều kiện. Kế hoạch phải cụ thể hóa nội dung, thời lượng, đối tượng học sinh, đồng thời phân công giáo viên hợp lý, đúng quy định; chú trọng phân hóa đối tượng, bồi dưỡng học sinh giỏi, ôn tập cho học sinh cuối cấp và hỗ trợ học sinh chưa đạt yêu cầu theo Thông tư 29.

Song song với đó, Bộ nhấn mạnh yêu cầu đổi mới công tác quản lý, tăng cường kiểm tra, giám sát việc triển khai Chương trình GDPT cũng như quản lý dạy thêm, học thêm, bảo đảm thực hiện nghiêm túc các chính sách, pháp luật.

Việc tổ chức buổi học thứ hai, trong đó có dạy thêm cho 3 đối tượng theo quy định, được thực hiện đúng theo Chỉ thị 17. Kinh phí cho buổi học thứ hai chủ yếu được bảo đảm từ ngân sách nhà nước theo chỉ đạo của Thủ tướng. Các nguồn xã hội hóa được thực hiện theo các quy định hiện hành. Thời gian tới, Bộ GDĐT sẽ phối hợp với Bộ Tài chính và các địa phương xây dựng cơ chế, chính sách cụ thể về huy động kinh phí cho việc triển khai dạy học 2 buổi/ngày.

Năm học 2025-2026 là năm học đầu tiên Luật Nhà giáo đi vào cuộc sống. Vậy ngành Giáo dục đã có kế hoạch ra sao, thưa Bộ trưởng?

Ngay sau khi Quốc hội thông qua Luật Nhà giáo, Bộ GDĐT đã chủ động xây dựng hệ thống văn bản hướng dẫn thi hành. Trong đó, đối với việc tuyển dụng nhà giáo, Bộ đang xây dựng Thông tư với định hướng giao sở GDĐT chủ trì thực hiện, hoặc tham mưu UBND cấp tỉnh phân cấp, ủy quyền phù hợp với thực tiễn của địa phương. Cách tiếp cận trên đảm bảo thực hiện chủ trương giảm đầu mối trung gian, đồng bộ về chất lượng tuyển dụng (dự tuyển một lần có thể được đăng kí xét tuyển vào nhiều trường theo kết quả thi/xét), tiết kiệm chi phí, tăng cơ hội cho người tham gia tuyển dụng; đồng thời, góp phần khắc phục tình trạng thừa/thiếu cục bộ giáo viên cũng như đảm bảo cơ cấu đội ngũ theo cấp học, môn học, hoạt động giáo dục.

Bên cạnh đó, Bộ GDĐT đang xây dựng Nghị định hướng dẫn chi tiết một số điều của Luật Nhà giáo, trong đó có quy định về nội dung, hình thức tuyển dụng nhà giáo. Theo dự kiến, việc tuyển dụng sẽ gồm 02 vòng thi, tương thích với quy định về tuyển dụng viên chức hiện nay. Tuy nhiên, vòng 2 – về chuyên môn, nghiệp vụ – sẽ được thiết kế khác biệt, bám sát quy trình thực tế của hoạt động dạy học và giáo dục, bảo đảm đánh giá đúng năng lực sư phạm, kỹ năng nghề nghiệp của ứng viên ở từng cấp học, từng trình độ đào tạo. Đây được kì vọng là điểm đổi mới quan trọng, nhằm khắc phục hạn chế trước đây khi áp dụng cơ chế chung của viên chức mà chưa tính đủ đến đặc thù của nghề dạy học.

Hiện nay, Bộ GDĐT cũng đang hoàn thiện dự thảo quy định chi tiết về tiền lương, phụ cấp và các chính sách thu hút, hỗ trợ nhà giáo. Theo đó, dự kiến tiền lương cơ bản của tất cả nhà giáo đều tăng, tăng thêm ít nhất khoảng 2 triệu đồng, nhiều nhất có thể lên tới 5-7 triệu đồng/người/tháng. Tiền tăng thêm này chỉ tính với lương cơ bản, chưa tính với các loại phụ cấp khác.

Xin cảm ơn Bộ trưởng!

Đọc thêm