Tìm ra thần dược có khả năng chữa trị Alzheimer?

Một nhóm nghiên cứu Hàn Quốc công bố thành công trong việc phát triển chất ức chế mới có khả năng ngăn chặn quá trình hình thành độc tố gây bệnh Alzheimer ngay từ gốc.

Ngày 2/6, Quỹ Nghiên cứu Quốc gia Hàn Quốc thông báo nhóm nghiên cứu do giáo sư Hugh I. Kim, còn gọi là Kim Joon Gon, từ Đại học Hàn Quốc, phối hợp với các nhà khoa học thuộc Viện Công nghệ California (Caltech) đã thiết kế thành công một chất ức chế mới dựa trên peptide. Chất này có khả năng ngăn chặn hiện tượng sai lệch cấu trúc và tự kết tụ của protein amyloid beta – nguyên nhân được cho là gây ra bệnh Alzheimer.

Amyloid beta là một loại protein tồn tại trong não của bệnh nhân Alzheimer. Khi những protein này bị gấp sai cấu trúc, chúng hình thành các sợi dài, dính được gọi là fibril. Các fibril tiếp tục kết tụ lại tạo thành các mảng bám có khả năng phá hủy tế bào thần kinh, dẫn đến các triệu chứng mất trí nhớ và suy giảm nhận thức.

Trước đây, việc điều trị Alzheimer thường tập trung vào làm giảm triệu chứng hoặc làm chậm tiến trình bệnh. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, xu hướng điều trị dịch chuyển sang các giải pháp can thiệp vào nguyên nhân gốc rễ, cụ thể là ngăn chặn sự kết tụ của amyloid beta. Đây được xem là hướng đi quan trọng sau thời gian dài ngành y học gặp bế tắc trong việc tìm kiếm liệu pháp hiệu quả.

Nhóm nghiên cứu đã tiến hành phân tích đặc tính cấu trúc của protein amyloid beta, từ đó thiết kế ra một chất ức chế có thể gắn chặt vào chuỗi protein và ngăn cản chúng gấp sai cấu trúc. Dựa trên nguyên lý đó, họ đã tạo ra một cấu trúc dạng “beta-sheet ngược chiều”, giúp giảm đáng kể mức độ kết tụ của protein và hạn chế độc tính đối với tế bào.

Giáo sư Kim Joon Gon nhận định rằng việc ngăn chặn sự hình thành các mảng protein kết tụ là bước không thể thiếu trong quá trình phát triển thuốc điều trị Alzheimer. Ông cho biết: “Chất ức chế mà chúng tôi phát triển có khả năng gắn kết mạnh mẽ với protein amyloid beta, vượt trội hơn đáng kể so với các chất ức chế dựa trên peptide hiện có. Điều này đồng nghĩa với việc nó có thể hạn chế quá trình kết tụ hiệu quả hơn, từ đó làm giảm tác động độc hại lên tế bào não.”

Theo đánh giá từ nhóm nghiên cứu, nếu chất ức chế này được kết hợp với các công nghệ chẩn đoán sớm hiện nay, nó có thể đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa bệnh Alzheimer từ giai đoạn khởi phát. Đây là một bước tiến tiềm năng trong bối cảnh tỷ lệ người mắc bệnh đang gia tăng nhanh chóng ở các quốc gia có dân số già hóa.

Thông tin này đánh dấu bước tiến mới trong hợp tác khoa học giữa Hàn Quốc và Hoa Kỳ trong lĩnh vực thần kinh học. Đồng thời, kết quả nghiên cứu cho thấy tiềm năng ứng dụng của các hợp chất sinh học trong điều trị bệnh lý thoái hóa thần kinh, mở ra hướng đi mới cho các nhà khoa học trong việc phát triển thuốc đặc trị.

Giáo sư Kim Joon Gon hiện đang giữ vai trò chủ chốt trong nhiều dự án nghiên cứu quốc tế về bệnh Alzheimer. Thành tựu lần này không chỉ góp phần củng cố vị thế khoa học của Đại học Hàn Quốc mà còn cho thấy sự chủ động và năng lực của các nhà nghiên cứu châu Á trong lĩnh vực y học tiên tiến. Trong tương lai, nếu được đưa vào thử nghiệm lâm sàng và phát triển thương mại, chất ức chế mới có thể trở thành công cụ quan trọng trong việc kiểm soát một trong những căn bệnh nan y phổ biến nhất thế giới.

Đọc thêm